Tập trung phát triển Khu kinh tế Vân Đồn

Từ năm 1994 đến nay, trong Cương lĩnh của Đảng, các báo cáo chính trị, nghị quyết qua các kỳ đại hội Đảng toàn quốc, nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị các nhiệm kỳ đã đề cập một cách hệ thống, liên tục, cụ thể việc xây dựng, phát triển đặc khu kinh tế, khu kinh tế đặc biệt và đơn vị hành chính - kinh tế (HC-KT) đặc biệt. Đối với tỉnh Quảng Ninh, Bộ Chính trị đã xác định rõ chủ trương xây dựng, phát triển Vân Đồn có tính đến yếu tố đặc thù, đặc biệt theo định hướng là đơn vị HC-KT đặc biệt.

Cụ thể tại Thông báo số 108-TB/TW ngày 01/10/2012 về Đề án “Phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững; bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh và thí điểm xây dựng 2 đơn vị HC-KT Vân Đồn, Móng Cái”, Bộ Chính trị giao: “Ban cán sự đảng Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo; tỉnh Quảng Ninh chủ trì phối hợp với các bộ, ngành Trung ương khẩn trương hoàn chỉnh Đề án về “Xây dựng hai đơn vị HC-KT Vân Đồn, Móng Cái”, báo cáo Ban Cán sự đảng Chính phủ để Ban Cán sự đảng Chính phủ trình Bộ Chính trị xem xét, quyết định”.

Hay tại Thông báo số 138-TB/TW ngày 24/6/2013 về chủ trương cho phép triển khai dự án khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp có hạng mục casino tại Khu kinh tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh, Bộ Chính trị: “Đồng ý chủ trương triển khai Dự án khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp, trong đó có hạng mục casino tại Khu kinh tế Vân Đồn, phải nằm trong tổng thể quy hoạch phát triển Đặc khu - xã hội Vân Đồn tỉnh Quảng Ninh trong tương lai”… Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5 và 6 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII cũng đề cập đến việc xây dựng một số đơn vị HC-KT đặc biệt với thể chế vượt trội để tạo cực tăng trưởng và thử nghiệm đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy thuộc hệ thống chính trị…

Lãnh đạo UBND tỉnh làm việc với Tập đoàn JDC (Hàn Quốc) đến nghiên cứu, tìm hiểu, ngỏ ý được đầu tư vào Khu kinh tế Vân Đồn. Ảnh: Đỗ Phương

Đơn vị HC-KT đặc biệt cũng là một đơn vị hành chính được quy định trong Hiến pháp năm 1992 sửa đổi năm 2001 và Hiến pháp năm 2013. Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, Luật Đầu tư năm 2014 đều có quy định liên quan đến đơn vị HC-KT đặc biệt.

Cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và Hiến pháp năm 2013, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành nhiều nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội, trong đó đề cập việc xây dựng các đơn vị HC-KT đặc biệt là giải pháp để phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới; đồng thời, thống nhất đưa dự án Luật đơn vị HC-KT đặc biệt vào chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh của Quốc hội nhằm tạo khung pháp lý cho việc thành lập, phát triển đơn vị HC-KT đặc biệt.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương, nghị quyết và văn bản chỉ đạo về việc xây dựng Đề án đơn vị HC-KT đặc biệt và dự án Luật. Cụ thể: Quyết định số 2622/QĐ-TTG ngày 31/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh đến 2020, tầm nhìn đến 2030 đã xác định: “Khu kinh tế Vân Đồn: Xây dựng phát triển trở thành khu kinh tế đặc biệt với bộ máy tổ chức hành chính phù hợp”. Tại Thông báo số 65/TB-VPCP ngày 7/2/2017 của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc kết luận đồng ý chủ trương việc thành lập đơn vị HC-KT đặc biệt Vân Đồn và xây dựng dự án Luật đơn vị HC-KT đặc biệt.

Trên cơ sở bám sát chủ trương, quan điểm, chiến lược và kế hoạch phát triển của Đảng, Chính phủ về: “xây dựng một số đơn vị HC-KT đặc biệt với thể chế vượt trội để tạo cực tăng trưởng và thử nghiệm đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy thuộc hệ thống chính trị”, Quảng Ninh đã tập trung xây dựng và phát triển Vân Đồn theo hướng là đơn vị HC-KT đặc biệt. Trong đó, có nền kinh tế hướng ngoại, độ mở cao, với bộ máy quản lý tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Quy hoạch Vân Đồn đảm bảo không gian phát triển bền vững, tầm nhìn dài hạn, có cơ sở hạ tầng đồng bộ, đô thị thông minh, khai thác hiệu quả tài nguyên đất - địa hình - cảnh quan, môi trường sống văn minh, hiện đại. Không gian phát triển theo định hướng phát triển kinh tế kết hợp chặt chẽ với bảo đảm quốc phòng an ninh.

Tỉnh đã và đang tập trung triển khai, hoàn thiện Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội và Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Vân Đồn theo hướng là đơn vị HC-KT đặc biệt trình các cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt. Đồng thời, tăng cường quản lý nhà nước trên các lĩnh vực quy hoạch, giao thông, đất đai, mặt nước, xây dựng, tài nguyên, môi trường trên địa bàn Khu kinh tế Vân Đồn, Vịnh Bái Tử Long, đặc biệt là tạm dừng giải quyết các thủ tục hành chính giao dịch về đất đai có biểu hiện đầu cơ, trục lợi, “thổi” giá... nhưng vẫn tiếp tục giải quyết các quyền lợi chính đáng của nhân dân trong khi chờ đợi Quốc hội thông qua Luật đơn vị HC-KT đặc biệt và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội và Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Vân Đồn theo hướng là đơn vị HC-KT đặc biệt.

Song song với đó, tỉnh cũng tiếp tục rà soát, thu hồi các dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật, có biểu hiện đầu cơ; không cấp các dự án nhỏ lẻ; chỉ thu hút các dự án an sinh xã hội và các dự án lớn, mang tính động lực và các dự án du lịch, dịch vụ đẳng cấp. Hiện trên địa bàn Vân Đồn có 55 dự án đầu tư vốn ngoài ngân sách (tổng vốn đăng ký đạt khoảng 21.092,85 tỷ đồng), trong đó có 4 dự án vốn FDI với tổng vốn đăng ký 19,39 triệu USD.

Đáng chú ý, hầu hết các dự án lớn đang triển khai tại Vân Đồn đều thuộc về các nhà đầu tư trong nước như: Cảng hàng không Quảng Ninh do tập đoàn Sun Group đầu tư với tổng mức đầu tư 7.500 tỷ đồng. Đây là điểm nhấn quan trọng về hạ tầng giao thông cho đặc khu, kết nối với di sản Hạ Long, Móng Cái, kết nối quốc tế với Trung Quốc, Hàn Quốc, UAE… Hay như Dự án Đầu tư xây dựng - kinh doanh hạ tầng khu đô thị mới Đông Xá (Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng đô thị Phương Đông); Dự án Đầu tư xây dựng kinh doanh hạ tầng Khu dân cư thị trấn Cái Rồng (Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển Vương Long); Dự án Đầu tư hạ tầng kỹ thuật khu dân cư đô thị Ocean Park (Công ty TNHH Quan Minh); Dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu du lịch sinh thái Đài Sơn (Công ty TNHH Đầu tư phát triển Đài Sơn)...

Bảo Bình