"Người được giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử bình đẳng như nhau trước cử tri"

Cuộc bầu cử ĐBQH khoá XIV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2016-2021 là một sự kiện chính trị trọng đại của đất nước. Đến nay, Quảng Ninh đã hoàn thành hiệp thương lần hai và đang tích cực triển khai các bước tiếp theo của cuộc bầu cử. Đồng chí Phạm Văn Điệt, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ, Phó Chủ tịch Uỷ ban Bầu cử tỉnh, đã trao đổi với Báo Quảng Ninh về những vấn đề dư luận quan tâm trong công tác chuẩn bị cho bầu cử hiện nay.

- Xin đồng chí cho biết số lượng, cơ cấu, thành phần người tham gia ứng cử ĐBQH khoá XIV và đại biểu HĐND các cấp tỉnh Quảng Ninh nhiệm kỳ 2016-2021 sau Hội nghị hiệp thương lần thứ hai?

+ Tổ chức hiệp thương, giới thiệu người ứng cử ĐBQH khoá XIV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2016-2021 là một giai đoạn hết sức quan trọng trong quá trình bầu cử. Việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử  được tiến hành thông qua 5 bước cụ thể: (1) Tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ nhất để thoả thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND; (2) Các cơ quan, tổ chức, đơn vị, giới thiệu người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND; (3) Tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ hai để thoả thuận lập danh sách sơ bộ những người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND; (4) Tổ chức hội nghị lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND; (5) Tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ ba để lựa chọn, lập danh sách những người đủ tiêu chuẩn ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND. Với quyền, trách nhiệm theo luật định, thời gian vừa qua MTTQ các cấp từ tỉnh đến cơ sở đã phối hợp chặt chẽ trong triển khai các bước của cuộc bầu cử và đến ngày 18-3-2016 toàn tỉnh đã hoàn thành Hội nghị hiệp thương lần hai ở cả ba cấp. Sau hội nghị hiệp thương lần thứ hai kết quả như sau: Danh sách sơ bộ những người ứng cử ĐBQH khoá XIV của Quảng Ninh là 14 người (trong đó tỷ lệ nữ chiếm 14,29%; ngoài Đảng 21,43%; tuổi trẻ 28,57%; tôn giáo 21,43%). Danh sách sơ bộ những người ứng cử đại biểu HĐND tỉnh là 245 người (trong đó tỷ lệ nữ chiếm 46,12%; ngoài Đảng 20%; trẻ tuổi 21,63%; dân tộc 10,61%). Danh sách sơ bộ những người ứng cử đại biểu HĐND cấp huyện là 1.117 người (trong đó tỷ lệ nữ chiếm 43,33%; ngoài Đảng 14,41%; trẻ tuổi 33,12%; dân tộc 17,82%). Danh sách sơ bộ những người ứng cử đại biểu HĐND cấp xã là 10.746 người (trong đó tỷ lệ nữ chiếm 41,71%; ngoài Đảng 33,92%; trẻ tuổi 35,40%; dân tộc 21,50%). Có thể khẳng định hội nghị hiệp thương lần thứ hai ở cả 3 cấp của tỉnh đã thành công, thể hiện dân chủ, trách nhiệm, sự thống nhất cao, những người ứng cử đưa vào danh sách sơ bộ nhìn chung đảm bảo tiêu chuẩn và cơ cấu, thành phần theo quy định. Cơ cấu chung và các cơ cấu định hướng bao gồm tỷ lệ nữ, người ngoài Đảng, tuổi trẻ, dân tộc thiểu số được nhất trí rất cao.

- Thưa đồng chí, một vấn đề được nhiều người quan tâm trong lần bầu cử ĐBQH khoá XIV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2016-2021 là số người tự ứng cử. Đồng chí có thể cho biết về nội dung này?

