Đổi mới cơ chế hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập

Thực hiện các chủ trương, chỉ đạo của Trung ương cũng như thực tiễn phát triển, từ năm 2013  tỉnh Quảng Ninh đã đẩy mạnh việc kiện toàn, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSNCL), đồng thời từng bước đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính của các đơn vị này. Đến nay việc chuyển đổi mô hình đã có những chuyển biến căn bản, giúp giảm số lượng đầu mối, tinh gọn bộ máy, tiết kiệm ngân sách, tăng hiệu quả hoạt động.

Kiện toàn, tinh giản tổ chức, bộ máy

Thời gian qua, việc sắp xếp, tinh giản tổ chức, bộ máy của các ĐVSNCL trên địa bàn tỉnh được tiến hành song song hai nhiệm vụ. Đó là: Kiện toàn, tổ chức lại, giải thể những đơn vị, tổ chức có nhiệm vụ chồng chéo, kém hiệu quả, chưa phù hợp với mô hình quản lý, tình hình thực tiễn; thành lập mới một số tổ chức, đơn vị có tính đặc thù để nâng cao hiệu quả hoạt động, thống nhất đầu mối quản lý, tập trung nguồn lực đầu tư, gắn với nhiệm vụ cơ sở...

Trung tâm Khoa học và Sản xuất lâm nông nghiệp (Sở NN&PTNT) sẽ được chuyển đổi thành công ty cổ phần trong năm 2017. Ảnh: Minh Thu

Với cách làm đó, toàn tỉnh đã giảm được 47 ĐVSNCL. Trong đó khối các sở, ngành giảm 14 đơn vị; UBND các huyện, thị xã, thành phố giảm 29 đơn vị; các đơn vị sự nghiệp thuộc tỉnh giảm 3 đơn vị. Đặc biệt, một số mô hình mới được thành lập đã bước đầu phát huy hiệu quả, được Trung ương Đảng, Chính phủ đánh giá cao, nhiều địa phương học tập. Điển hình như thành lập Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư tỉnh (IPA); chuyển các trung tâm DS-KHHGĐ từ trực thuộc Chi cục DS-KHHGĐ, Sở Y tế, về trực thuộc UBND cấp huyện trực tiếp quản lý và tổ chức lại, đồng thời giao nhiệm vụ của trung tâm cho các tổ chức, đơn vị khác thực hiện; thành lập trung tâm dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp trực thuộc UBND cấp huyện; thành lập trung tâm truyền thông và văn hóa trên cơ sở hợp nhất Đài TT-TH với trung tâm văn hóa, thông tin - thể thao hoặc bộ phận sự nghiệp trực thuộc phòng văn hóa - thể thao, UBND cấp huyện; chuyển giao trung tâm HN&GDTX từ Sở GD&ĐT về UBND cấp huyện trực tiếp quản lý, đổi tên thành trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên.

Đồng thời với đó, UBND tỉnh ban hành quyết định giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính đối với các ĐVSNCL trực thuộc UBND tỉnh và các sở, ngành có đủ điều kiện thực hiện. Đến nay có trên 700 viên chức, hợp đồng 68 trong chỉ tiêu biên chế được giao không hưởng lương từ ngân sách nhà nước; có 8/10 ĐVSNCL trực thuộc UBND tỉnh, 163/129 ĐVSNCL trực thuộc các sở, ban, ngành và 60/129 đơn vị trực thuộc UBND cấp huyện tự chủ từ một phần đến toàn bộ kinh phí hoạt động…

Đổi mới cơ chế hoạt động

Song song với việc sắp xếp, tinh giản tổ chức, bộ máy của các ĐVSNCL, từ năm 2015 Quảng Ninh từng bước thay đổi phương thức cấp phát, phân bổ ngân sách nhà nước sang cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ theo sản phẩm “đầu ra”. Tỉnh đã phê duyệt bổ sung 13 danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước (ngoài danh mục do Thủ tướng Chính phủ quy định) để giao cho các sở, ngành tổ chức đấu thầu, đặt hàng. Từ đó, đã giảm chi ngân sách trên 7,8 tỷ đồng, góp phần sử dụng tiết kiệm, có hiệu quả tài sản, cơ sở vật chất, tạo tiền đề cho việc đổi mới phương thức giao dự toán từ hình thức giao theo biên chế sang hình thức giao dự toán theo kết quả thực hiện nhiệm vụ, sản phẩm “đầu ra”.

Cùng với đó, tỉnh tiến hành giao tài sản nhà nước cho các ĐVSNCL theo cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp. Cụ thể đã quyết định danh mục 123 ĐVSNCL đủ điều kiện được Nhà nước giao tài sản như cơ chế giao vốn cho doanh nghiệp, để các đơn vị chủ động sử dụng tài sản dùng vào mục đích sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo quy định tại Nghị định số 04/2016/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 23/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại ĐVSNCL…

Trung tâm TT&VH TP Uông Bí được thành lập trên cơ sở sáp nhập Trung tâm VH,TT-TT với Đài TT-TH Uông Bí, tháng 3/2017. Ảnh: Huyền Trang (CTV)

Về chuyển đổi mô hình hoạt động, UBND tỉnh đã rà soát, lập danh mục các ĐVSNCL đủ điều kiện chuyển mô hình hoạt động thành công ty cổ phần, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt kế hoạch cổ phần hóa 1 ĐVSNCL thuộc huyện (Đoạn quản lý giao thông công chính Quảng Yên) và tiến hành chuyển 4 ĐVSN thuộc Sở NN&PTNT thành công ty cổ phần trong năm 2017 (Trung tâm Khoa học và Sản xuất lâm nông nghiệp; Trung tâm Khoa học kỹ thuật và Sản xuất giống thủy sản; Trung tâm Tư vấn và Kiểm định chất lượng công trình xây dựng nông nghiệp; Đoàn Khảo sát thiết kế lâm nghiệp). Cùng với đó, tỉnh tích cực triển khai việc thành lập hội đồng quản lý trong các ĐVSNCL nhằm tăng cường công tác quản lý, thực hiện kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch, triển khai quy chế dân chủ, quyết định các vấn đề quan trọng khác của đơn vị theo quy định của pháp luật. Hiện UBND tỉnh đã Quyết định thành lập Hội đồng quản lý của BQL Chợ Uông Bí và đang thẩm định phê duyệt Quy chế tổ chức hoạt động…

Mặc dù đã đạt được những kết quả bước đầu quan trọng, nhưng việc đổi mới cơ chế hoạt động của các ĐVSNCL là một quá trình, đòi hỏi sự cố gắng, nỗ lực của tất cả các cấp, ngành và sự chủ động, tích cực từ chính các đơn vị. Có như vậy, công tác đổi mới cơ chế hoạt động của các ĐVSNCL thời gian tới mới đạt được kết quả theo kế hoạch đề ra.

Hoài Anh