Đảm bảo an toàn cho trẻ trước, sau khi tiêm chủng

Từ tháng 1/2018, Thông tư số 38/2017/TT-BYT ngày 17/10/2017 của Bộ Y tế “Ban hành danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải sử dụng vắc xin” chính thức có hiệu lực. Theo đó, có 10 bệnh truyền nhiễm bắt buộc cần tiêm chủng, áp dụng cho trẻ từ sơ sinh đến 5 tuổi. Trước quy định này, không ít phụ huynh tỏ ra lo lắng, băn khoăn về việc đảm bảo an toàn cho trẻ trước và sau tiêm chủng. Phóng viên Báo Quảng Ninh đã trao đổi với bác sĩ Ninh Văn Chủ, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, để làm rõ vấn đề các bậc phụ huynh quan tâm.

Tiêm phòng cho trẻ tại Phòng tiêm safpo,Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh.

- Xin bác sĩ cho biết những loại vắc xin bắt buộc trong chương trình tiêm chủng mở rộng năm 2018?

+ Theo Thông tư số 38/2017/TT-BYT của Bộ Y tế, 10 bệnh truyền nhiễm và vắc xin thực hiện tiêm bắt buộc trong chương trình tiêm chủng mở rộng, gồm: Viêm gan vi rút B, lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, bệnh do vi khuẩn Haemophilus influenzae tuýp B, sởi, viêm não Nhật Bản B, rubella. Trong đó, vắc xin được chỉ định tiêm bắt buộc cho trẻ từ sơ sinh, gồm: Viêm gan vi rút B tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh và vắc xin lao tiêm một lần cho trẻ trong vòng 1 tháng đầu sau sinh. Trẻ từ sơ sinh đến 5 tuổi sẽ được tiêm miễn phí các loại vắc xin trên.

Điều thuận lợi là hiện nay, ngành Y tế tỉnh đã áp dụng phần mềm tiêm chủng mở rộng, qua đó giúp các gia đình nhắc lịch tiêm cho con đầy đủ theo quy định. Đồng thời, phần mềm cũng giúp cán bộ y tế nắm chắc được đối tượng, tình hình tiêm của trẻ trước đó để tư vấn tốt nhất cho gia đình; nắm được số lượng trẻ cần phải tiêm, từ đó có kế hoạch chuẩn bị đầy đủ vắc xin, vật tư tiêu hao...

- Để đảm bảo an toàn cho trẻ trong tiêm chủng, các gia đình nên chú ý điều gì, thưa bác sĩ?

+ Tiêm chủng là biện pháp có hiệu quả nhất, an toàn để cơ thể trẻ phát triển bình thường, chống lại các bệnh truyền nhiễm thường gặp. Để trẻ có được mũi tiêm chủng an toàn, trước khi đi tiêm, cha mẹ cần kiểm tra tình trạng sức khoẻ của trẻ. Cần thông báo với nhân viên y tế kịp thời với một số biểu hiện của trẻ, như: Trong 3 ngày gần nhất trẻ bị sốt; trẻ sơ sinh cân nặng lúc sinh không đủ 2,5kg; trẻ đang mắc bệnh nhiễm khuẩn cấp tính; trẻ đang bị viêm da mủ hoặc chàm ngoài da; trẻ mắc một số bệnh mãn tính đang tiến triển (lao phổi, viêm thận mạn tính…); trẻ mới khỏi các bệnh nói trên nhưng còn đang trong thời kỳ hồi phục. Ngoài ra, cũng cần thông báo với cán bộ, nhân viên y tế một số loại thuốc trẻ đang sử dụng hoặc đã sử dụng kéo dài; các phản ứng dị ứng với một loại vắc xin mà trẻ từng có khi tiêm chủng.

Trên cơ sở này, trong từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ xem xét tình trạng của trẻ để quyết định có nên tiêm chủng cho trẻ vào thời điểm đó hay không.

- Trẻ sau khi tiêm chủng cần được chăm sóc thế nào, thưa bác sĩ?

+ Cha mẹ cần cho trẻ ở lại điểm tiêm trong 30 phút đầu sau khi tiêm để nhân viên y tế theo dõi. Nếu sức khoẻ của trẻ bình thường thì đưa trẻ về nhà. Tuy nhiên, cha mẹ cần tiếp tục chăm sóc và theo dõi trẻ tại nhà ít nhất trong vòng 24 giờ tiếp theo sau tiêm chủng. Bên cạnh đó, tiếp tục cho trẻ bú mẹ hoặc uống thêm nhiều nước.

Sau khi tiêm chủng, trẻ có thể có một số phản ứng như: Sốt nhẹ; chỗ tiêm bị sưng đỏ và đau, dị ứng (ban, mề đay, ngứa toàn thân…); hoặc một số phản ứng khác, như: Trẻ quấy khóc, chán ăn, mất ngủ, dễ kích động… Trong trường hợp trẻ sốt trên 38,5⁰C, cần lau người và chườm mát cho trẻ, cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định. Không nên kiêng tắm rửa cho trẻ. Nếu thấy trẻ có biểu hiện: Quấy khóc, bú kém, bỏ bú nhiều hơn hoặc kéo dài trên 24 giờ; sốt cao trên 38,5⁰C, khóc thét, co giật, tím tái, khó thở; áp xe hoặc sưng đau nhiều tại vị trí tiêm..., cần đưa ngay trẻ đến các cơ sở y tế.

- Xin cảm ơn bác sĩ!

Thu Nguyệt (Thực hiện)