Công tác chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh nhiệm kỳ 2011- 2016: 10 điểm nổi bật và 5 kinh nghiệm quý

(Trích phát biểu của đồng chí Nguyễn Đức Long, Chủ tịch UBND tỉnh tại Kỳ họp thứ 23 HĐND tỉnh Khóa XII).

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Long phát biểu tại Kỳ họp thứ 23, HĐND tỉnh Khóa XII.

5 năm qua triển thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII, Nghị quyết của HĐND tỉnh về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011- 2015 trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước đặc biệt khó khăn. Song với sự nỗ lực, sáng tạo, quyết tâm đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Đảng bộ, chính quyền các cấp, các ngành cùng với sự cố gắng của cả hệ thống chính trị, cộng đồng các doanh nghiệp và nhân dân trong tỉnh đã phát huy tiềm năng, thế mạnh, nắm bắt thời cơ, khắc phục khó khăn, đã phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra và đạt được nhiều thành quả quan trọng, tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của tỉnh. 

Các mục tiêu kinh tế - xã hội đề ra đầu nhiệm kỳ đã cơ bản hoàn thành, có nhiều bước đột phá: Kinh tế tỉnh ta tiếp tục phát triển tương đối toàn diện, duy trì tốc độ tăng trưởng khá, năng lực sản xuất, quy mô nền kinh tế ngày càng tăng. Tăng trưởng kinh tế duy trì ở mức cao so với bình quân chung cả nước, tổng sản phẩm trên địa bàn tăng bình quân 5 năm đạt 9,3%/năm. GDP bình quân đầu người năm 2015 đạt 3.931 USD, tăng 77% so với năm 2010. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng dịch vụ, đến hết năm 2015: Dịch vụ chiếm 43,4%; Công nghiệp và xây dựng chiếm 50,6%; nông, lâm, thủy sản chiếm 6%.

Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn 5 năm đạt 160.310 tỷ đồng, tăng bình quân 9%/năm, tăng 116% so với giai đoạn trước; tổng chi ngân sách 5 năm đạt 67.383 tỷ đồng, tăng 99% so với giai đoạn trước. Giá trị tăng thêm bình quân của ba ngành kinh tế giai đoạn 2011-2015 đều tăng, trong đó: Ngành công nghiệp và xây dựng tăng 7,9%/năm; Dịch vụ tăng 11,5%/năm; Nông, lâm, thủy sản tăng đạt 4,7%/năm.

Thực hiện ba đột phá chiến lược đạt kết quả nổi bật và quan trọng, trong đó: Tập trung phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ thông qua các cơ chế, chính sách, thu hút hiệu quả mọi nguồn lực, nhất là nguồn lực ngoài ngân sách để đầu tư các tuyến giao thông huyết mạch. Là tỉnh tiên phong trong việc đầu tư ngân sách, ứng vốn cho Trung ương để cải tạo, nâng cấp quốc lộ, xây dựng đường cao tốc; mạnh dạn vận dụng hình thức đối tác công - tư (PPP). Trong 5 năm đã nâng cấp, cải tạo 97,4 km quốc lộ, 61 km tỉnh lộ, 1.290 km đường giao thông nông thôn, miền núi và hiện nay đang tích cực đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm.

Hạ tầng đô thị, hạ tầng du lịch, văn hóa, giáo dục, y tế được đầu tư, nâng cấp đã và đang góp phần thay đổi diện mạo, văn minh đô thị như các dự án: Công viên Đại Dương, Khu nghỉ dưỡng biển cao cấp 5 sao Vinpearl Hạ Long, Trung tâm Thương mại Vincom; Quảng trường 30/10, Bảo tàng, Thư viện tỉnh; Bệnh viện Bãi Cháy, Sản nhi, Y dược Cổ truyền; đưa điện lưới quốc gia ra huyện đảo Cô Tô, xã đảo Cái Chiên... Tỉnh đã chủ động xây dựng thể chế và cải cách hành chính với nhiều giải pháp đột phá như: Đưa nội dung về Khu hành chính - kinh tế đặc biệt vào Hiến pháp 2013; dự thảo Nghị định về hoạt động kinh doanh Casino; cải cách hành chính theo hướng đơn giản hóa, cắt giảm thời gian, thủ tục hành chính; xây dựng chính quyền điện tử; thành lập 15 Trung tâm hành chính công cấp tỉnh, cấp huyện; mô hình và cách làm của tỉnh được Trung ương ghi nhận và đánh giá cao, nhiều địa phương trên cả nước đến nghiên cứu, học tập kinh nghiệm.

