Phát huy truyền thống ở nơi thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên của Vùng mỏ

Về Mạo Khê (huyện Đông Triều) những ngày này, chúng tôi cảm nhận trên khắp các công trường, phân xưởng, bộ phận của Công ty Than Mạo Khê và ở các khu dân cư của thị trấn, đều sôi nổi khí thế thi đua mừng xuân mới, mừng Đảng quang vinh và đất nước đổi mới. 85 mùa xuân đã qua, nhưng sự kiện thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên của Vùng mỏ vẫn vang vọng trong mỗi cán bộ, đảng viên, thợ mỏ và người dân Mạo Khê.

Rực rỡ cờ, hoa chào mừng 85 năm Ngày thành lập Đảng ở Công ty Than Mạo Khê.

Chi bộ Đảng đầu tiên ở Vùng mỏ

Nhà truyền thống của Công ty Than Mạo Khê hiện vẫn còn lưu giữ được khá nhiều tư liệu, hiện vật quý giá liên quan đến sự kiện thành lập Chi bộ cộng sản đầu tiên của Vùng mỏ. Đầu máy xe lửa, cỗ máy tiện… từ thời đồng chí Nguyễn Văn Cừ và các tiền bối cách mạng về đây vô sản hoá để hoạt động cách mạng vẫn được giữ vẹn nguyên. Những tư liệu và tấm hình về các đảng viên cộng sản đầu tiên ở Vùng mỏ được lưu giữ cẩn thận trong nhà truyền thống. Những tư liệu ở đây cho biết: Mỏ than Mạo Khê được phát hiện và khai thác từ thời triều Nguyễn. Thời Pháp thuộc, mỏ Mạo Khê được gọi là “mỏ nhà quê” vì nằm giữa vùng bán sơn địa và chủ mỏ ít đầu tư, trình độ khai thác lạc hậu. Công nhân mỏ ở đây chịu rất nhiều khổ cực với nhiều tầng áp bức, đời sống của họ vô cùng cực khổ. Các hình thức đấu tranh như đình công, lãn công, phá máy móc, đòi tăng lương, giảm giờ làm... dần hình thành. Giữa lúc phong trào đấu tranh của công nhân mỏ Mạo Khê phát triển, các đồng chí Hoàng Quốc Việt, Nguyễn Văn Lịch đã về đây “vô sản hoá”, xây dựng và lãnh đạo phong trào. Cuối năm 1929, chi bộ Đông Dương cộng sản đảng ở Mạo Khê được thành lập đã lãnh đạo công nhân tích cực đấu tranh thông qua hoạt động của các mô hình như “Công hội đỏ”, “Hội Ái hữu”… Ngày 7-11-1929, Chi bộ tổ chức kỷ niệm Cách mạng Tháng Mười Nga bằng các hoạt động như treo cờ đỏ, rải truyền đơn làm chấn động Khu mỏ, đánh dấu bước trưởng thành về chất của phong trào công nhân nơi đây. Các đồng chí Đặng Châu Tuệ, Vũ Thị Mai bị lộ sau sự kiện kỷ niệm Cách mạng Tháng Mười Nga ở Cẩm Phả đã về Mạo Khê hoạt động, cùng chi bộ Đông Dương cộng sản đảng Mạo Khê phát hành báo Than để thúc đẩy phong trào cách mạng của công nhân nơi đây. Sau sự kiện thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3-2-1930) ít ngày, vào một ngày cuối tháng 2-1930, tại căn nhà nhỏ đơn sơ, hẻo lánh cạnh xóm chợ ở phía Nam của mỏ (nay thuộc khu Dân Chủ, thị trấn Mạo Khê) đã diễn ra hội nghị thành lập Chi bộ Đảng Cộng sản ở Mạo Khê. Chi bộ gồm 5 đảng viên, do đồng chí Đặng Châu Tuệ làm Bí thư. Đồng chí Nguyễn Văn Cừ, phụ trách Khu mỏ giới thiệu đồng chí Nguyễn Đức Cảnh thay mặt Đảng trực tiếp công nhận từng đồng chí vào Đảng. Đây là Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên ở Khu mỏ Quảng Ninh. Nó mở ra bước ngoặt quan trọng cho phong trào công nhân tại Khu mỏ. Tại hội nghị thành lập, Chi bộ Đảng Cộng sản ở Mạo Khê đã quyết định nhiệm vụ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động quần chúng, gây cơ sở nơi yết hầu của địch, phát động phong trào đấu tranh để mở rộng tầm ảnh hưởng của Đảng.

