Phòng chống dịch Covid-19 ở Hà Lâu

Hà Lâu nằm giáp các tỉnh Lạng Sơn và Bắc Giang là những địa phương đều có người dương tính với Covid-19. Trong khi Hà Lâu có chợ phiên Hà Lâu, người dân các tỉnh này thường sang giao lưu buôn bán, buộc Hà Lâu phải có nhiều giải pháp chống dịch.

Chợ phiên Hà Lâu được khôi phục lại từ tháng 10/2018, từ chợ đã có từ năm 1965 sau một thời gian bị mai một. Chợ phiên không chỉ thu hút người Dao đến từ các xã của huyện Tiên Yên, mà còn có cả bà con các dân tộc đến từ huyện khác trong tỉnh. Hà Lâu lại giáp với một số huyện của tỉnh Lạng Sơn và Bắc Giang và bà con từ các địa phương này thường sang Hà Lâu mua bán trao đổi hàng hóa. Hàng năm, Hà Lâu lại còn có Lễ hội văn hóa dân tộc Dao được tổ chức sau tết Nguyên đán, rất đông khách thập phương.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lý Văn Diểng, Bí thư Đảng ủy xã Hà Lâu cho biết: Để phòng chống dịch Covid - 19, chúng tôi đã thông báo cho bà con trong xã, tạm hoãn Lễ hội Dao hàng năm và chợ phiên Hà Lâu, để phòng chống dịch hiệu quả.

Chợ phiên Hà Lâu tạm thời đóng cửa trong thời điểm phòng chống dịch.

Chúng tôi đến tìm hiểu tại Trạm Y tế xã Hà Lâu có trụ sở tại thôn Bắc Lù, những ngày này công việc của các nhân viên y tế thật bận rộn. Trao đổi với chúng tôi, anh Lý Văn Tần, Trạm trưởng Trạm Y tế xã cho biết: Đến 23 giờ ngày 10/8 công việc của chúng tôi mới tạm ổn. Nhân viên trong trạm mấy người đến từ thị trấn Tiên Yên, từ ngày đầu chống dịch cuối tháng 7 đến nay chưa ai được về nhà, mà phải ăn ngủ tại trạm.

Lý do mà anh Tần đưa ra là do các nhân viên y tế phối hợp với cán bộ UBND xã Hà Lâu đã phải “đến từng ngõ, gõ cửa từng nhà” tìm hiểu kê khai y tế cho người dân. Đồng thời các anh tuyên truyền những người đã sang tỉnh bên làm ăn phải khai báo để cách ly, không sang bên đó làm ăn nữa cho đến khi hết dịch và phát hiện khai báo khi có người lạ đến thôn. Các anh đã kịp thời có biện pháp với 5 trường hợp sang Đình Lập (Lạng Sơn)  và 1 trường hợp đi du lịch Quảng Nam, đã được đo thân nhiệt, thường xuyên theo dõi và phải ký cam kết tự giác cách ly tại nhà. Đến nay các trường hợp này đã đủ 14 ngày cách ly và không có biểu hiện cảm, sốt.

Đặc thù của bà con Hà Lâu hầu hết đều làm rừng, ruộng xa nhà, nên họ đi từ sáng sớm đến tối mịt mới về. Do vậy, các cán bộ xã và nhân viên Trạm Y tế xã buộc phải đến nhà dân vào buổi tối thì mới gặp người lớn. Hôm nào cũng phải 23 giờ các nhân viên y tế mới về đến Trạm, đành phải cơm nước rồi nghỉ lại trạm vì Hà Lâu cách thị trấn Tiên Yên gần 30km, phải đi nhiều cây số đường rừng.

Hà Lâu mới ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, nên nhiều gia đình điện thoại thông minh, quạt máy… vẫn là đồ xa xỉ. Do vậy, biện pháp liên lạc trước với nhiều gia đình qua điện thoại xem ra không được. Thậm chí có nhà không có quạt điện, anh em đến nhà làm việc, chủ nhà thông cảm cho mượn tấm bìa để quạt cho mát, khi xong việc quần áo ai cũng ướt đẫm mồ hôi.

Có nhiều thôn cách xa trung tâm xã hàng chục cây số. Tuy rằng ngày nay, từ chương trình xây dựng nông thôn mới đường đến thôn đã được bê tông hóa. Thế nhưng chỉ là đường trục thôn, còn đường rẽ vào từng nhà dân, nhiều chỗ vẫn xấu. Người dân lại sống không tập trung, có khi mỗi gia đình một quả đồi, có người dựng lán trong rừng chăn nuôi, trồng rừng rồi cứ thế ở trong đó chẳng mấy khi về nhà. Nhất là thời gian qua do ảnh hưởng của bão, mưa dầm nhiều ngày, các con suối nước đều dâng cao, đi lại rất nguy hiểm.

Đoàn viên, thanh niên xã Hà Lâu buộc loa thùng trên xe máy tuyên truyền phòng chống dịch tại thôn Bắc Lù.

Thế nhưng cứ tạnh mưa là các ĐVTN xã vào cuộc tích cực. Hàng ngày, có 2 ĐVTN buộc chiếc loa thùng sau xe máy, đến từng ngõ ngách, thậm chí ra cả ruộng đồng để tuyên truyền cho bà con về phòng chống dịch bệnh.

Hà Lâu có gần 100% là người dân tộc thiểu số, có nhiều người chưa hiểu hết tiếng phổ thông. Do vậy, Hà Lâu đã phát huy hết hiệu quả của đội ngũ trưởng các thôn bản, họ thường là những người thông thạo tiếng dân tộc mình và cả tiếng phổ thông, có người biết tới 4 thứ tiếng các dân tộc.

Anh Sằn Chi Nàm, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Khe Lẹ, là thôn có 100% người Dao sinh sống. Anh Nàm nói thạo cả tiếng Dao và tiếng phổ thông. Anh Nàm dịch toàn bộ các văn bản chỉ đạo của Bộ Y tế, của tỉnh và của huyện Tiên Yên về phòng chống dịch Covid-19 ra tiếng Dao. Anh cũng tự đọc luôn trên loa phát thanh của thôn. Chương trình được tuyên truyền 2 lần/ngày vào 6 giờ 30 sáng và 5 giờ chiều. Đó là thời gian bà con chuẩn bị ra đồng hay lên rừng và giờ bà con đi làm về. Chương trình về nội dung phòng chống dịch bệnh và phát hiện người lạ vào thôn là kịp thời báo luôn cho cán bộ thôn để có biện pháp giải quyết.

Anh Lý Minh Trung, Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Nậm Mìn biết nói tiếng Tày, Dao, Hoa và tiếng phổ thông, nên nhiều thuận lợi trong việc đi tuyên truyền. Anh tuyên truyền tiếng phổ thông, khi cần thiết anh lại dịch luôn ra tiếng dân tộc để bà con hiểu kỹ hơn.

Dù là địa phương vùng khó khăn, nhưng Hà Lâu vẫn kiểm soát tốt dịch bệnh, khi mỗi người dân trên địa bàn xã là một chiến sĩ trên mặt trận chống dịch.

                                                                                                                                   Công Thành