Về phát triển nguồn nhân lực: Hằng năm, tỉnh dành nguồn lực thỏa đáng cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; nhiều trường đại học, cao đẳng trong nước đã liên kết tổ chức đào tạo tại tỉnh; thành lập Trường Đại học Hạ Long là trường đại học đa ngành; mạng lưới cơ sở dạy nghề được chú trọng đầu tư xây dựng; số lượng thạc sỹ, tiến sỹ tăng gấp trong tỉnh tăng gấp 2,33 lần so với năm 2010; tỷ lệ lao động qua đào tạo đến năm 2015 đạt 63%, tăng 15% so với năm 2010.

Cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển theo hướng bền vững, trong đó: Thực hiện hiệu quả cơ cấu lại đầu tư công; đẩy mạnh phân cấp đầu tư xây dựng cơ bản; khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải và nợ công; cơ cấu lại chi ngân sách nhà nước theo hướng tiết kiệm chi thường xuyên để dành cho đầu tư phát triển. Tổng vốn đầu tư xã hội 5 năm đạt trên 220 ngàn tỷ đồng, tăng bình quân 5,7%/năm và tăng 58% so với giai đoạn trước. Tổng vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước 5 năm đạt 33.354 tỷ đồng, chiếm gần 50% tổng chi ngân sách địa phương, chiếm 15% tổng vốn đầu tư xã hội và tăng 42% so với giai đoạn trước. Tỷ lệ vốn đầu tư/GDP giảm từ 65% năm 2011 xuống còn 50% năm 2015 cho thấy hiệu quả sử dụng vốn đầu tư được nâng lên. Hoàn thành kế hoạch cổ phần hóa, sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp 100% vốn nhà nước của tỉnh.

Giá trị sản xuất công nghiệp tăng bình quân 6,3%/năm; sản xuất than 5 năm đạt trên 200 triệu tấn, tăng 5% so với giai đoạn trước, nộp ngân sách tỉnh trên 50 nghìn tỷ đồng; Quảng Ninh đã trở thành trung tâm sản xuất nhiệt điện lớn của cả nước, với tổng công suất phát điện là 4.150MW, chiếm 16% tổng sản lượng điện cả nước. Thương mại nội địa có bước phát triển về chất lượng với việc xây mới, nâng cấp các chợ loại I, loại II; đưa vào hoạt động các trung tâm thương mại có thương hiệu trong nước và quốc tế. Tổng kim ngạch xuất khẩu 5 năm đạt 9,5 tỷ USD, tăng 10,5% so với giai đoạn trước. Tổng số khách du lịch 5 năm đạt trên 36 triệu lượt, tăng bình quân 7,5%/năm. Doanh thu du lịch 5 năm đạt gần 25 nghìn tỷ đồng, tăng bình quân 18,3%/năm, tăng 117% so với giai đoạn trước. Tổng nguồn vốn hoạt động của các ngân hàng hết năm 2015 đạt trên 92 nghìn tỷ đồng, tăng 86,6% so với năm 2010. Tỷ lệ che phủ rừng tăng từ 50,2% năm 2010 lên 53,6% năm 2015. Thực hiện Chương trình quốc gia về xây dựng nông thôn mới đạt kết quả nổi bật; đến hết năm 2015 đã có 82 xã đạt tiêu chí nông thôn mới; có 6/10 huyện cơ bản đạt tiêu chí nông thôn mới, trong đó huyện Đông Triều và Cô Tô được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Tỉnh Quảng Ninh cơ bản trở thành tỉnh nông thôn mới.  