Phát huy truyền thống ở Mạo Khê

Trong câu chuyện với chúng tôi, đồng chí Lương Xuân Sớm, Bí thư Đảng uỷ Công ty Than Mạo Khê chia sẻ: Vinh dự là nơi được hình thành tổ chức cộng sản đầu tiên của Vùng mỏ, cán bộ, đảng viên và thợ mỏ Mạo Khê luôn tự hào, phát huy truyền thống kỷ luật và đồng tâm của các chiến sĩ cách mạng năm xưa để xây dựng Công ty ngày càng phát triển. Từ cuối năm 1954, sau khi tiếp quản Vùng mỏ, dưới sự lãnh đạo của Đảng, những lớp thợ đầu tiên ở mỏ Mạo Khê đã bắt tay vào công cuộc khôi phục mỏ, tổ chức lại sản xuất; vừa tham gia chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, vừa tổ chức các phong trào thi đua lao động sản xuất, từng bước nâng cao năng suất lao động và sản lượng khai thác, mở rộng quy mô sản xuất. Đội ngũ cán bộ, công nhân ngày càng lớn mạnh về số lượng và chất lượng. 60 năm kể từ ngày được khôi phục đến nay, Công ty Than Mạo Khê đã đào trên 700km đường lò, sản xuất trên 40 triệu tấn than. Đời sống công nhân không ngừng được nâng cao, năm 2014 thu nhập bình quân người lao động đạt 9,1 triệu đồng mỗi tháng.

Công tác xây dựng Đảng tiếp tục được Đảng bộ Công ty chú trọng thông qua việc đưa việc học và làm theo gương Bác Hồ, việc tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 4 (khoá XI), thành việc làm thường xuyên. Thế nên tình trạng một số đảng viên vi phạm kỷ luật, buông lỏng trong công tác quản lý tài nguyên trước đây, nay đã được khắc phục. Năm 2014, toàn Đảng bộ có 24 chi bộ đạt TSVM, trong đó 5 chi bộ đạt TSVM tiêu biểu; 13 chi bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ; 3 chi bộ hoàn thành nhiệm vụ.

Ở Đảng bộ thị trấn Mạo Khê, việc gìn giữ, phát huy truyền thống cũng được lớp lớp các thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân thực hiện bằng những việc làm thiết thực. Đồng chí Nguyễn Ngọc Quân, Uỷ viên Ban Thường vụ Huyện uỷ Đông Triều, Bí thư Đảng uỷ thị trấn Mạo Khê cho biết: Những ngày này, cùng với việc chuẩn bị, tiến hành đại hội Đảng các cấp, toàn Đảng bộ đang tập trung hoàn thiện, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp trong Đề án 25 để góp phần nâng cao năng lực, sức chiến đấu; đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng và tinh giản bộ máy, biên chế. Với quyết tâm cao, thị trấn Mạo Khê đã giảm 8 cán bộ công chức, 20 cán bộ không chuyên trách cấp thị trấn và ở khu dân cư thì thực hiện chỉ còn 3 người hưởng phụ cấp trách nhiệm. Các nhiệm vụ, giải pháp để đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng cũng được thực hiện nghiêm túc.

Những việc làm cụ thể, thiết thực và những kết quả đạt được của các đảng bộ trên mảnh đất thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên ở Vùng mỏ đã góp phần nâng cao năng lực, sức chiến đấu của Đảng. Đây là những hoạt động thiết thực nhất chào mừng 85 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Ngọc Hà