Bài 4: “Các địa phương, ngành liên quan cần công khai cơ sở vi phạm VSATTP thường xuyên hơn”

Công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) tốt hay không phụ thuộc rất lớn vào ý thức của người sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm. Tuy nhiên, hiện nay còn một số cơ sở chạy theo lợi nhuận bất chấp tính mạng, sức khoẻ của người tiêu dùng; trong khi đó, việc công khai những cơ sở vi phạm VSATTP hiện nay còn rất hạn chế... Phóng viên Báo Quảng Ninh đã có cuộc trao đổi cùng đồng chí Nguyễn Minh Chung, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) tỉnh về vấn đề này.

- Theo báo cáo của Sở Y tế cho thấy: trong 9 tháng đầu năm nay, toàn tỉnh, có tới 3.298 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm (SXCBKDTP) bị lập biên bản xử lý vi phạm VSATTP. Vậy việc công khai tên những cơ sở vi phạm VSATTP này đã được thực hiện chưa, thưa đồng chí?

+ Trong các cuộc họp triển khai công tác VSATTP hàng năm, Ban chỉ đạo VSATTP tỉnh luôn yêu cầu các địa phương công khai cơ sở vi phạm VSATTP lên các phương tiện thông tin đại chúng… Những vụ có nhiều người bị ngộ độc, cơ sở mắc các vi phạm lớn, không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, không có giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP, hoặc vi phạm quy định của pháp luật về VSATTP đã được công khai thông tin kịp thời. Cụ thể như: những vụ vận chuyển trái phép thực phẩm, gia cầm, sản phẩm từ gia cầm, phủ tạng gia súc, gia cầm… hay vụ ngộ độc thực phẩm đông người tại khách sạn Hạ Long Pearl, làm giả nước mắm của cơ sở Đại Hải ở phường Hà Tu (TP Hạ Long) vào năm 2011… Một số địa phương cũng đã thông tin tên, địa chỉ một số cơ sở vi phạm VSATTP trên hệ thống loa, đài của địa phương, ở các điểm chợ...

Đoàn liên ngành của tỉnh lấy mẫu hạt dưa tại chợ trung tâm TP Uông Bí để làm xét nghiệm phẩm màu.

Với những cơ sở có vi phạm các lỗi nhỏ, không do cố tình vi phạm, các đoàn kiểm tra chủ yếu dừng lại ở việc nhắc nhở, chấn chỉnh, đôn đốc khắc phục là chính. Trong 3.298 cơ sở SXCBKDTP bị lập biên bản xử lý vi phạm VSATTP trong 9 tháng đầu năm nay thì chỉ có 13 cơ sở bị tạm dừng sản xuất kinh doanh thực phẩm, 344 cơ sở bị phạt tiền. Số cơ sở còn lại là bị cảnh cáo, nhắc nhở, chấn chỉnh khắc phục tồn tại. Tuy nhiên, phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, việc công khai tên, địa chỉ cơ sở SXCBKDTP vi phạm vẫn chưa được thường xuyên. Trong quá trình báo cáo thông tin VSATTP theo biểu mẫu của các ngành, các địa phương gửi về Chi cục ATVSTP tỉnh để tổng hợp cũng chỉ có số liệu chung về số cơ sở vi phạm, số vụ ngộ độc thực phẩm chứ không có danh sách cụ thể tên, địa chỉ cơ sở vi phạm VSATTP.

- Nhiều ý kiến cho rằng, cảm quan bằng mắt thường, người tiêu dùng không thể phân biệt được thực phẩm có chứa chất độc hại hay không. Việc còn ít thông tin về cơ sở vi phạm VSATTP khiến người tiêu dùng khó khăn trong việc lựa chọn thực phẩm an toàn?

+ Vấn đề kiểm soát bảo đảm VSATTP trên thị trường hiện nay khó khăn, bởi phần lớn thực phẩm tiêu thụ trên địa bàn tỉnh được nhập từ các tỉnh, thành phố khác về. Thực tế hiện nay, vấn đề cảnh báo cho người dân về những thực phẩm không an toàn vẫn được các cơ quan chức năng, cơ quan truyền thông của tỉnh và các địa phương chú trọng. Ngay như 6 tháng đầu năm nay, trước thông tin ô mai, xí muội có chứa chất độc hại, thịt lợn chứa chất tạo nạc, Chi cục ATVSTP, Chi cục Thú y đã lấy nhiều mẫu thịt lợn, mẫu thức ăn chăn nuôi, mẫu ô mai xí muội gửi các viện kiểm nghiệm tuyến trung ương và Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh để xét nghiệm. Chi cục đã kịp thời thông báo kết quả xét nghiệm trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết. Ngoài ra, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng lấy nhiều mẫu hoa, quả làm kiểm nghiệm; đi kiểm tra việc kinh doanh, sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật, thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi, kịp thời phát hiện những hoá chất độc hại có sử dụng trong thực phẩm để cảnh báo cho người dân.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay vẫn còn một số bộ phận người SXCBKDTP vì theo lợi nhuận nên đã coi thường tính mạng, sức khoẻ của người tiêu dùng, còn kinh doanh thực phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo VSATTP, sử dụng hoá chất độc hại, phụ gia, phẩm màu độc hại bị cấm trong chế biến thực phẩm. Trong khi đó, nhiều người tiêu dùng vẫn có thói quen hoặc dễ dàng sử dụng thực phẩm ở những cơ sở không đảm bảo VSATTP như quán ăn ở lòng đường, vỉa hè, mua thức ăn chín bày bán cạnh thức ăn sống, sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ... Điều này đã tạo điều kiện cho những cơ sở vi phạm tồn tại. Ngay như những cảnh báo về việc lây dịch bệnh qua đường ăn uống như bị bệnh sán não, liên cầu khuẩn ở lợn… song nhiều người vẫn không từ bỏ thói quen như: ăn tiết canh, ăn gỏi sống…

- Vậy theo đồng chí, thời gian tới có cần đẩy mạnh việc công khai tên, địa chỉ các cơ sở vi phạm VSATTP để người tiêu dùng kịp thời nắm bắt thông tin?

+ Theo tôi, việc công khai tên, địa chỉ cơ sở vi phạm các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm lúc nào cũng là cần thiết, để các cơ quan chức năng có biện pháp xử lý kịp thời vi phạm, để người tiêu dùng biết tẩy chay cơ sở vi phạm đó, biết lựa chọn, sử dụng thực phẩm an toàn cho bản thân và gia đình. Việc công khai đó nên được các địa phương, các ngành liên quan thực hiện thường xuyên, liên tục hơn. Ngoài thông tin công khai cơ sở vi phạm của các cơ quan chức năng cũng rất cần sự tham gia tích cực của cộng đồng, đặc biệt là người tiêu dùng khi phát hiện cơ sở vi phạm VSATTP gây ảnh hưởng xấu đến tính mạng, sức khoẻ. Mong rằng người tiêu dùng hãy cùng cơ quan chức năng tham gia giám sát hoạt động của cơ sở SXKDCBTP, thông tin kịp thời đến chính quyền địa phương hoặc các cơ quan chức năng, để có biện pháp xử lý và đưa tin phản ánh kịp thời những cơ sở vi phạm.

- Xin cảm ơn đồng chí!

Thu Nguyệt