Tập trung xây dựng, hoàn thành đồng thời 7 quy hoạch chiến lược quan trọng, đa số các quy hoạch do các tư vấn hàng đầu thế giới chủ trì thực hiện cùng với tỉnh, có sự tham gia ý kiến rộng rãi của nhân dân; hoàn thành xây dựng quy hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực, địa phương. Môi trường đầu tư, kinh doanh, năng lực cạnh tranh tiếp tục được cải thiện. Thành lập Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư; đổi mới, rút ngắn quy trình, thủ tục đầu tư; thường xuyên tổ chức gặp gỡ, tiếp xúc, hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp. Trong 5 năm thu hút vốn đầu tư đạt trên 6,5 tỷ USD. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) luôn nằm trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu cả nước và đứng đầu trong Vùng đồng bằng Sông Hồng từ năm 2013 đến nay; đặc biệt năm 2015, chỉ số PCI của tỉnh tăng 2 bậc so với năm 2014, đứng vị trí số 3 trong tổng số 63 tỉnh, thành phố trong cả nước.

Trong hoạt động, UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh đã chủ động nắm bắt nhanh, triển khai nghiêm túc các chủ trương của Đảng, chính sách của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh. Trong nhiệm kỳ tuy có sự thay đổi về nhân sự UBND, thành viên UBND tỉnh nhưng công tác lãnh đạo, chỉ đạo vẫn duy trì được nề nếp. Trong công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ đã vận dụng linh hoạt, sáng tạo, có tính kế thừa, có trọng tâm, trọng điểm và được kiểm điểm, đánh giá thường xuyên.

Công tác cải cách hành chính đã trở thành nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của UBND các cấp, các cơ quan hành chính nhà nước thuộc tỉnh và đạt được nhiều kết quả quan trọng; tạo cơ chế, chính sách thông thoáng, môi trường thuận lợi cho đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh. Đội ngũ cán bộ, công chức hành chính được nâng lên về trình độ chuyên môn, kỹ năng quản lý và đặc biệt đã có sự chuyển biến tích cực về thái độ thực thi công vụ, ý thức phục vụ nhân dân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao. Việc triển khai các Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh được triển khai đầy đủ, nghiêm túc; nhiều Nghị quyết, cơ chế, chính sách đã ban hành rất kịp thời, có tính khả thi cao, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.  

Công tác chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh tuy đạt được nhiều kết quả, tạo ra những bước chuyển biến quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, song còn có một số tồn tại, hạn chế: Kinh tế phát triển nhưng chưa tương xứng với tiềm năng, nhất là một số ngành có lợi thế lớn như du lịch, thương mại, kinh tế biển. Có 6 chỉ tiêu chưa đạt theo Nghị quyết số 20 ngày 18/10/2011 của HĐND tỉnh đề ra (về tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm; cơ cấu kinh tế; tổng vốn đầu tư xã hội; tổng kim ngạch xuất khẩu; tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh; tỷ lệ giảm hộ nghèo bình quân hàng năm). Sức cạnh tranh của nhiều ngành, lĩnh vực kinh tế còn yếu. Hoạt động sản xuất, kinh doanh còn nhiều khó khăn. Hệ thống kết cấu hạ tầng chưa đồng bộ, hiện đại. Đời sống văn hoá - xã hội tuy đã được cải thiện nhưng có mặt chưa tương xứng với nhịp độ phát triển kinh tế. Chênh lệch về phát triển kinh tế, xã hội và chênh lệch giàu, nghèo giữa các vùng miền còn lớn. Chất lượng giảm nghèo chưa bền vững. Chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân còn hạn chế. Cơ sở vật chất dạy và học ở nhiều nơi chưa đảm bảo. Các thiết chế văn hóa, thể thao chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao. Ô nhiễm môi trường do khai thác than và các ngành sản xuất khác chưa được khắc phục hiệu quả; hệ thống xử lý rác, nước thải sinh hoạt chưa đồng bộ.

