Chị Mỳ cá nhệch

Tôi có anh bạn rủ ra thăm bố mẹ vợ ở Tuần Châu, hồi đấy còn là đảo. Đến nơi, một khung cảnh làng quê ngập tràn: Đường làng đất cát, đi chân đất mát rượi; có luỹ tre xanh; nhà có cổng liếp tre, chống lên thành cổng, hạ xuống cổng đóng lại, trâu bò không vào phá vườn được; vườn trồng chuối, trồng khoai lang không đánh luống; cửa nhà gần như không khép bao giờ... Trong khung cảnh ấy, họ hàng bên vợ anh ở quanh đó nghe có khách đất liền ra chơi, đến hỏi thăm rồi bày ra nấu nướng làm cơm đãi khách.

Món gỏi cá nhệch.

Lúc bữa ăn vui nhất, bố vợ anh bạn bỗng bảo: Tiếc quá, không biết mọi người ra chơi, nếu không đi bắt nhệch về làm gỏi ăn thì hay quá. Anh bạn nháy mắt: Bố vợ mình đang nói về cá nhệch đấy! Cá nhệch? Thứ cá như thế nào? Tôi chưa biết. Tôi hỏi ông: Gỏi nhệch ngon lắm hả bác? Nó có nhiều không? Có dễ bắt không? “Nhệch khó bắt, không sẵn. Nhưng kỳ công cũng bắt được. Gỏi nhệch thì tuyệt cú mèo...”.

Gỏi cá nhệch khiến tôi tò mò từ đấy. Thế nên có người rủ tôi đi Hoành Bồ ăn nhệch, tôi buột miệng hỏi ngay: Gỏi nhệch à? “Không. Hình như không có món đó. Nhưng có món nhệch nấu rau sam”. Thế cũng tuyệt! - Tôi hăm hở.

Anh gọi điện hỏi quán xem có cá nhệch không; thật may, họ có; lại gọi điện rủ thêm mấy người quen nữa.

Đi qua cầu Trới chừng ba - bốn trăm mét, đến ngã ba đường rẽ vào xã Lê Lợi, theo đường đó đi thêm hơn trăm mét nữa thì đến quán của chị Mỳ. Quán đón khách có cảm giác thân quen như người nhà; quán mở hình như chỉ để phục vụ bà con quanh phố...

Trong không khí ấm cúng gia đình đó, chúng tôi cùng nâng ly rượu ngán đun nóng, cạn, và thưởng thức cá nhệch nấu rau sam.

Rau sam, thứ rau hoang dại, thường nấu cùng các rau khác trong món canh rau tập tàng (cũng toàn những thứ rau hoang dại), ăn có vị chua, được ăn từ hồi bé. Nay thì cả một bát. Những miếng cá nhệch màu trắng cuộn tròn lại như những bông hoa nhài lẫn trong màu rau sam phớt đỏ, nhìn thật đẹp. Vị chua dịu nhẹ của rau sam quyện với cái bùi, cái ngậy của cá nhệch, vừa nhai vừa thấy gợi nhớ rất nhiều về làng quê nghèo khó và thanh bình thuở nào. Không thấy tanh; chỉ thấy rất hợp với rượu ngán đun, còn nóng. Chúng tôi vừa ăn, vừa nhỏ nhẹ chuyện trò. Với tôi, ngoài anh bạn, những người ngồi cùng mâm lần đầu mới gặp, nhưng không hề thấy xa lạ, tưởng như đã quen thân từ lâu lắm rồi.

Trước khi ra về, chị Mỳ dẫn tôi xuống bếp xem cá nhệch cho biết. Trong cái bể con, nước chừng gang tay, những con cá nhệch đang bơi lội. Nhìn từ trên xuống, qua lớp nước, trông chúng như những con lươn to, sẫm màu hơn. Nhưng đầu không phải đầu lươn, cũng không giống đầu cá chình, mà nhọn hình mũi tên, hơi giống đầu con cá ngoéo…

Nam Trần