+ Tự ứng cử là quyền của công dân, bất kỳ ai thấy mình có đủ điều kiện, tiêu chuẩn, trình độ, năng lực, có nguyện vọng ứng cử thì nộp hồ sơ tự ứng cử theo luật định. Quảng Ninh không có người tự ứng cử ĐBQH khoá XIV. Toàn tỉnh có 6 người tự ứng cử đại biểu HĐND các cấp, trong đó có 1 người ứng cử đại biểu HĐND tỉnh; 1 người ứng cử đại biểu HĐND cấp huyện (huyện Hải Hà) và 4 người ứng cử đại biểu HĐND cấp xã (gồm phường Cẩm Đông, phường Cẩm Phú - TP Cẩm Phả, xã Quảng An - huyện Đầm Hà và xã Đồn Đạc - huyện Ba Chẽ). Sau hiệp thương lần thứ hai, cả 6 người tự ứng cử đều được đưa vào danh sách sơ bộ. Dù số lượng người tự ứng cử đại biểu HĐND các cấp trong tỉnh không nhiều nhưng có đều cả ở 3 cấp; thậm chí những địa phương còn nhiều khó khăn, vùng sâu, vùng xa như: Hải Hà, Ba Chẽ, Đầm Hà cũng có người tự ứng cử. Điều đó cho thấy không khí dân chủ ngày càng được mở rộng và phát huy mạnh mẽ, người dân ngày càng có ý thức hơn về quyền và nghĩa vụ của mình.

- Người tự ứng cử có khó khăn gì trong quá trình bầu cử không, thưa đồng chí?

+ Theo quy định của pháp luật, người được các cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử bình đẳng như nhau về quyền và nghĩa vụ. Tự ứng cử là quyền dân chủ đã được ghi rõ trong Hiến pháp và pháp luật. Công dân Việt Nam đủ 18 tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ 21 tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, HĐND các cấp. Vì thế, không có rào cản gì đối với những người tự ứng cử và không ai được làm khó dễ với người tự ứng cử, đó là vi phạm pháp luật. Hiện công tác bầu cử đang triển khai đúng quy trình, đúng luật định, hoàn toàn công khai, dân chủ, bình đẳng, minh bạch. Đặc biệt, quá trình tiếp xúc giữa ứng cử viên với cử tri hết sức dân chủ, nếu người tự ứng cử có đủ tài, đức, đủ tiêu chuẩn và có chương trình hành động tốt thì sẽ giành được sự tín nhiệm của cử tri và cơ hội trúng cử sẽ cao. Vừa qua, tại cuộc họp về công tác bầu cử, đồng chí Nguyễn Văn Đọc, Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch Uỷ ban Bầu cử tỉnh cũng yêu cầu các cấp, các ngành đặc biệt chú ý đến nội dung này. Đồng chí yêu cầu về truyền thông thì phải bảo đảm thời lượng tuyên truyền giữa những người ứng cử là như nhau.

- Thưa đồng chí, từ nay đến hội nghị hiệp thương lần thứ ba, MTTQ các cấp sẽ tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ gì?

+ Trên cơ sở danh sách sơ bộ những người ứng cử đã được thông báo, hiện nay Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ cấp xã phối hợp cùng UBND cùng cấp đang triển khai tổ chức hội nghị lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND các cấp; thời gian tiến hành từ ngày 20-3 đến 12-4-2016. Cũng trong thời gian này, các cơ quan chức năng phải xác minh và trả lời các vụ việc mà cử tri nêu đối với người ứng cử (nếu có). Sau đó, MTTQ các cấp tổng hợp, đánh giá, ghi nhận những ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri, để đảm bảo đến hội nghị hiệp thương lần thứ ba lựa chọn, lập danh sách chính thức những người đủ tiêu chuẩn ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND các cấp.

Việc tổ chức hội nghị cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND các cấp trong tỉnh nhằm phát huy quyền làm chủ của cử tri, tạo điều kiện để cử tri đóng góp ý kiến và bày tỏ tín nhiệm đối với người ứng cử; đồng thời giúp Uỷ ban MTTQ các cấp và các cơ quan tham gia bầu cử làm tốt việc hiệp thương, lựa chọn người ứng cử ĐBQH khoá XIV, đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2016-2021 đạt hiệu quả cao.

- Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Hà Chi (thực hiện)