Công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực về quy hoạch, đất đai, đô thị, tài nguyên, bảo vệ môi trường, đầu tư xây dựng cơ bản, an toàn vệ sinh thực phẩm, chống buôn lậu, gian lận thương mại… có nơi, có mặt còn hạn chế. Nhiều vấn đề bức thiết đặt ra đối với bộ máy chính quyền địa phương như phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, phân cấp quản lý giữa các cấp chính quyền chưa đồng bộ, chưa thống nhất. Công tác cải cách hành chính đã có chuyển biến tích cực song có mặt còn chưa đáp ứng so với yêu cầu. Hiệu quả quản trị và hành chính công còn thấp. Năng lực, trình độ, kỹ năng quản lý hành chính nhà nước, ý thức kỷ luật, hiệu quả công tác của một bộ phận cán bộ, công chức chưa đáp ứng được yêu cầu. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, quản lý, đánh giá và sử dụng cán bộ, công chức còn hạn chế; nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu. Ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền điện tử còn chậm, cung cấp dịch vụ công trực tuyến chưa đáp ứng được yêu cầu.

Việc lãnh đạo, quản lý bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội trên một số mặt, một số địa bàn còn hạn chế. Tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông, vi phạm về khai thác, vận chuyển, chế biến kinh doanh than còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo triển khai có lúc, có nơi còn thiếu quyết liệt, vẫn còn để xẩy ra tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp. Công tác chỉ đạo thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng ở một số cơ quan, địa phương còn hình thức, kiểm tra, đánh giá không thường xuyên nên tác dụng phòng ngừa chưa cao.

Quan hệ phối hợp công tác giữa UBND tỉnh với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh có mặt còn hạn chế. Vẫn còn một số tồn tại trong trả lời chất vấn thực hiện lời hứa và giải quyết kiến nghị của cử tri.

Có thể khẳng định rằng những điểm nổi bật trong công tác chỉ đạo điều hành của UBND tỉnh trong nhiệm kỳ 2011- 2016, đó là:

(1) Phương pháp chỉ đạo, điều hành luôn được đổi mới, sáng tạo, quyết liệt nhưng linh hoạt, sát thực tiễn và đạt hiệu quả thiết thực; tính khoa học trong điều hành, quản lý cao.

(2) Triển khai thực hiện 3 đột phá chiến lược có trọng tâm, trọng điểm, đúng hướng chiến lược và bền vững.

(3) Chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm về quản lý nhà nước của các cấp chính quyền được chuyển biến rõ nét.

(4) Công tác cải cách hành chính, kỷ cương công chức dần được chấn chỉnh, chuyển biến tích cực, chất lượng, trách nhiệm trong công tác tham mưu của các cấp ngày càng nâng cao.

(5) Công tác xúc tiến đầu tư được đổi mới cả về tư duy, nhận thức và cách làm theo phương pháp tiên tiến; Môi trường đầu tư được đổi mới căn bản, hấp dẫn các nhà đầu tư; Thu hút đầu tư có tính chiến lược, đột phá và hiệu quả cao.

(6) Công tác điều hành thu, chi ngân sách chuyển biến rõ nét, nhiều sáng tạo trong điều hành và hiệu quả.

(7) Đầu tư công, công tác quản lý xây dựng cơ bản được chấn chỉnh, tuân thủ nghiêm nguyên tắc và các nội dung chỉ đạo của Chính phủ.

(8) An sinh xã hội được quan tâm đúng mức, chất lượng đời sống của nhân dân cơ bản được nâng cao cả về vật chất và tinh thần.

(9) Bộ mặt nông thôn mới cơ bản được đổi mới, tư duy nhận thức về nông dân, nông thôn mới chuyển đổi căn bản về nhận thức cách làm, đạt hiệu quả, được người dân đồng thuận.

(10) Quốc phòng, an ninh, chủ quyền quốc gia được giữ vững; quản lý xã hội được đổi mới; xã hội ổn định và phát triển; lòng tin của nhân dân và niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp đối với chính quyền được nâng cao rõ nét.

