Thực hiện Cơ quan khối MTTQ và các đoàn thể liên thông từ tỉnh xuống cơ sở: Chủ trương đang thành hiện thực

Ngày 25-1-2017, BTV Tỉnh uỷ ban hành Kết luận số 38-KL/TU về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TU của Tỉnh uỷ ngày 3-3-2015 gắn với thực hiện Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 1-8-2007 của BCH Trung ương Đảng khoá X. Trong đó, nhằm sắp xếp tinh gọn, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy, thực hiện tinh giản biên chế, Tỉnh uỷ yêu cầu các cấp uỷ chỉ đạo phối hợp và thống nhất hành động giữa Uỷ ban MTTQ và các đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở để đảm bảo liên thông trong chỉ đạo và hành động. Thực hiện chỉ đạo này, nhiều nơi đã thành lập cơ quan khối hoặc triển khai quy chế hoạt động chung của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp xã và cả ở cấp thôn, khu.

Cơ quan Khối MTTQ và các đoàn thể phường Đông Triều (TX Đông Triều) họp bàn triển khai công tác bầu cử trưởng khu trên địa bàn.

Hiệu quả từ cơ quan khối cấp huyện

Cách đây hơn 1 năm, BTV Tỉnh uỷ đã ban hành Quyết định số 44-QĐ/TU ngày 30-11-2015 về việc phê duyệt, triển khai thực hiện Đề án “Xây dựng cơ quan tham mưu, giúp việc chung trong khối MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện”. Thực hiện Đề án này, 12/14 địa phương (trừ huyện Đầm Hà và TP Hạ Long) đã thành lập cơ quan tham mưu giúp việc chung khối MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện (gọi tắt là Cơ quan Khối). Sau hơn 1 năm triển khai hoạt động, Cơ quan Khối đã dần đi vào nề nếp, phát huy sức mạnh tổng hợp của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, khẳng định chủ trương đúng đắn của tỉnh về việc cần thiết đổi mới hoạt động của Khối: Có tính thống nhất cao trong công tác lãnh đạo tổ chức các hoạt động chung Khối, tránh sự chồng chéo, trùng lặp; trình độ cán bộ được nâng lên, phát huy sở trường, năng lực của từng cán bộ; hoạt động của Khối đã đi vào chiều sâu, có trọng tâm, trọng điểm nên đạt hiệu quả cao hơn, tiết kiệm thời gian, kinh phí.

Đồng chí Vũ Ngọc Tuấn, Phó Ban Dân vận Tỉnh uỷ, cho biết: Thực tế hoạt động của Cơ quan Khối cấp huyện cho thấy, hầu hết các trưởng khối là uỷ viên ban thường vụ, trưởng ban dân vận đồng thời là chủ tịch uỷ ban MTTQ cấp huyện, là thủ trưởng, chủ tài khoản Cơ quan Khối nên thuận lợi trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành trong khối. Cơ quan được bố trí tập trung trong cùng trụ sở, cơ sở vật chất tương đối gọn, tiết kiệm biên chế, sử dụng chung tài khoản, bộ phận tài vụ, kế toán, văn thư, thủ quỹ, lái xe...; các tổ chức, đoàn thể (công đoàn, đoàn thanh niên, hội cựu chiến binh) sinh hoạt chung nên có nhiều thuận lợi. Từng bước giảm biên chế, tiết kiệm ngân sách hoạt động. Đội ngũ CBCC nâng cao được trách nhiệm, thống nhất cao khi triển khai công việc chung theo sự phân công công tác của ban thường vụ, thường trực các đoàn thể; nêu cao được tinh thần đoàn kết nội bộ. Qua vận hành của cơ quan tham mưu, giúp việc chung, các hoạt động đã có sự chủ động, tập trung và phối hợp tốt hơn, đã tránh được sự chồng chéo, trùng lặp khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ của MTTQ và các đoàn thể trong công tác tuyên truyền, hoạt động kiểm tra, chính sách pháp luật và triển khai các phong trào thi đua.

Để Cơ quan Khối cấp huyện khắc phục những khó khăn và thực hiện có hiệu quả, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã chỉ đạo MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh tiến hành xây dựng Quy chế phối hợp thống nhất hành động đảm bảo tính liên thông trong công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện với 9 nội dung (thống nhất về nhiệm vụ, có phân công cơ quan chủ trì; thống nhất chỉ đạo và thông tin báo cáo; lựa chọn mô hình tổ chức thực hiện; tập huấn nghiệp vụ; công tác kiểm tra - giám sát; sơ tổng kết; đối nội đối ngoại; tài chính phục vụ; thi đua khen thưởng); phân công mỗi tổ chức chủ trì chỉ đạo theo nhóm nhiệm vụ trọng tâm (14 nhóm) để tránh chồng chéo. Tuy nhiên, đây là mô hình mới chưa có trong tiền lệ nên việc tổ chức hoạt động khó tránh khỏi những lúng túng, vướng mắc. Đặc biệt là tổ chức bộ máy chưa có sự thống nhất giữa cấp tỉnh, cấp huyện và cơ sở nên không giảm được đầu mối thông tin, báo cáo, hội họp theo chỉ đạo của cấp trên...

