Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 29/03/2024 18:09 (GMT +7)
Khởi nghĩa vũ trang ở Đông Triều, Mạo Khê, Tràng Bạch, Chí Linh
Thứ 5, 14/09/2017 | 06:11:19 [GMT +7] A A
Trải qua 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành (1947-2017), LLVT tỉnh Quảng Ninh không ngừng lớn mạnh và phát triển, khẳng định truyền thống quê hương Đất mỏ anh hùng. Những chiến công vang dội, hào hùng mà quân và dân tỉnh Quảng Ninh giành được trong các cuộc chiến chống giặc ngoại xâm gian khổ, ác liệt đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Báo Quảng Ninh đăng tóm tắt một số trận đánh tiêu biểu của LLVT tỉnh trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược giai đoạn 1945-1954, mở đầu là cuộc khởi nghĩa vũ trang ở Đông Triều, Mạo Khê, Tràng Bạch, Chí Linh.
Sáng 8/6/1945, tiếng súng khởi nghĩa bùng nổ trên một chiến tuyến dài 24km, dọc theo đường số 18. Nghĩa quân cùng một lúc đánh chiếm 4 đồn: Chí Linh, Đông Triều, Mạo Khê, Tràng Bạch. 4 đồn này nằm về phía Tây Bắc của tỉnh Quảng Yên, chiếm một vị trí rất quan trọng là cái cầu nối giữa Hòn Gai với Phả Lại, án ngữ con đường từ rừng tiến ra biển.
Đồn Cao (Đông Triều) - Nơi nghĩa quân Đệ tứ Chiến khu đánh chiếm ngày 8/6/1945 (ảnh sưu tầm) |
Tại đồn Đông Triều
Lực lượng tham gia đánh đồn có khoảng 50 đến 60 người do đồng chí Nguyễn Bình chỉ huy. Lực lượng của ta tập kết tại chùa Bắc Mã, chờ đêm tối chia làm 2 cánh, bắt đầu xuất kích. Đông Triều là một huyện khá lớn, nhưng lúc này lực lượng Bảo An chỉ có khoảng 50 lính, chỉ huy đồn là Đội Hiền (người đã được Việt Minh giác ngộ). Ngoài ra còn có một số binh lính khác cũng được ta giác ngộ. Tối hôm trước (7/6/1945) Đội Hiền đã yêu cầu tên Tri huyện cho tập trung lên đồn để chống lại bọn Phỉ.
Theo kế hoạch đã hợp đồng với Đội Hiền và các nhân mối, đúng 6 giờ ngày 8/6/1945 đội quân chủ lực của nghĩa quân giương cao cờ đỏ sao vàng ập vào đồn tước khí giới, chiếm huyện đường, tịch thu tài sản, giấy tờ. Việc lấy đồn không gặp trở ngại gì, nghĩa quân hạ đồn một cách nhanh chóng. Hầu hết lính Bảo An và lính cơ tình nguyện theo ta, trừ 2 người cai Bảo An và một số lính về quê quán, ta cấp cho mỗi người một số tiền làm lộ phí.
Bên ngoài đồn, nhiều toán nhỏ vũ trang tuyên truyền ở thị trấn và các làng lân cận, vận động quần chúng hưởng ứng cuộc khởi nghĩa. Nghĩa quân đi đến đâu nhân dân nổi dậy đến đấy, cùng quân khởi nghĩa truy quét bọn phản động. Ta phá kho thóc chia cho dân và tổ chức mít tinh nói rõ chủ trương chính sách của Mặt trận Việt Minh.
Tại Mạo Khê
Mỏ Mạo Khê cách Đông Triều 7km, có chừng 2.000 công nhân làm mỏ còn duy trì được sản xuất. Nhận được lệnh khởi nghĩa, công nhân vũ trang bằng cuốc chim, búa, dao, vừa tổ chức bao vây khu nhà của bọn chủ mỏ, vừa đột nhập vào các bốt gác Bảo An tịch thu vũ khí. Bọn chủ mỏ người Pháp và bọn chỉ huy người Nhật nhanh chóng đầu hàng. Quân khởi nghĩa chiếm toàn bộ vũ khí của bọn lính Bảo An, chiếm nhà máy, bến cảng, các đầu xe hỏa và các cơ sở chính quyền thân Nhật. Chỉ trong vòng 2 giờ, quân khởi nghĩa đã hoàn toàn chiếm được mỏ Mạo Khê giữa khí thế sôi nổi của toàn thể công nhân mỏ và nhân dân trong vùng.