Qua công tác chỉ đạo, điều hành trong nhiệm kỳ 2011- 2016, UBND rút ra 5 kinh nghiệm quý. Đó là:

Một là, phải bám sát quan điểm, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước; sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cơ quan nhà nước cấp trên và HĐND cùng cấp. Sáng tạo trong tư duy phát triển, lấy lợi ích của tỉnh, lợi ích của nhân dân làm mục tiêu cao nhất. Tăng cường quyền làm chủ của người dân, phát huy tối đa nhân tố con người, coi con người là trung tâm, là chủ thể, nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của sự phát triển. Phát triển kinh tế gắn với bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo cải thiện đời sống mọi mặt của người dân, bảo đảm quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội và giải quyết các vấn đề xã hội phát sinh. Phát huy cao nhất các nguồn lực của tỉnh, đồng thời thu hút mạnh và sử dụng hiệu quả nguồn lực từ bên ngoài.

Hai là, phải bám sát chức năng, nhiệm vụ, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tăng cường đoàn kết thống nhất, phát huy vai trò của tập thể UBND tỉnh, đề cao trách nhiệm của Chủ tịch và các thành viên UBND tỉnh. Đặc biệt chú trọng đánh giá đúng tình hình, đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp và được nhân dân đồng tình ủng hộ. Tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, gắn trước mắt với cơ bản lâu dài và ứng phó kịp thời với diễn biến mới của tình hình. Bám sát thực tiễn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và nhân rộng mô hình tốt, cách làm hay. Đề cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, nhất là người đứng đầu. Lấy kết quả thực hiện để đánh giá tính đúng đắn của chính sách và năng lực quản lý điều hành.

Ba là, phải coi nhiệm vụ cải cách hành chính là công tác trọng tâm, thường xuyên và lâu dài. Theo đó, tập trung vào cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính; chú trọng đẩy mạnh công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức gắn với chế độ đãi ngộ hợp lý. Nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính, chất lượng dịch vụ công, tạo lập chính quyền phục vụ đối với nhân dân, tổ chức và doanh nghiệp.

Bốn là, tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện các nhiệm vụ, thẩm quyền của UBND, các cơ quan, cán bộ, công chức; giải quyết nhanh chóng các khó khăn, vướng mắc phát sinh; thường xuyên quan tâm nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, ý kiến, kiến nghị của nhân dân; làm tốt công tác tiếp dân, xử lý dứt điểm các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân. Đẩy mạnh thực hiện công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền trong thực thi công vụ. Trong công tác thanh tra, kiểm tra có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành. Những vi phạm pháp luật được phát hiện qua thanh tra, kiểm tra phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Năm là, phải thường xuyên tăng cường khối đại đoàn kết và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị của tỉnh; tập trung làm tốt công tác vận động quần chúng, thông tin truyền thông, tạo đồng thuận xã hội; phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị để triển khai thực hiện hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Nhiệm kỳ 2011-2016 của UBND tỉnh khoá XII đạt được những kết quả hết sức quan trọng. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động cũng còn những thiếu sót, tồn tại trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật, UBND tỉnh nhiệm kỳ 2011 - 2016 nghiêm túc tự kiểm điểm, rút kinh nghiệm và xin nhận trách nhiệm trước Chính phủ, Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh và nhân dân các dân tộc trong tỉnh.

UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh trân trọng cảm ơn sự quan tâm, ủng hộ của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ, Ban, ngành; sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, sự phối hợp của các cơ quan Tư pháp, Mặt trận Tổ quốc tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh, sự đồng tình ủng hộ của cộng đồng các doanh nghiệp và nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ninh.

Thời gian tới có nhiều thời cơ, thuận lợi lớn, song cũng tiềm ẩn nhiều khó khăn, thách thức, UBND tỉnh khoá XII tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Chính phủ, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, sự nỗ lực, chung sức đồng lòng của cả hệ thống chính trị và nhân dân các dân tộc trong tỉnh, UBND tỉnh nhiệm kỳ mới sẽ phát huy những thành tựu và kết quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế yếu kém; đổi mới mạnh mẽ, năng động, sáng tạo, khai thác tối đa cơ hội thuận lợi, vượt qua khó khăn, thách thức, phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020.