Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 29/03/2024 14:56 (GMT +7)
Nguy cơ mất an toàn thực phẩm từ thức ăn đường phố
Chủ nhật, 24/09/2017 | 07:25:43 [GMT +7] A A
Kinh doanh và sử dụng thức ăn đường phố là thói quen của nhiều người bởi sự tiện lợi, giá rẻ. Tuy nhiên, thức ăn đường phố tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn thực phẩm (ATTP).
TÍCH CỰC KIỂM TRA, KIỂM SOÁT
Thức ăn đường phố là nhu cầu của người dân đô thị nhất là người lao động có thu nhập thấp và thời gian eo hẹp. Kinh doanh ở đường phố cũng đã tạo công ăn việc làm tăng thu nhập, giảm tỷ lệ thất nghiệp, xoá đói, giảm nghèo cho người dân. Thêm nữa, thức ăn đường phố và gánh hàng rong còn trở thành nét văn hoá riêng của người Việt. Đối với Quảng Ninh, địa phương có 4 thành phố, 2 thị xã, 67 phường, 8 thị trấn với tốc độ đô thị hoá nhanh thì việc phát triển hình thức kinh doanh đường phố là điều không tránh khỏi. Tuy nhiên, đi liền với đó là tình trạng mất ATTP đến từ việc nhập thực phẩm không có nguồn gốc rõ ràng, chế biến và bảo quản, bày bán không đảm bảo gây nguy cơ ngộ độc thực phẩm, lây bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng. Vì vậy, thức ăn đường phố cần phải được quản lý chặt chẽ.
Cán bộ Chi Cục ATVSTP hướng dẫn một hộ kinh doanh quy trình chế biến và bảo quản thực phẩm. |
Trong những năm qua, Quảng Ninh luôn xác định công tác đảm bảo vệ sinh ATTP là nhiệm vụ quan trọng trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ nhân dân góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Vấn đề ATTP thức ăn đường phố, dịch bệnh truyền qua thực phẩm được kiểm soát tốt. Ông Trương Hoàng Kiên, Phó Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP tỉnh, cho biết: Từ năm 2013 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 28 vụ ngộ độc thực phẩm với 177 người mắc; chưa có vụ ngộ độc thực phẩm nào lớn có từ 30 người trở lên và không có trường hợp tử vong, cũng không để tái diễn tình trạng ngộ độc. Toàn tỉnh có 2.221 cơ sở bị nhắc nhở, 91 cơ sở bị xử phạt với tổng số tiền hơn 70 triệu đồng.
Tính riêng 6 tháng đầu năm 2017, trên địa bàn tỉnh không ghi nhận trường hợp nào ngộ độc thực phẩm do kinh doanh thức ăn đường phố. Toàn tỉnh đã lập 206 lượt đoàn thanh tra, kiểm tra 1.126 cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố thì có 1.101 cơ sở đạt tiêu chí (chiếm 97,7%); 912 cơ sở được kiểm tra cố định với 898 cơ sở đạt tiêu chí (chiếm 98,5%), 214 cơ sở được kiểm tra không cố định với 203 cơ sở đủ điều kiện chiếm 95%. Các đoàn kiểm tra cũng đã tiêu hủy các loại thực phẩm có nguồn gốc không rõ ràng, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Quảng Ninh là tỉnh dịch vụ, du lịch, hàng năm có lượng khách du lịch đến rất đông nên không thể để xảy ra ngộ độc thực phẩm từ thức ăn đường phố với du khách gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh du lịch của tỉnh nhà. Từ năm 2013, Chi cục ATVSTP đã đề nghị UBND phường Bãi Cháy (TP Hạ Long) phối hợp rà soát lập danh sách các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố, triển khai thực hiện mô hình điểm về kiểm soát ATTP đối với các hộ kinh doanh thức ăn đường phố. Theo đó, 79 cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố cố định và 11 cơ sở bán hàng rong đã được kiểm soát, ký cam kết đảm bảo ATTP. Mô hình này đã góp phần nâng cao nhận thức của người kinh doanh, người tiêu dùng về ATTP và trở thành điểm tích cực cần nhân rộng.
