"Cẩm nang" để Vân Đồn bứt phá

Đề án Khu hành chính - kinh tế (HC-KT) đặc biệt Vân Đồn được chuẩn bị từ năm 2012 với trên 50 hội nghị, hội thảo và các buổi làm việc lấy ý kiến các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học ... Đây là Đề án được đánh giá nghiên cứu sâu, công phu nhất của tỉnh từ trước đến nay. Trong quá trình hoàn thiện Đề án, tỉnh thường xuyên kết nối với các bộ, ngành Trung ương, bám sát các chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về xây dựng dự án Luật đơn vị HC-KT đặc biệt để cập nhật, bổ sung, hoàn thiện Đề án của tỉnh. Đồng thời, đề xuất với các bộ, ngành liên quan đưa vào dự án Luật các cơ chế, chính sách mà Đề án của tỉnh nghiên cứu, xây dựng. Đến thời điểm này, Đề án đã cơ bản hoàn thiện trình Chính phủ xem xét thông qua…

Định hướng một Vân Đồn khác biệt

Căn cứ chủ trương, kết luận của Bộ Chính trị, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ,  Quảng Ninh đã tích cực triển khai công tác bổ sung, hoàn thiện Đề án Khu HC-KT đặc biệt Vân Đồn. Cùng với đó, tỉnh chỉ đạo các cơ quan công an, quân sự, biên phòng xây dựng hoàn thiện các Tiểu đề án quốc phòng - an ninh  và đề nghị các cơ quan tư pháp, nội chính cũng như các cơ quan ngành dọc khác của tỉnh nghiên cứu, đề xuất  mô hình hoạt động của đơn vị phù hợp với mô hình Khu HC-KT đặc biệt. Tỉnh  đã mời các đơn vị tư vấn: Hội Khoa học và Chuyên gia Việt Nam tại Pháp (AVSE), PWC Việt Nam... tư vấn hoàn thiện chiến lược phát triển, cho ý kiến phản biện về dự thảo Đề án; tổ chức hội thảo với các tỉnh Kiên Giang và Khánh Hòa để trao đổi, thống nhất về các nội dung của Đề án. Đồng thời các đồng chí lãnh đạo tỉnh đã cùng với nhà đầu tư chiến lược trực tiếp làm việc với Bộ Tài chính, Bộ KH&ĐT, Bộ Tư pháp… để báo cáo giải trình làm rõ các nội dung về cơ chế, chính sách và giải pháp thực hiện Đề án và Luật đơn vị HC-KT đặc biệt.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ thị sát dự án Cảng Hàng không quốc tế Vân Đồn, tháng 8-2017. Ảnh: Hùng Sơn

Theo đó, quan điểm của tỉnh là Đặc khu HC-KT đặc biệt Vân Đồn phải có thể chế đủ mạnh với nền hành chính hiện đại, bộ máy quản lý tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, thủ tục hành chính đơn giản, thuận lợi; cơ chế, chính sách ưu đãi vượt trội, cạnh tranh toàn cầu ở mức cao nhất và được quy định trong Luật. Trên cơ sở đó  xây dựng Vân Đồn trở thành đô thị biển đảo xanh, hiện đại, thông minh; trung tâm kinh tế năng động phát triển ngành nghề mới, trình độ cao, trọng tâm là dịch vụ, du lịch phức hợp cao cấp, công nghiệp giải trí hiện đại có casino, công nghiệp công nghệ cao; trung tâm khởi nghiệp, sáng tạo và giao thương quốc tế của khu vực Hành lang kinh tế Trung Quốc - ASEAN. Mô hình phát triển theo hướng thân thiện với môi trường; khai thác hiệu quả tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, thu hút mạnh các nguồn lực đầu tư, tích cực thu hút và quy tụ nguồn lực sáng tạo, phương thức quản lý mới, tiên tiến. Vân Đồn sẽ là nơi nuôi dưỡng động lực mới cho phát triển, thúc đẩy tăng trưởng để Quảng Ninh thực sự trở thành đầu tàu kinh tế khu vực phía Bắc, có sức lan tỏa trong vùng và cả nước; bảo đảm quốc phòng - an ninh, góp phần giữ vững độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.

Dù xác định phải nổi trội, nhưng việc phát triển Vân Đồn sẽ được đặt trong quy hoạch tổng thể và mối liên kết phát triển của tỉnh Quảng Ninh với khu vực Quảng Ninh - Hải Phòng - Hà Nội, khu vực phía Bắc và cả nước, gắn với tiềm năng, thế mạnh và điều kiện tự nhiên, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới, không xung đột lợi ích đối với các đặc khu kinh tế khác như: Phú Quốc (Kiên Giang) và Bắc Vân Phong (Khánh Hoà).

