Đẩy nhanh tiến độ thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm

Theo kế hoạch năm 2011, Chương trình xây dựng nông thôn mới sẽ tập trung thực hiện: Hoàn thiện tổ chức bộ máy điều hành; tăng cường tuyên truyền, vận động để các tổ chức, người dân hiểu về chương trình nông thôn mới.

Thẩm định mẫu đề án và đồ án quy hoạch nông thôn mới xã Quảng La (Hoàng Bồ). Ảnh: Hữu Việt

Xây dựng phong trào thi đua có sự tham gia của các đoàn thể và mọi người dân khu vực nông thôn; rà soát các văn bản, chính sách hiện hành phục vụ chương trình nông thôn mới (thuộc thẩm quyền quyết định của tỉnh); hoàn thành Quy hoạch xây dựng nông thôn mới và đề án cấp xã, trình duyệt theo quy định (xong trước 30-9-2011); các thôn có nhà văn hoá đủ điều kiện hoạt động, kết nối internet và thư viện dùng chung; 100% xã có bưu điện văn hoá xã; các huyện lập xong đề án và kế hoạch 5 năm xây dựng nông thôn mới và kế hoạch chi tiết năm 2011; xây dựng đạt chuẩn 53 trường học các cấp (trong đó có 25 trường mầm non, mẫu giáo); nâng tỷ lệ hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh khu vực nông thôn lên 86%; ưu tiên đầu tư các công trình: thuỷ lợi, hạ tầng vùng sản xuất tập trung, trụ sở xã, đường giao thông nông thôn... Năm 2012 phấn đấu các xã có hệ thống điện cơ bản đạt yêu cầu kỹ thuật của ngành Điện; trường học mầm non, mẫu giáo đảm bảo cơ sở vật chất từng bước đạt chuẩn; có nhà văn hoá, khu thể thao đủ điều kiện để hoạt động; xây dựng trụ sở công an xã cho 28 xã trọng điểm về công tác an ninh; có 95% hộ dân nông thôn được dùng nước hợp vệ sinh...

Sau gần 10 tháng triển khai thực hiện, đến nay các xã đều đã có đề án xây dựng xã nông thôn mới, tổ chức lấy ý kiến đóng góp và trình phê duyệt đề án. Tuy nhiên, tiến độ lập, phê duyệt đề án diễn ra còn chậm, chất lượng chưa cao, tính đến hết tháng 7 toàn tỉnh có 16 xã đã phê duyệt đề án (chiếm 12,8%), 84 xã đã thông qua HĐND xã đang trình UBND huyện phê duyệt (chiếm 67,2%), còn lại 25 xã chưa thông qua HĐND xã (chiếm 20,0%). Về công tác lập Đồ án quy hoạch có 99/125 xã thông qua phương án quy hoạch lần 2. Về tổ chức sản xuất, hiện các địa phương đang triển khai 14 dự án sản xuất nông nghiệp (trong đó đang lập 11 dự án, đã và đang thực hiện 3 dự án) với tổng kinh phí là 197,675 tỷ đồng (nguồn kinh phí xây dựng nông thôn mới) và hàng trăm mô hình sản xuất nông nghiệp với tổng kinh phí trên 20 tỷ đồng (nguồn vốn Chương trình giảm nghèo, nguồn vốn khuyến nông, vốn đầu tư phát triển khác và vốn đóng góp của dân). Tỉnh cũng đã cân đối phân bổ trên 867,8 tỷ đồng để xây dựng đường giao thông, thuỷ lợi, trường học, nước sạch.

Mặc dù bước đầu chương trình đã nhận được sự tham gia của nhân dân, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhưng nhìn chung so với kế hoạch đề ra, tiến độ thực hiện chương trình đang bị chậm, nhận thức của cán bộ cơ sở và người dân chưa được đúng với mục tiêu, quan điểm của tỉnh. Vì vậy trong triển khai thực hiện thời gian tới cần: Tập trung cho công tác tuyên truyền, vận động, đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong những năm 2011, 2012, cần sử dụng mọi biện pháp, phương tiện tuyên truyền để mọi người dân, xã hội hiểu được ý nghĩa của chương trình; quyền lợi, trách nhiệm của mình trong việc thực hiện, từ đó tạo được chuyển biến trong nhận thức và hành động, tính chủ động tham gia của người dân khu vực nông thôn. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thực hiện chương trình thông qua việc thực hiện có hiệu quả đề án đào tạo lao động nông thôn, đào tạo cán bộ cấp xã đạt chuẩn, xây dựng cơ chế chính sách khuyến khích cán bộ có năng lực về công tác tại xã. Quan tâm phát triển sản xuất và có hình thức tổ chức sản xuất hợp lý như chuyển đổi cơ cấu sản xuất theo hướng hàng hoá; xây dựng mô hình liên kết 4 nhà (nhà nông, nhà khoa học, nhà quản lý và nhà doanh nghiệp), có cơ chế chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn.

Hiện nay do sự lúng túng trong phương pháp triển khai ở các địa phương vì vậy cần thống nhất trong xác định chủ thể của chương trình, đó là người dân khu vực nông thôn, do vậy mọi công việc nhất thiết phải có sự tham gia của người dân, bắt đầu từ việc lập đề án, quy hoạch cấp xã; lập kế hoạch triển khai hàng năm; quyết định phần đóng góp của nhân dân; tham gia thi công công trình (nếu đủ năng lực, tuỳ thuộc vào công trình); tham gia giám sát thi công công trình; sử dụng và quản lý sau đầu tư các công trình… Cần ưu tiên giao cho UBND cấp xã làm chủ đầu tư các công trình nếu UBND cấp xã chưa đủ năng lực đầu tư thì UBND cấp huyện làm chủ đầu tư, việc phân cấp quản lý đầu tư cấp huyện cho cấp xã do UBND huyện quyết định; ưu tiên sử dụng tổ, nhóm thợ, cá nhân ở địa phương tham gia xây dựng các công trình. Để người dân hiểu và tham gia thực hiện cần làm rõ những gì dân được hưởng, những gì thuộc trách nhiệm của dân, của nhà nước, các cơ chế chính sách của xây dựng nông thôn mới đều phải rõ ràng, minh bạch trách nhiệm, nguồn lực trong quá trình triển khai.