Đổi mới, phát huy hiệu quả hoạt động của MTTQ và các đoàn thể

Nhằm phát huy hiệu quả của mô hình và khắc phục những hạn chế của Cơ quan Khối cấp huyện, Quảng Ninh đã chỉ đạo thành lập cơ quan khối MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội liên thông từ tỉnh đến cơ sở. Việc xây dựng đề án thành lập cơ quan khối MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp tỉnh được Tỉnh uỷ giao cho Ban Dân vận Tỉnh uỷ. Hiện nay, dự thảo đề án đã được hoàn thành và lấy ý kiến của các bên liên quan lần thứ nhất để phục vụ việc chỉnh sửa, hoàn thiện. Theo đó, việc thành lập Cơ quan Khối cấp tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của MTTQ và tổ chức chính trị - xã hội các cấp; xây dựng, sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, rõ chức năng, nhiệm vụ, đạt hiệu quả cao; khắc phục tình trạng “hành chính hoá”. Đồng thời, tạo chuyển biến về cơ chế hoạt động nhằm thống nhất triển khai thực hiện nhiệm vụ toàn khối, hướng về cơ sở để giải quyết lĩnh vực yếu, địa bàn trọng điểm; xây dựng đội ngũ CBCC đảm bảo chất lượng, cơ cấu hợp lý, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị; nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội. Cơ quan Khối cấp tỉnh có chức năng là cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc chung cho Uỷ ban MTTQ, Ban Chấp hành các tổ chức chính trị - xã hội mà trực tiếp, thường xuyên là Ban Thường trực MTTQ, Ban Thường vụ các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo công tác của từng tổ chức; đồng thời là cơ quan chuyên môn, nghiệp vụ về công tác mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội theo quy định của luật, pháp lệnh và điều lệ của từng tổ chức. Đồng chí Vũ Ngọc Tuấn, Phó Ban Dân vận Tỉnh uỷ, cho biết: “Qua lấy ý kiến của Uỷ ban MTTQ tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, hầu hết các ý kiến tham gia đồng tình, nhất trí với chủ trương thành lập Cơ quan Khối. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có một số ý kiến băn khoăn về công tác cán bộ, kinh phí hoạt động, các hoạt động chuyên biệt của từng tổ chức... Những vấn đề này đang được chúng tôi nghiên cứu để điều chỉnh, bổ sung vào đề án”.

Nếu như việc thành lập Cơ quan Khối cấp tỉnh đang được triển khai thận trọng từng bước, thì ở cấp xã, việc thành lập bộ phận tham mưu giúp việc chung khối MTTQ và các đoàn thể đã và đang được một số địa phương như Đông Triều, Hoành Bồ, Móng Cái... thực hiện thí điểm. Điển hình như ở Đông Triều, từ tháng 3-2017, thị xã đã thành lập bộ phận tham mưu giúp việc chung khối MTTQ và các đoàn thể ở 6 phường, đồng thời triển khai quy chế phối hợp của MTTQ và các đoàn thể ở 15 xã còn lại. Đồng chí Trần Xuân Đức, Trưởng Khối, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ TX Đông Triều, cho biết: “Với việc thành lập Cơ quan Khối và quy chế phối hợp ở các xã, phường, hoạt động của MTTQ và các đoàn thể ở cơ sở đã được đổi mới và nâng cao hiệu quả. Bước đầu, sự chồng chéo trong hoạt động của MTTQ và các đoàn thể đã được khắc phục, được chính quyền và nhân dân đánh giá cao...”. Tìm hiểu ở phường Đông Triều, chúng tôi được biết: Bộ phận tham mưu, giúp việc chung khối MTTQ và các đoàn thể của xã gồm có 10 người, chia thành 2 tổ: Tổ Tổng hợp và Tổ Tuyên truyền. Đồng chí Phạm Văn Phương, Trưởng Bộ phận, cho biết: Nếu như trước kia, các đoàn thể hoạt động ở tất cả các khu phố, thì nay địa bàn hoạt động được phân chia rõ ràng, mỗi đoàn thể phụ trách một khu, nên không bị chồng chéo, lãng phí nhân lực. Đồng thời, các hoạt động được tổ chức sâu hơn, có sự thi đua giữa các đoàn thể nên hiệu quả rõ hơn, đặc biệt là trong công tác tham mưu và công tác tuyên truyền...”.

Dù ở cấp huyện hay cấp xã thì hoạt động của các Cơ quan Khối đã bước đầu tránh được sự chồng chéo, trùng lắp; bộ máy cơ quan tham mưu, giúp việc chung từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả tham mưu, tạo ra sức mạnh tổng hợp, thống nhất; việc cơ cấu lại đội ngũ cán bộ có tính chuyên môn hoá cao hơn trong triển khai các hoạt động của cả Khối. Qua đó, tăng cường vai trò liên minh chính trị của MTTQ; nâng cao hiệu quả thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương và của ngành dọc cấp trên... Đây cũng là cơ sở thực tế rất quan trọng cho việc thành lập Cơ quan Khối cấp tỉnh nhằm thống nhất hoạt động của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở.

Hà Chi