Theo dự thảo Đề án thì tổ chức bộ máy chính quyền Khu HC-KT đặc biệt Vân Đồn sẽ được tổ chức một cấp hành chính, gồm có HĐND và UBND khu. Cơ quan quản lý hành chính là UBND khu. Dưới khu có các tiểu khu trên cơ sở sắp xếp lại 12 xã, thị trấn hiện có. Cơ quan giúp việc cho UBND khu được sắp xếp, tổ chức các cơ quan tham mưu của cấp uỷ với cơ quan chuyên môn của chính quyền theo hướng tinh gọn, hiệu quả, hiện đại, quản lý đa ngành, đa lĩnh vực. Các cơ quan tư pháp, nội chính và ngành dọc khác trên địa bàn Khu được nghiên cứu sắp xếp lại và được giao, phân cấp một số quyền…

Dự thảo Đề án cũng xác định các ngành nghề trọng tâm theo các lĩnh vực và được phân lớp theo từng giai đoạn phát triển. Trong đó giai đoạn 1 (2018-2022) tập trung phát triển du lịch giải trí có casino, dịch vụ cảng biển, hàng không; thương mại, trung tâm mua sắm quốc tế; công nghệ sáng tạo, trung tâm khởi nghiệp. Giai đoạn 2 (2023- 2026) tập trung xây dựng công viên chuyên đề; ngư nghiệp, chế biến hải sản, dịch vụ hậu cần; giáo dục và đào tạo; dịch vụ tài chính; y tế, chăm sóc sức khoẻ...Giai đoạn 3 (2027- 2030) đẩy mạnh phát triển công nghệ sinh học, công nghệ xanh, nông nghiệp công nghệ cao…

75 chính sách đặc thù

Đặc biệt, để tạo đà cất cánh cho Khu HC-KT đặc biệt Vân Đồn trong tương lai, Quảng Ninh đề xuất lên Chính phủ cho phép áp dụng 75 chính sách đặc thù phân thành 12 nhóm liên quan đến các lĩnh vực như:Ưu đãi thuế; đất đai và bất động sản; tài chính, ngân sách; tiền tệ, ngân hàng; đầu tư kinh doanh; quản lý và phát triển nguồn nhân lực; xuất nhập cảnh và quản lý cư trú;  xuất, nhập khẩu hàng hóa; hoạt động công nghệ cao; phát triển du lịch cùng một số chính sách khác…

Đường băng Cảng Hàng không quốc tế Vân Đồn cơ bản đã hoàn thành thi công. Ảnh: Hùng Sơn

Trong đó điển hình như các sắc thuế sẽ được áp dụng ưu đãi ở mức cao cả về thuế suất và thời gian miễn, giảm. Các chính sách miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước cũng được áp dụng ở mức ưu đãi cao, thời hạn sử dụng đất và mặt biển do các nhà đầu tư đề xuất theo từng dự án đầu tư nhưng không quá 99 năm. Ngoài ra, các tổ chức, cá nhân nước ngoài được mua, bán nhà ở và bất động sản nghỉ dưỡng tại các dự án phát triển nhà ở trong Khu với thời hạn vĩnh viễn đối với nhà ở riêng lẻ, biệt thự hoặc thời hạn 99 năm đối với nhà chung cư. Đặc biệt, Đặc khu cũng được đề xuất thực hiện cơ chế tự do hóa tài chính trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng phù hợp với thông lệ quốc tế và áp dụng chính sách tiền lương tự chủ. Trong đó Trưởng Đặc khu được ký hợp đồng làm việc với công chức và thuê chuyên gia nước ngoài trên cơ sở thỏa thuận mức lương và công việc được giao…

Quảng Ninh cũng đề xuất áp dụng chính sách miễn thị thực cho người nước ngoài nhập cảnh qua cửa khẩu quốc tế hàng không (sân bay), cửa khẩu quốc tế cảng biển (nếu có) vào Đặc khu HC-KT Vân Đồn với thời hạn tạm trú 60 ngày. Được ban hành quy định tích hợp các trình tự, thủ tục sau đầu tư về môi trường, xây dựng, đất đai, lao động, thương mại thuộc thẩm quyền của UBND Đặc khu vào một quy trình và hồ sơ thống nhất, thực hiện một lần và một đầu mối tại UBND Đặc khu. Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ra, vào Đặc khu được áp dụng thủ tục hành chính như đối với hàng hóa của doanh nghiệp ưu tiên…

Hoài Anh