Quy trình giải quyết tố cáo

Thông tư số 01/2009 của Thanh tra Chính phủ quy định về trình tự, thủ tục, nội dung nghiệp vụ giải quyết tố cáo (GQTC), bao gồm chuẩn bị, tiến hành và kết thúc GQTC; được áp dụng đối với các cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền thuộc cơ quan hành chính nhà nước khi tiến hành GQTC.

Một trong những nội dung quan trọng là quy định về thụ lý, xác minh tố cáo (XMTC). Đối với tố cáo thuộc thẩm quyền, người GQTC phải thụ lý trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được tố cáo, đồng thời thông báo bằng văn bản cho người tố cáo về thời điểm thụ lý tố cáo và các nội dung tố cáo được thụ lý. Người GQTC phải ban hành quyết định XMTC; thành lập tổ XMTC hoặc đoàn XMTC. Trường hợp cần thiết, người GQTC giao nhiệm vụ cho thủ trưởng các cơ quan thanh tra nhà nước hoặc thủ trưởng các cơ quan khác thuộc quyền quản lý trực tiếp của mình ban hành quyết định XMTC, kết luận, kiến nghị biện pháp xử lý tố cáo. Trưởng đoàn xác minh có trách nhiệm lập hồ sơ GQTC ngay sau khi nhận được quyết định XMTC; giao quyết định XMTC cho người bị tố cáo chậm nhất là 15 ngày kể từ ngày ban hành. Trường hợp người bị tố cáo là cơ quan, tổ chức, thì giao quyết định XMTC cho người đứng đầu hoặc người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó.

Người XMTC phải làm việc trực tiếp với người tố cáo để làm rõ về những nội dung tố cáo, đồng thời yêu cầu người tố cáo cung cấp các thông tin, tài liệu, bằng chứng liên quan đến nội dung tố cáo. Trường hợp không thể làm việc trực tiếp với người tố cáo vì lý do khách quan hoặc theo yêu cầu của người tố cáo hoặc để bảo vệ người tố cáo, thì người ra quyết định XMTC phải có văn bản yêu cầu người tố cáo cung cấp thông tin, tài liệu, bằng chứng liên quan đến nội dung tố cáo. Việc yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan cung cấp thông tin, tài liệu, bằng chứng liên quan đến nội dung tố cáo thực hiện bằng văn bản của người ra quyết định XMTC.

Trường hợp vụ việc có nhiều nội dung và qua xác minh đã phát hiện có nội dung có dấu hiệu tội phạm, thì đoàn xác minh tách riêng nội dung đó báo cáo ngay với người ra quyết định xác minh để người ra quyết định xác minh kết luận, xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị xử lý kịp thời theo quy định của pháp luật. Đối với những vụ việc phức tạp, khi xét thấy cần thiết, người ra quyết định XMTC tổ chức tham khảo ý kiến tư vấn của các cơ quan chuyên môn, cơ quan quản lý cấp trên hoặc các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan trước khi kết luận nội dung tố cáo.

Trước khi ban hành kết luận nội dung tố cáo, người ra quyết định XMTC phải tổ chức thông báo dự thảo kết luận nội dung tố cáo với người bị tố cáo. Trường hợp cần thiết thì tổ chức thông báo dự thảo kết luận với các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan, thông báo trực tiếp tại buổi làm việc, không gửi văn bản dự thảo. Trường hợp trong dự thảo kết luận nội dung tố cáo có thông tin thuộc bí mật nhà nước hoặc các thông tin có hại cho người tố cáo, thì không thông báo những thông tin đó. Căn cứ nội dung tố cáo, văn bản giải trình của người bị tố cáo, báo cáo kết quả XMTC, biên bản công bố dự thảo kết luận nội dung tố cáo, các tài liệu, bằng chứng có liên quan, đối chiếu với các quy định của pháp luật, người ra quyết định XMTC ban hành văn bản kết luận nội dung tố cáo.  

Ngay sau khi có kết luận về nội dung tố cáo, người GQTC phải căn cứ kết quả xác minh, kết luận nội dung tố cáo để xử lý. Trường hợp đã có kết luận về việc tiền, tài sản của Nhà nước, tập thể do người bị tố cáo hoặc các cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân khác thuộc quyền quản lý của người GQTC chiếm đoạt hoặc gây thất thoát thì phải ban hành Quyết định về việc thu hồi số tiền, tài sản đó. Trường hợp đã có kết luận về hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm các quy định về nhiệm vụ, công vụ thuộc thẩm quyền xử lý của người GQTC, thì tiến hành các thủ tục theo quy định để ban hành quyết định xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính, quyết định áp dụng các biện pháp khác để xử lý hành vi vi phạm, buộc khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm gây ra theo quy định của pháp luật. Trường hợp đã có kết luận về hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm các quy định về nhiệm vụ, công vụ mà người vi phạm không thuộc thẩm quyền xử lý của người GQTC, thì người GQTC xử lý như sau: Đối với vi phạm thuộc thẩm quyền xử lý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý của người GQTC, thì ban hành quyết định giao nhiệm vụ cho cơ quan, tổ chức, cá nhân đó xử lý vi phạm; đối với hành vi có dấu hiệu tội phạm, thì có văn bản chuyển hồ sơ vi phạm cho cơ quan điều tra hoặc chuyển cho viện kiểm sát, nếu vụ việc liên quan đến cơ quan điều tra; đối với những vi phạm khác thuộc thẩm quyền xử lý của các cơ quan, đơn vị, cá nhân không thuộc phạm vi quản lý của người GQTC, thì ban hành văn bản kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý vi phạm. Trường hợp đã có kết luận về việc người tố cáo cố ý tố cáo sai sự thật thì người GQTC phải có biện pháp xử lý người tố cáo theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Chính Nghĩa (Văn phòng BCĐ PCTN tỉnh)