Tối đến là hàng quán bày bán la liệt ra đường (Trong ảnh: Một đoạn phố Quang Trung (phường Quảng Yên, TX Quảng Yên) |
KHÓ KHĂN CÒN ĐÓ
Hiện nay, công tác kiểm tra an toàn vệ sinh thức ăn đường phố được phân cấp cho các địa phương. Tuy nhiên, cán bộ chuyên trách ở các phường, thị trấn còn hạn chế về trình độ chuyên môn. Các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố rất đông, lại thường xuyên thay đổi về địa điểm, hoạt động ngoài giờ hành chính, do đó công tác quản lý của cán bộ địa phương gặp nhiều khó khăn. Theo thống kê của Chi cục ATVSTP, tính đến tháng 7-2017, trên địa bàn tỉnh có 17.129 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm, trong đó có 1.126 cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố. Thêm nữa, mặc dù đa số các cơ sở chưa được đầu tư đầy đủ trang thiết bị, dụng cụ, chưa đáp ứng nhu cầu đảm bảo ATTP nhưng vẫn có không ít đơn vị được cấp phép kinh doanh, ký cam kết với chính quyền địa phương. Bởi thế, cơ quan chức năng dù có căng mình ra làm việc cũng không thể quản lý hết được các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố.
Một khó khăn nữa là kiến thức về ATTP của các hộ kinh doanh thức ăn đường phố còn rất hạn chế. Quá trình vận chuyển, chế biến và bảo quản thức ăn đường phố không đảm bảo ATTP. Nguồn thực phẩm lại nhỏ lẻ không rõ ràng về nguồn gốc, gồm các nguồn cả trong tỉnh, ngoài tỉnh và số ít nhập ngoại. Thêm nữa, người tiêu dùng còn giữ thói quen thiếu chọn lọc sử dụng thực phẩm an toàn hợp lý. Chất lượng thức ăn đường phố hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức và lương tâm của người bán hàng. Trong khi người bán hàng đa số là lao động thời vụ không làm lâu dài nên chủ yếu chạy theo lợi nhuận, thiếu coi trọng uy tín mà coi nhẹ lương tâm nghề nghiệp.
Vì vậy, biện pháp mấu chốt không phải là những chế tài đủ mạnh mà là thay đổi nhận thức của cả người bán hàng và người tiêu dùng. Người bán hàng cần tự giác tuân thủ chặt chẽ các quy trình bảo đảm ATTP, nâng cao đạo đức kinh doanh. Người tiêu dùng cần thông thái hơn trong quá trình chọn lựa, sẵn sàng tẩy chay những cơ sở mất ATTP. Trong thời gian tới, Chi cục ATVSTP cần đổi mới các hoạt động truyền thông về ATTP sao cho sát với thực tế, mà trọng tâm là thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.
Huỳnh Đăng
Ý KIẾN NGƯỜI TRONG CUỘC:
* Ông Trương Hoàng Kiên, Phó Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP tỉnh: “Tăng cường các giải pháp quản lý, kiểm soát và xử lý nghiêm vi phạm về thức ăn đường phố”
Thức ăn đường phố vốn là vấn đề được rất nhiều người dân quan tâm bởi nó ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống, sức khỏe của cộng đồng. Vì vậy, thời gian qua, chúng tôi đã triển khai nhiều giải pháp để giải quyết vấn đề này. Chúng tôi tập trung huy động đông đảo các tổ chức chính trị, xã hội, người dân tham gia; phổ biến, hướng dẫn cụ thể theo kiểu “cầm tay chỉ việc”. Theo đó, toàn tỉnh có hơn 1.000 cơ sở kinh doanh dạng này được phân đều cho 16 cán bộ Chi cục quản lý. Chi cục cũng đã hỗ trợ đắc lực, xuống tận cơ sở hướng dẫn đồng thời thường xuyên kiểm tra, phát hiện những thiếu sót, lỗ hổng để bổ sung kịp thời. Qua đó cũng đã xây dựng thành công mô hình đảm bảo ATVSTP cho thức ăn đường phố ở cơ sở, tiêu biểu như ở phường Cửa Ông (TP Cẩm Phả), Bãi Cháy (TP Hạ Long)... Đồng thời, chúng tôi tăng cường thanh, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm về ATTP.
* Anh Nguyễn Văn Pháp, du khách đến từ TP Hội An, tỉnh Quảng Nam: “Kiểm soát, tổ chức tốt dịch vụ ẩm thực sẽ tạo điểm đến hấp dẫn du khách”
Đến Hạ Long, chúng tôi rất ấn tượng với cảnh quan, cơ sở hạ tầng vui chơi giải trí, sự thay đổi các dịch vụ ở đây. Một trong những điểm thu hút chúng tôi đó chính là nghệ thuật ẩm thực, các món hải sản biển. Tuy nhiên, có một thực tế là, ngoài thưởng thức ở nhà hàng, khách sạn, không ít du khách biết các món hải sản, món ăn dân dã qua các nhà hàng ven đường, quán ăn đường phố. Đây là các điểm thường mở vào buổi tối. Mặc dù rất thuận tiện, giá cả phải chăng nhưng nhiều người không yên tâm về ATTP. Bởi du khách không thể biết, kiểm soát được nguồn gốc xuất xứ của hải sản, cách chế biến có hợp vệ sinh, đảm bảo sạch sẽ không…? Tôi biết thành phố các bạn có mô hình phố ẩm thực cho các hộ đăng ký kinh doanh phục vụ du khách và kiểm soát ATTP. Tôi cho rằng các bạn cần nhân rộng mô hình này để kiểm soát tốt vấn đề ATTP, quản lý điểm kinh doanh, để du khách có thêm điểm đến thưởng thức các đặc sản của địa phương.
