Hội chẩn, tư vấn, khám chữa bệnh từ xa: Quảng Ninh đi đầu

Từ năm 2012, Sở Y tế triển khai Dự án “Ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác hội chẩn, tư vấn, khám, chữa bệnh từ xa tại các cơ sở trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” (gọi tắt là Dự án Telemedicine). Đây là bước tiến trong ứng dụng công nghệ cao vào chẩn đoán, khám, chữa bệnh từ xa cho các bệnh viện trên địa bàn tỉnh, mang lại lợi ích, hiệu quả kinh tế - xã hội cao.

Ngày 12-6-2016, tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chuyển giao kỹ thuật phẫu thuật tim hở đợt 2 cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh thông qua ca mổ cho 2 bệnh nhân: Voòng Thị Lan (xã Yên Than, Tiên Yên) và Trần Đức Bình (phường Bãi Cháy, TP Hạ Long). Điều đặc biệt là, các ca mổ được truyền hình ảnh trực tiếp tới một số đơn vị y tế trong tỉnh. Nhờ đó, các y, bác sĩ của các đơn vị đã được chứng kiến những kỹ thuật cao, chuyên sâu, học hỏi được nhiều kinh nghiệm trong gây mê, phẫu thuật. Trước đó, ngày 12-10-2015 tại Bệnh viện Nhi Trung ương đã tổ chức bài giảng trực tuyến “Tiếp cận chẩn đoán hội chứng phát ban ở trẻ em”. Bài giảng được truyền hình trực tuyến đến 12 bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện Nhi Trung ương, trong đó có Bệnh viện Sản - Nhi Quảng Ninh. Các bác sĩ trong toàn Bệnh viện tham gia nghe giảng ngay tại điểm cầu của đơn vị mà không mất thời gian, kinh phí đi lại, ăn ở...

Hội nghị triển khai kế hoạch phòng, chống tác hại thuốc lá năm 2016 được Sở Y tế tổ chức trực tuyến, có sự tham gia của các đơn vị y tế tại các điểm cầu.

Không chỉ ở các bệnh viện, nhiều năm nay, Sở Y tế Quảng Ninh thường xuyên tổ chức các cuộc họp, hội nghị trực tuyến. Điển hình như họp trực tuyến triển khai kế hoạch phòng, chống dịch bệnh Mers-CoV, bệnh do vi rút Zika, phòng, chống lụt bão... Mới đây nhất, ngày 24-6-2016, Sở Y tế tổ chức hội nghị tổng kết 4 năm thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh về phát triển KHCN tỉnh giai đoạn 2011-2015, định hướng đến năm 2020, cũng thông qua hình thức trực tuyến.

Những cuộc truyền hình trực tuyến kể trên chỉ là một trong số những ứng dụng thuộc Dự án Telemedicine mà ngành Y tế triển khai, thực hiện. Từ năm 2012, Sở Y tế đã xây dựng Dự án Telemedicine, được Hội đồng Khoa học kỹ thuật của tỉnh thẩm định và UBND tỉnh phê duyệt; với 11 địa điểm được đầu tư điểm cầu trực tuyến. Gồm: 1 điểm cầu tại Sở Y tế; 9 điểm cầu được đặt tại phòng hội chẩn, phòng phẫu thuật của các bệnh viện và 1 trung tâm y tế có giường bệnh, đó là Trung tâm Y tế huyện Cô Tô, huyện đảo duy nhất cách xa đất liền của tỉnh.

Trong gần 3 năm qua, mặc dù có một số khó khăn trong đảm bảo nguồn kinh phí thực hiện dự án, song Sở Y tế đã chủ động cân đối kinh phí từ nguồn ngân sách được giao hàng năm để đầu tư xây dựng hệ thống Hội nghị từ xa (Tele-Conference), đầu tư 18 điểm cầu trực tuyến tại các đơn vị trực thuộc. Đồng thời, tích cực, chủ động đề xuất với UBND tỉnh quan tâm cấp vốn, tập trung chỉ đạo, hoàn thành các hạng mục dự án, đưa hệ thống Telemedicine vào sử dụng.

Nhờ đó, từ năm 2015 đến nay, Sở Y tế đã tổ chức trên 30 cuộc họp trực tuyến với khoảng 9.000 lượt cán bộ tham dự (trung bình 300 người/cuộc họp). Các thông tin chỉ đạo được phổ biến rộng rãi đến nhiều cán bộ trong các đơn vị; giảm được từ 3-4 giờ/mỗi cán bộ do không phải di chuyển từ nơi công tác tới nơi họp; giảm được 70% chi phí (khoảng 800 triệu đồng đến 1 tỷ đồng/năm) cho việc tổ chức các cuộc họp, hội nghị, đi lại. Ngành cũng đã tổ chức 25 buổi đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến cho hơn 1.000 lượt cán bộ, công chức, viên chức về quản lý bệnh viện, quản lý dược, chuyên môn kỹ thuật về phòng, chống dịch, khám chữa bệnh, cấp cứu, chăm sóc sức khoẻ sinh sản...

Đặc biệt, từ tháng 4-2016, Sở Y tế đã hoàn thành lắp đặt và kết nối 10 điểm cầu trực tuyến tại phòng mổ các đơn vị trong Dự án, đã đưa mức độ ứng dụng KHCN trong khám, chữa bệnh từ xa của Quảng Ninh lên một cấp độ mới (từ hỗ trợ khám, chữa bệnh từ xa sang tư vấn mổ từ xa). Nhờ đó, đã có 20 ca bệnh nhân khó được các thầy thuốc của các bệnh viện tuyến huyện thực hiện mổ thành công dưới sự hướng dẫn trực tuyến của các bác sĩ có kinh nghiệm tuyến tỉnh và tuyến trung ương. Thông qua hệ thống Telemedicine, người bệnh được chữa trị, cứu sống kịp thời.

Đánh giá hiệu quả mà Dự án Telemedicine mang lại, đồng chí Vũ Tuấn Cường, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Dự án này mang lại hiệu quả cả về kinh tế - xã hội, công tác đào tạo cũng như tiết kiệm thời gian. Cụ thể, giúp chuyển giao nhanh cho tuyến dưới các kỹ thuật chuyên môn, góp phần đào tạo, nâng cao trình độ cho y, bác sĩ; bệnh nhân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, hải đảo được sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ chất lượng cao, được cứu chữa kịp thời. Nhờ trực tuyến, có thể giảm thời gian từ 3-4 giờ/mỗi cán bộ, bệnh nhân do không phải di chuyển từ nơi công tác lên bệnh viện tuyến trên; giúp giảm tải cho các bệnh viện tuyến tỉnh và trung ương. Tiết kiệm chi phí đi lại cho người dân và tiết kiệm phí hỗ trợ của nhà nước đối với mỗi ca khám, chữa bệnh do không phải di chuyển lên tuyến trên; khai thác có hiệu quả kinh nghiệm của các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước; tạo tiền đề cho các dịch vụ khám, chữa bệnh và phòng trừ dịch bệnh từ xa đối với các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh.

Được biết, Quảng Ninh là địa phương đầu tiên trong cả nước triển khai Telemedicine đồng bộ đến tận tuyến huyện. Tương lai, ngành Y tế tỉnh mong muốn được tỉnh quan tâm, đầu tư để hướng tới mục tiêu cung cấp các dịch vụ hội chẩn, hỗ trợ cấp cứu, hướng dẫn phẫu thuật từ xa, tư vấn khám, chữa bệnh tới trạm y tế, và chăm sóc sức khoẻ tại nhà, nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân.

Hoàng Quý