Xây dựng "huyện nông thôn mới" Đông Triều: Thành quả từ "ý Đảng - lòng dân" - Bài 1: Khơi "mạch nguồn" từ sức dân

“Bắt” đúng chủ trương của BCH Đảng bộ tỉnh về Nghị quyết “tam nông”, BCH Đảng bộ huyện Đông Triều (nay là thị xã) đã ra Nghị quyết về xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2011-2020. Xác định đây là cơ hội tạo đột phá trong phát triển của địa phương, Đông Triều quyết tâm xung kích đi đầu khi đặt ra lộ trình “về đích” NTM vào năm 2014, trước lộ trình của tỉnh Quảng Ninh 1 năm. Quyết tâm này nay đã trở thành hiện thực, đầu năm 2015, Đông Triều đã được công nhận đạt chuẩn huyện NTM, trở thành huyện đầu tiên của miền Bắc, huyện thứ 4 của cả nước “về đích” trong chương trình xây dựng NTM. Thành quả này cũng chứng minh sức mạnh to lớn khi “ý Đảng - lòng dân” là một, làm thay đổi hẳn diện mạo “huyện lúa” Đông Triều sau 5 năm xây dựng NTM.

Dưa leo là một trong những giống cây cho năng suất, hiệu quả kinh tế cao tại Kim Sơn, xã NTM đầu tiên của Đông Triều, nay đã lên phường. Ảnh: PHAN HẰNG

Phố trong lòng nông thôn

Nông nghiệp là thế mạnh của “huyện lúa” Đông Triều, với trên 70% dân số sống ở khu vực nông thôn cho đến trước khi địa phương bước vào xây dựng NTM năm 2011. Đây cũng là nền tảng quan trọng thúc đẩy sự phát triển đô thị, góp phần giúp Đông Triều được công nhận là thị xã vào năm 2015.

Trong đó, từ nền tảng xây dựng NTM, 4 xã của Đông Triều nay đã “lột xác” thành 4 phường giàu mạnh của thị xã trẻ. Kim Sơn là một trong số đó. Năm 2011, trước cơ hội phát triển “tam nông”, Đảng uỷ xã đã xây dựng nghị quyết, đăng ký về đích sớm ngay vào năm sau; tuyên truyền đến các chi bộ trực thuộc đồng loạt, đồng lòng để xây dựng NTM. Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM được đưa ra để nhân dân cùng bàn, rà soát, nhất là các tiêu chí về cơ sở hạ tầng, văn hoá còn thiếu, cần đầu tư. Làm theo chỉ đạo về định hướng huyện Đông Triều lên thị xã, các công trình hạ tầng NTM của xã được quy hoạch theo các tiêu chuẩn đối với phường. Nhà nước hỗ trợ, nhân dân tích cực triển khai hoàn thiện các tiêu chí, Kim Sơn đã được công nhận xã đạt chuẩn NTM đợt đầu tiên của tỉnh năm 2012.

Đồng chí Nguyễn Quang Đán, Bí thư Đảng uỷ kiêm Chủ tịch HĐND phường, cho biết: Chủ trương xây dựng NTM đã bắt nhịp với nhu cầu của bà con. Khi ấy, Kim Sơn đã tập trung cả hệ thống chính trị để thực hiện 2 nghị quyết xương sống của địa phương về xây dựng NTM và phát triển đô thị. Các cấp uỷ Đảng không chỉ ra chủ trương, đường lối mà còn xắn tay vào làm trực tiếp, xuống tận các thôn nắm bắt tâm tư, nguyện vọng nhân dân. Sinh hoạt chi bộ ở thôn, các đồng chí trong Đảng uỷ xã thường xuyên đến dự, nắm bắt từ tình hình sản xuất đến ANTT để có những chỉ đạo kịp thời.

“Về đích” NTM sau Kim Sơn 1 năm, các xã Hưng Đạo, Đức Chính, Xuân Sơn nay cũng lên phường với diện mạo khác hẳn. Nhìn thấy rõ nét nhất là sự thay đổi của hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội. Các tuyến đường trong khu dân cư được đầu tư từ chương trình xây dựng NTM nhưng theo tiêu chí đô thị loại IV dần được hoàn thiện theo các năm, nay mở rộng thênh thang, sạch đẹp. Không chỉ vậy, cơ sở hạ tầng giao thông của toàn bộ các xã còn lại trên địa bàn cũng đã khác xa trước đây từ khi có làn gió NTM thổi vào. Đi 19/19 xã trên địa bàn, kể cả các xã miền núi ở khu vực phía Bắc, xe ô tô có thể chạy suốt trên các tuyến đường trục xã, liên thôn đã được nhựa hoá hoặc bê tông hoá. Trong đó, 4 năm xây dựng NTM, toàn huyện đã cứng hoá được 250,45km đường giao thông nông thôn. Kết quả này đã góp phần đưa tỷ lệ đường trục xã, liên thôn được bê tông hoá của địa phương đạt 100%; đường trục thôn, xóm được cứng hoá đạt 85,6%; đường ngõ, xóm được bê tông, chạt hoá, không lầy lội vào mùa mưa đạt 80,4%; đường trục chính nội đồng được cứng hoá đạt 62%. Toàn huyện cũng đã xây mới 53,8km kênh mương, góp phần nâng tỷ lệ kênh, mương được cứng hoá lên 65,1%, đảm bảo phục vụ sản xuất và sinh hoạt.

