Kiểm soát chất lượng thuốc trong các bệnh viện

Trước thông tin thời gian gần đây, cơ quan chức năng liên tiếp phát hiện thuốc hết hạn sử dụng, thuốc kém chất lượng vẫn được cấp, bán cho bệnh nhân hoặc bày tại quầy thuốc trong khuôn viên bệnh viện của một số tỉnh, thành phố trong nước khiến dư luận hoang mang, e ngại. Phóng viên Báo Quảng Ninh đã đi thực tế, tìm hiểu quy trình kiểm tra, giám sát và bảo quản chất lượng thuốc tại một số quầy thuốc và khoa dược ở một số bệnh viện trên địa bàn tỉnh.

Thuốc bảo quản tại kho của BVĐK tỉnh.

Chỉ riêng trong quý I/2018, số tiền thuốc sử dụng tại Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh là gần 21,6 tỷ đồng. Theo đó, số lượng thuốc lưu trữ trong kho của Bệnh viện rất lớn, đòi hỏi công tác bảo quản, giám sát chất lượng thuốc phải được thực hiện chặt chẽ. Kho thuốc của Bệnh viện rộng rãi, có sàn gỗ, điều hoà, quạt gió, tủ lạnh, nhiệt kế... Thuốc nhập về được phân loại thành các nhóm để bảo quản theo điều kiện ghi trên nhãn và được kiểm tra, ghi chép hằng ngày. Bệnh viện có cả phần mềm quản lý thuốc để cập nhật thường xuyên các loại thuốc cận hạn hoặc quá hạn sử dụng. Trên cơ sở đó, tách thuốc sang khu vực riêng và xử lý kịp thời, không để lẫn vào danh mục các thuốc sử dụng chung. Nói về thuốc ở bệnh viện, bà TrầnThị Hiền, phố Long Tiên, thị trấn Tiên Yên (huyện Tiên Yên), bệnh nhân đang điều trị tại BVĐK tỉnh, cho biết: “Hằng ngày, y tá đưa thuốc cho chúng tôi đều nói rõ tên loại thuốc, hướng dẫn cách sử dụng. Còn với những thuốc mua thêm tại quầy thuốc bệnh viện, tôi thấy hạn sử dụng còn dài, thuốc được niêm yết giá; khi mua, ngoài hướng dẫn liều theo đơn của bác sĩ, chúng tôi cũng được các dược sĩ dặn dò kỹ nên rất yên tâm”.

Chất lượng thuốc và quầy thuốc ở các bệnh viện khác trên địa bàn tỉnh cũng được giám sát chặt chẽ. Các đơn vị đều thành lập hội đồng thuốc và điều trị gồm đại diện ban giám đốc, khoa dược và các trưởng khoa lâm sàng. Hội đồng họp hằng quý để thống nhất danh sách các loại thuốc cần mua phù hợp với chức năng, mô hình, cơ cấu bệnh tật và tuyến bệnh viện. Hầu hết nguồn thuốc được nhập từ các đơn vị trúng thầu trong danh mục tổ chức thầu cấp quốc gia, cấp tỉnh và các đơn vị có trong danh mục dữ liệu quốc gia về đấu thầu dược (còn hiệu lực). Một số loại thuốc mà các đơn vị trúng thầu không có, nhưng cần cho bệnh viện thì được các cơ sở y tế trên địa bàn thông báo chào hàng cạnh tranh để lựa chọn nhà cung cấp. Các đơn vị trúng thầu cung cấp thuốc đều là các đơn vị lớn, chất lượng thuốc đảm bảo, được sàng lọc kỹ càng. Thuốc cấp vào bệnh viện đều có kèm phiếu kiểm nghiệm chất lượng của lô thuốc.

Mua, bán thuốc theo đơn tại quầy thuốc BVĐK tỉnh.

Không chỉ nguồn nhập được đảm bảo mà theo đánh giá của Sở Y tế, điều kiện bảo quản, hệ thống phần mềm quản lý thuốc ở các bệnh viện, trung tâm y tế trên địa bàn được thực hiện tốt. Đây là khâu quan trọng đảm bảo chất lượng thuốc khi đến tay bệnh nhân. Hằng năm, Sở Y tế đều thành lập đoàn đi kiểm tra về thuốc sử dụng trong bệnh viện và thuốc tại quầy thuốc bệnh viện. Đến thời điểm này chưa phát hiện sai phạm nào về lĩnh vực này. Cùng với đó, Sở cũng thông báo thường xuyên cho các đơn vị y tế về những loại thuốc bị đình chỉ lưu hành, thuốc chưa được phép lưu hành để các đơn vị theo dõi, xử lý kịp thời. Trong năm 2017 và 5 tháng đầu năm 2018, Sở đã thông báo 21 danh mục thuốc đình chỉ lưu hành và 4 danh mục thuốc giả đến UBND các huyện, thị xã, thành phố, cơ sở y dược trên địa bàn và các bệnh viện, trung tâm y tế.

Về phía các cơ sở y tế cũng chủ động thành lập đoàn kiểm tra định kỳ, đột xuất tình hình sử dụng, kê đơn tại các khoa điều trị cũng như khoa dược của đơn vị. Hằng năm, các đơn vị còn chú trọng tập huấn cho bác sĩ về những loại thuốc không sử dụng cho bệnh nhân có các bệnh tiền sử, loại thuốc tránh kê đơn cùng nhau vì có những tác dụng phụ nguy hiểm khi kết hợp... Bên cạnh đó, các đơn vị y tế còn tích cực theo dõi tác hại không mong muốn của thuốc sử dụng thực tế trên bệnh nhân. Nếu loại thuốc nào gây phản ứng bất thường trên nhiều bệnh nhân sẽ được lấy mẫu chuyển về các trung tâm kiểm nghiệm hợp pháp của Bộ Y tế để kiểm nghiệm lại chất lượng thuốc; đồng thời, các đơn vị báo cáo thường xuyên tác hại không mong muốn của thuốc về Sở Y tế và Trung tâm Kiểm soát chất lượng thuốc quốc gia (Bộ Y tế). Được biết, năm 2016, ngành Y tế tỉnh và BVĐK tỉnh đã được Bộ Y tế tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong việc triển khai hoạt động báo cáo tác hại không mong muốn của thuốc và cảnh giác dược, giai đoạn 2011 - 2015.

Việc kiểm soát chặt chẽ chất lượng thuốc như hiện nay giúp người dân yên tâm, tin tưởng hơn mỗi khi phải đến các cơ sở y tế trên địa bàn điều trị. Đây cũng là điều mà ngành Y tế quyết tâm tiếp tục thực hiện hiệu quả trong thời gian tới để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho bệnh nhân.

Thu Nguyệt