Công khai, minh bạch - "chìa khoá" thực hiện dân chủ cơ sở

Xác định việc công khai, minh bạch là “chìa khoá” thực hiện dân chủ ở cơ, thời gian qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương của Quảng Ninh đã đẩy mạnh các phong trào thi đua; xây dựng quy ước, hương ước theo hướng văn minh, tiến bộ; phát huy quyền làm chủ của nhân dân theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Qua đó, tác động tích cực tới việc xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, tăng sự minh bạch trong các hoạt động, lĩnh vực.

Để thực hiện hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở, hằng năm, các ban chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ từ tỉnh đến cơ sở đều xây dựng chương trình triển khai đầy đủ tới từng loại hình cơ sở; có kế hoạch kiểm tra, rà soát cụ thể. Trên cơ sở chỉ đạo chung của tỉnh, các xã, phường, thị trấn đều chú trọng thực hiện công khai, minh bạch những nội dung được quy định, như: Các dự án, quy hoạch, bồi thường GPMB, chương trình xây dựng NTM, các chính sách hỗ trợ, vay vốn phát triển sản xuất, quyết toán ngân sách, thủ tục hành chính; vay vốn ưu đãi thông qua ngân hàng chính sách xã hội; lịch tiếp công dân; ngân sách cấp xã; bình xét hộ nghèo…

UBND TX Quảng Yên đối thoại với ngư dân 3 xã: Liên Hòa, Liên Vị, Tiền Phong về việc chấm dứt sử dụng các ngư cụ khai thác thủy sản mang tính tận diệt trong hoạt động đánh bắt thủy sản. Ảnh: Nguyễn Chiến

Việc công khai các nội dung được thực hiện với nhiều hình thức hiệu quả, như niêm yết tại trụ sở UBND cấp xã, nhà văn hóa thôn, bản, khu phố, thông qua hệ thống loa truyền thanh, qua họp tổ dân, khu phố. Điển hình như TX Đông Triều đã xây dựng được gần 200 bảng tin tại 21/21 trụ sở UBND cấp xã và 173/173 nhà văn hóa thôn, khu để niêm yết công khai các nội dung cho nguời dân; 74/74 thôn, khu phố của huyện Ba Chẽ có đặt hòm thư góp ý để nhân dân tham gia góp ý với chính quyền; TX Quảng Yên đã tổ chức ký cam kết thực hiện quy ước, hương ước đến 37.200 hộ dân…

Đặc biệt, cùng với việc công khai các nội dung liên quan đến lợi ích của nhân dân, thời gian qua Tỉnh ủy cũng tăng cường chỉ đạo công khai, minh bạch trong việc kê khai tài sản của cán bộ công chức, qua đó góp phần kiểm soát quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn trong các cơ quan của hệ thống chính trị, không để lạm quyền để trục lợi cá nhân, ngăn chặn tham nhũng trong quá trình thực thi công vụ. Các cơ quan, đơn vị đã thực hiện kê khai tài sản, thu nhập hàng năm theo đúng quy định; tổ chức cấp mã số thuế cá nhân phục vụ cho việc kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân. Qua rà soát trên 6.000 bản kê khai tài sản, thu nhập trong 2 năm gần đây tại các đơn vị cho thấy đại đa số đã thực hiện kê khai đầy đủ, rõ ràng, đúng thời hạn; tổ chức công khai tại cuộc họp cơ quan hoặc niêm yết tại trụ sở làm việc theo đúng quy định, chưa có trường hợp nào phải yêu cầu giải trình rõ về việc kê khai tài sản, thu nhập hoặc có khiếu nại, tố cáo, xác minh, xử lý vi phạm.

Để thực hiện công khai, minh bạch, một số địa phương trên địa bàn đã xây dựng được các quy chế, quy định về việc tiếp xúc, đối thoại với nhân dân như: Hải Hà đã xây dựng quy chế tiếp xúc đối thoại với nhân dân; Đông Triều thực hiện quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu chính quyền các cấp với nhân dân.

Nhiều địa phương quy định trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong việc tiếp thu góp ý kiến của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân... Điển hình như TP Hạ Long, huyện Hải Hà và huyện Bình Liêu đã chủ động bố trí cán bộ, lãnh đạo huyện, xã đến tham gia họp tại một số tổ dân, bản, khu phố để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân. Thông qua đó, chính quyền kịp thời giải đáp những vấn đề người dân còn vướng mắc hay chưa hài lòng về chính quyền cấp cơ sở; chủ động tuyên truyền những chính sách mới, kế hoạch, chương trình hoạt động của chính quyền các cấp nhằm tạo điều kiện để nhân dân được biết và tham gia vào các hoạt động của địa phương.

Cùng với đẩy mạnh công khai, minh bạch, việc nâng cao trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở cũng tiếp tục được quan tâm đẩy mạnh. Cụ thể như HĐND tỉnh đã có nhiều đổi mới trong hoạt động, chú trọng tổ chức tiếp xúc cử tri theo hướng chuyên đề, nhóm đối tượng; các kiến nghị bức thiết của cử tri, lãnh đạo HĐND tỉnh trực tiếp xuống địa bàn để tiếp xúc, nghe phản ánh, giải quyết. Đồng thời, tăng cường công tác giám sát, khảo sát thường xuyên, đột xuất, tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, các nghị quyết quan trọng, những vấn đề được dư luận, cử tri, nhân dân quan tâm, việc giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân.

Các cơ quan nội chính của tỉnh cũng tăng cường kiểm tra, thanh tra, giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; thực hiện nghiêm xét xử tranh tụng; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, cá nhân; kiên quyết đấu tranh, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí. Các cơ quan tư pháp phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành tố tụng hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án; đẩy mạnh thực hiện tranh tụng, coi trọng quyền lợi của tổ chức, cá nhân...

Những kết quả trên khẳng định việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở được các cấp, ngành, địa phương quan tâm, chỉ đạo đúng, trúng, tạo động lực, niềm tin để cán bộ, đảng viên và nhân dân tích cực thi đua lao động, sản xuất, phát triển kinh tế, xây dựng địa phương ngày càng phát triển bền vững.

Hoài Anh