Ba Chẽ xây dựng đề án phòng chống lũ lụt, sạt lở đất trên địa bàn giai đoạn 2019-2025

Ba Chẽ là huyện miền núi thuộc khu vực Đông Bắc của Quảng Ninh, có diện tích tự nhiên là 605.62km. Những năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và suy giảm chất lượng phòng lũ của rừng, tình hình lũ quét và sạt lở đất trên địa bàn huyện diễn ra ngày càng nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn cho nhân dân Ba Chẽ.

Theo thống kê của Ba Chẽ, trong giai đoạn 2008-2018, năm nào ở huyện cũng xảy ra lũ lớn, kèm với ngập lụt và sạt lở đất. Mưa lũ đã gây ra tắc nghẽn giao thông, cô lập nhiều khu dân cư và làm mất đi một lượng lớn diện tích đất nông nghiệp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân cũng như sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Chỉ tính giai đoạn 2008-2018, mưa lũ đã gây ra thiệt hại khoảng 246 tỷ đồng, trong đó điển hình là năm 2008 mưa lũ đã gây thiệt hại tại Ba Chẽ 105 tỷ đồng. Riêng năm 2018, mưa lũ đã khiến 317 nhà dân bị ngập, 30 ngôi nhà bị sập đổ, 9ha hoa màu của người dân bị phá huỷ, nhiều công trình thuỷ lợi, nước sinh hoạt, cột điện bị hư hỏng… thiệt hại khoảng 27 tỷ đồng.

Trận lụt năm 2018 khiến nhiều khu vực tại thị trấn Ba Chẽ bị ngập.

Ông Nguyễn Công Quyền, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Chẽ cho biết: Mặc dù trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã rất quan tâm đầu tư, hỗ trợ, tuy nhiên hiện tại hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội của huyện Ba Chẽ chưa đáp ứng được công tác phòng chống mưa lũ theo phương châm 4 tại chỗ trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất ngày càng có chiều hướng gia tăng do những nguyên nhân khách quan về thời tiết, khí hậu và cả do nhận thức của người dân cũng như công tác bảo vệ rừng đầu nguồn còn bất cập. Cụ thể, huyện chưa có hệ thống quan trắc và cảnh báo lũ sớm, gây nhiều khó khăn cho công tác thông tin, cứu hộ cứu nạn; thiếu bộ bản đồ chi tiết phân vùng nguy cơ ngập lụt, lũ quét làm tiền đề cho công tác di dân, quy hoạch sử dụng đất… Chính vì vậy, UBND huyện Ba Chẽ đã đề xuất xây dựng một đề án phòng chống lũ tổng thể.

Theo ông Quyền, đề án này nhằm xây dựng một khu vực có sự hài hoà giữa phát triển kinh tế và hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra, đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững. Đề án được xây dựng trên cơ sở đánh giá khách quan, toàn diện điều kiện kinh tế - xã hội và khí tượng thuỷ văn của huyện Ba Chẽ; hiện trạng, thực trạng các công trình hạ tầng, những bất cập khó khăn trong công tác phòng chống thiên tai của huyện từ đó xây dựng mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ và các giải pháp chống ngập lụt, sạt lở hiệu quả.

Quan điểm của huyện Ba Chẽ khi xây dựng đề án là nhằm cụ thể hoá quan điểm, chủ trương chỉ đạo của Chính phủ, của tỉnh vể ổn định lâu dài đời sống cho nhân dân vùng có nguy cơ cao về ngập lụt, sạt lở; các giải pháp phòng chống phải đồng bộ, nhằm nâng cao khả năng phòng chống thiên tai, giảm tối đa thiệt hại về người, cơ sở vật chất trên địa bàn theo phương châm “4 tại chỗ”.

Đề án đã đưa ra 7 giải pháp chủ yếu gồm: Xây dựng hệ thống cảnh báo, dự báo lũ sớm; xây dựng bản đồ phân vùng nguy cơ ngập úng và sạt lở đất; giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức của nhân dân về phòng chống ngập lụt, sạt lở đất; xây dựng hệ thống quản lý lũ dựa vào cộng đồng; giải pháp sống chung với lũ; quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch chung thích ứng với biến đổi khí hậu; giải pháp nâng cao khả năng phòng lũ, chống sạt lở của rừng.

Đề án phòng chống lũ, lụt sạt lở đất trên địa bàn huyện Ba Chẽ khi đi vào thực hiện sẽ mang lại những hiệu quả thiết thực nhằm góp phần giảm thiểu các tác động của thiên tai đến môi trường đất đai, nguồn nước; giảm thiểu thiệt hại về vật chất, con người do lũ lụt gây ra, ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Đồng thời, nâng cao nhận thức của người dân đối với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường…

Theo kế hoạch, đề án này sẽ được thực hiện theo lộ trình từ nay đến năm 2025, chia theo từng giai đoạn. Giai đoạn 1 của đề án sẽ thực hiện các hạng mục xây dựng hệ thống cảnh báo lũ, xây dựng bản đồ phân vùng nguy cơ lũ quét, sạt lở; nâng cao nhận thức cho người dân; di dời chợ Ba Chẽ và dự án trồng rừng gỗ lớn...

Đặng Nhung