Cùng với đó, điện, trường học đạt chuẩn, chuẩn y tế xã của Đông Triều đi đầu toàn tỉnh và toàn quốc. Trong đó, toàn huyện đã xây mới được 29 trường và cải tạo sửa chữa, nâng cấp các phòng học, phòng bộ môn, phòng chức năng, góp phần nâng tổng số trường học từ mầm non đến THPT được kiên cố hoá và cao tầng hoá lên 100%. Tính đến hết năm 2014, toàn huyện có 73/87 trường đạt chuẩn Quốc gia, đạt 84%...

Tuyến đường vào khu Thủ Dương (phường Hưng Đạo, TX Đông Triều) được các đảng viên tổ đảng 76 đóng góp kinh phí tôn nền mở rộng đường, vừa qua đã được bê tông hoá.

Khơi sức dân...

Có kết quả ấy là nhờ Đông Triều đã tập trung huy động, lồng ghép hiệu quả mọi nguồn lực từ cấp trên, doanh nghiệp, từ cấp quyền sử dụng đất, đóng góp của nhân dân và các nguồn lực hợp pháp khác để thực hiện các công trình, dự án. Trong đó, nguồn lực xã hội hoá từ doanh nghiệp và cộng đồng dân cư tham gia chương trình xây dựng NTM của Đông Triều rất lớn, đạt gần 20.212 tỷ đồng, chiếm 73,2% trong tổng cơ cấu nguồn lực huy động.

Làm thế nào Đông Triều có thể khơi sức dân mạnh mẽ như vậy? Bởi lẽ, giai đoạn khi mới bước vào xây dựng NTM có nhiều khó khăn, nhận thức của không ít người dân xã khó và cả những xã giàu tiềm lực cũng vẫn có tư tưởng trông đợi sự đầu tư toàn diện của Nhà nước. Để người dân dần hiểu rõ, thấm sâu mình là “chủ thể” trong thực hiện chương trình, với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân thụ hưởng” và nhân dân đánh giá hiệu quả của chương trình, Đông Triều đã có nhiều mô hình dân vận khéo với quan điểm “tuyên truyền rộng, vận động sâu, cán bộ đi đầu, nhân dân hưởng ứng”.

Các chi, đảng bộ cơ sở đã lãnh đạo, chỉ đạo bám sát thực tiễn địa phương, phát huy mạnh mẽ vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, từ đó có nhiều cách làm sáng tạo huy động được sự tham gia rộng rãi của nhân dân. Tiêu biểu như: Hưng Đạo với vai trò của tổ đảng 76 trong vận động nhân dân hiến đất mở rộng đường gắn với tiêu chí đường đô thị trong lộ trình lên phường; đóng góp xây dựng các công trình phúc lợi xã hội. Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND phường Hưng Đạo Vương Văn Thuần, cho biết: Những năm gần đây, Đảng bộ xã (nay là phường Hưng Đạo) làm rất nghiêm túc quy trình nhận xét, đánh giá đảng viên theo quy 76 ở nơi cư trú cũng góp phần khiến đảng viên có trách nhiệm với địa phương hơn, có nhiều đóng góp xây dựng, phát triển quê hương. Họ đã vận động người thân chấp hành tốt chủ trương xây dựng NTM, xây dựng, chỉnh trang đô thị; trực tiếp tham gia các phong trào hiến đất, kêu gọi xây dựng, mở rộng đường giao thông, hoàn thiện cơ sở vật chất nhà văn hoá... Tính đến nay, bà con Hưng Đạo đã hiến trên 50.000 m2 đất, trị giá hàng chục tỷ đồng, trong đó có vai trò tích cực của đảng viên 76. Qua đó giúp các tuyến đường mở rộng lên từ 7 đến 11m được bê tông hoá, đảm bảo yêu cầu của đô thị loại III.

Cùng với đó, các chi, đảng bộ của xã Nguyễn Huệ đã làm tốt công tác vận động nhân dân giải phóng mặt bằng xây dựng các công trình NTM với tiêu chí “2 không” (không kiện cáo, không đòi bồi thường). Việt Dân với vai trò chỉ đạo, đoàn kết đồng bào công giáo và lương giáo xây dựng các cánh đồng sản xuất tập trung, vùng trồng cây ăn quả, xây dựng thương hiệu Na dai Đông Triều. Yên Đức trong xây dựng làng du lịch tại 2 thôn Yên Khánh, Đồn Sơn. Hồng Phong với việc quy hoạch đạt gần 100% diện tích các cánh đồng lúa chất lượng cao...

Phan Hằng

-----------------------------------------------------
Bài 2: Gỡ khó cho cơ sở