* Chị Trần Thị Đào, bán hàng ăn vặt ở phường Phong Cốc, TX Quảng Yên: “Quan tâm đến ATTP để giữ chân khách”
Tôi mở quán bán hàng ở hè phố được hơn 2 năm rồi. Những ngày thường không đông khách mấy, nhưng cứ đến tối thứ bảy và chủ nhật khách hàng đến rất đông. Đứng trước vấn nạn thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc, xuất xứ ở các quán ăn bây giờ, những người buôn bán như chúng tôi cũng hết sức lo lắng. Thực khách bây giờ họ cũng kén quán lắm, nếu mình làm mất uy tín là không có khách ngay. Bởi thế đối với quán chúng tôi, vấn đề an toàn vệ sinh và chất lượng sản phẩm luôn được đặt lên hàng đầu. Nếu không coi trọng việc an toàn và chất lượng sản phẩm, đồng nghĩa với việc mất khách và đóng cửa hàng. Thế nên, ngay từ khi mở quán, tôi đã tự tay đi tìm mua những nguyên liệu sạch, đảm bảo nguồn gốc và có xuất xứ rõ ràng để làm đồ ăn cho khách.Thiết nghĩ, các chủ cơ sở kinh doanh thực phẩm ăn uống nên nâng cao ý thức trách nhiệm để mỗi thực khách yên tâm khi thưởng thức các món ăn...
* Chị Vũ Thị Loan, phường Quang Trung, TP Uông Bí: “Kinh doanh ở đường phố dù không lâu dài cũng phải làm cho nghiêm túc”
Bây giờ, muốn kinh doanh thực phẩm đường phố cũng phải đăng ký, phải làm bản cam kết đảm bảo ATTP với chính quyền địa phương. Mỗi năm, những hộ kinh doanh cá thể như chúng tôi phải làm giấy đăng ký kinh doanh một lần. Tôi bán bánh cuốn, bún chả. Thực phẩm tôi phải lựa chọn ở những mối quen có kiểm định, xuất xứ rõ ràng. Nếu mình lựa chọn thực phẩm không an toàn thì ai còn đến ăn ủng hộ mình nữa. Giữ khách cũng là giữ nghề, đảm bảo thu nhập cho gia đình mình thôi. Không thể nghĩ bán hàng ở đường phố mà làm ăn không cẩn thận được.
* Ông Phạm Lê Hoàng, Phó Chủ tịch UBND phường Hà Lầm, TP Hạ Long: “Đẩy mạnh tuyên truyền, lập lại trật tự với dịch vụ kinh doanh thức ăn đường phố”
Với tiêu chí nhanh chóng, tiện lợi, các điểm bán thức ăn đường phố đa phần “họp” ở nơi công cộng. Hoạt động này thường gây mất an ninh trật tự, ách tắc giao thông cũng như nhiều hệ lụy về ATTP. Chính vì thế, ngay từ đầu năm, chính quyền địa phương đã liên tục ra quân dẹp các “điểm nóng”, đảm bảo trật tự, trả lại vỉa hè, nơi công cộng cho người dân. Để tăng cường hiệu quả, các bộ phận chuyên trách về y tế phường được giao nhiệm vụ, thường xuyên tiến hành kiểm tra, trực tiếp tuyên truyền tới các tiểu thương. Cùng với đó, phường chúng tôi cũng đẩy mạnh phối hợp với ngành Y tế TP Hạ Long kiểm tra các điều kiện kinh doanh, xử lý các vi phạm. Đồng thời phổ biến các quy định của Bộ Y tế về quy định chế biến thức ăn đảm bảo ATTP, chế tài xử phạt vi phạm... Xác định đây là công việc cần làm thường xuyên và lâu dài, thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền; phối hợp với các lực lượng duy trì an ninh trật tự, kiểm tra các điều kiện kinh doanh của loại hình này…
Tạ Quân - Phạm Học (Thực hiện)
Liên kết website
Ý kiến ()