Sơ đồ diễn biến cuộc khởi nghĩa của du kích quân cách mạng Đông Triều, ngày 8/6/1945. |
Tại Tràng Bạch
Mỏ Tràng Bạch bị đình đốn từ lâu, nhưng đồn Tràng Bạch do một Trung đội Bảo An chiếm giữ, chỉ huy đánh đồn này là đồng chí Trần Cung. Tại đây ta không có nhân mối, tên đồn trưởng lại rất ngoan cố khi ta cử người đến thuyết phục y. Vì vậy, Ban lãnh đạo khởi nghĩa đã tập trung một số lớn vũ khí hiện có của Đông Triều, nòng cốt là một tiểu đội du kích tập trung đầy đủ vũ khí, gồm một khẩu đại liên, 1 khẩu súng phóng lựu đạn, các công nhân Hạ Chiếu bao vây xung quanh đồn, các đội du kích tập trung cải trang lính Nhật đi tuần tra để đột nhập vào đồn, bất ngờ chiếm các cộng sự tác chiến. Sau khi đánh lừa được tên gác cổng, quân ta nhanh chóng chiếm các vị trí có lợi, đồng thời dùng đại liên bắn xối xả liên tiếp các lô cốt chính. Nghĩa quân từ các ngả vượt tường tràn vào đồn, cùng lúc đó tiếng hô xung phong của thanh niên, công nhân xung quanh vùng nổi lên. Bị đánh bất ngờ, bọn lính Bảo An không có con đường nào khác là hạ súng đầu hàng quân cách mạng. Sau khi giải thích chính sách tù hàng binh, quân ta thu toàn bộ vũ khí rồi rút quân.
Súng trường nghĩa quân thu được của địch trong trận đánh đồn Đông Triều, ngày 8/6/1945 và đồn Uông Bí, Bí Chợ, ngày 1/7/1945. |
Tại Chí Linh
Đồn Chí Linh đóng trên đồi cao, 4 mặt rào kín, có 2 tiểu đội Bảo An. Do sách lược “tranh thủ, hòa hoãn, kìm chế”, ta chủ trương lợi dụng bọn phỉ để đánh đồn này. Đêm 7/6/1945 bọn phỉ huy động gần 300 tên, 100 súng trường, 2 trung liên kéo về bao vây huyện Chí Linh. Hai bên nổ súng bắn nhau dữ dội suốt từ 5 giờ sáng đến 8 giờ sáng vẫn chưa hạ được đồn.
Trước tình hình đó, đồng chí Hải Thanh yêu cầu bọn phỉ giãn quân ra xa rồi viết thư vào tờ truyền đơn cho người đưa trước lên đồn, sau đó cùng đồng chí Lê Hai giương cờ đỏ sao vàng lên kêu gọi binh lính. Anh em binh lính nhận được truyền đơn và thấy cờ đỏ sao vàng, mới tin là Việt Minh đến đánh đồn, nên bảo nhau hạ súng quy hàng. Ta lấy hết giấy tờ, phá kho thóc chia cho dân, tổ chức mít tinh, tuyên bố giải tán chính quyền bù nhìn, hô hào dân ủng hộ cách mạng, tham gia kháng Nhật. Bọn phỉ đóng quân phía ngoài thấy ta lấy đồn nhanh chóng, lại được nhân dân ủng hộ nhiệt liệt nên chúng rất ngạc nhiên, khâm phục, cho rằng lực lượng của ta rất mạnh. Qua trận này mà uy thế chính trị của ta được nâng lên và làm cho bọn phỉ phải kiêng nể.
Cuộc khởi nghĩa của du kích quân cách mạng và nhân dân Đông Triều, Chí Linh đã giành thắng lợi trọn vẹn. Ta thu gần 100 súng các loại và nhiều quân trang, quân dụng, xóa bỏ toàn bộ chính quyền địch từ huyện đến xã, thôn, giải phóng một vùng rộng lớn. Chiều 8/6/1945 tại một cuộc mít tinh lớn tổ chức tại Hổ Lao (Đông Triều), ta chính thức tuyên bố thành lập Chiến khu Đông Triều. Cuộc khởi nghĩa là một đòn chí tử giáng vào giặc Nhật và tay sai ở vùng Đông Bắc, làm cho thế và lực của chúng vốn đã suy yếu càng thêm suy yếu trầm trọng. Qua đây, tạo một bước nhảy vọt đối với phong trào cách mạng ở vùng Đông Bắc, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa trong cả nước, tháng 8-1945.
Theo Quảng Ninh - Một số trận đánh trong kháng chiến chống Pháp 1945-1954
[links()]
Liên kết website
Ý kiến ()