Hiệu quả đầu tư từ nguồn trái phiếu Chính phủ

Đoàn ĐBQH tỉnh vừa có đợt giám sát việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ (TPCP) cho đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) giai đoạn 2006-2012 trên địa bàn tỉnh. Giai đoạn này, tỉnh có 6 dự án sử dụng vốn TPCP do T.Ư quản lý với tổng mức đầu tư trên 2.523 tỷ đồng, trong đó vốn TPCP trên 2.388 tỷ đồng (đến nay, 5 dự án đã hoàn thành); 85 dự án do tỉnh quản lý với tổng mức đầu tư trên 3.186 tỷ đồng, trong đó vốn TPCP trên 2.539 tỷ đồng (đến nay, 68 dự án đã hoàn thành).

Trong quá trình triển khai các dự án, UBND tỉnh đã phối hợp với các cơ quan T.Ư; đồng thời tích cực, chủ động chỉ đạo các địa phương, các ngành có liên quan thực hiện nghiêm túc các quy trình, thủ tục trong quản lý, sử dụng nguồn vốn đúng mục đích. Trong điều kiện nguồn vốn TPCP còn hạn hẹp, UBND tỉnh đã chủ động, linh hoạt phát huy nội lực, dành đối ứng 556 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh để thực hiện các dự án sử dụng vốn TPCP; đồng thời cân đối, bố trí từ ngân sách tỉnh 496 tỷ đồng để thực hiện các dự án thuộc chương trình kiên cố hoá trường lớp học và nhà công vụ giáo viên. Trong một số trường hợp, khi nguồn vốn TPCP không kịp đáp ứng tiến độ các dự án, UBND tỉnh đã chủ động báo cáo T.Ư cho phép tạm ứng trước nguồn vốn ngân sách tỉnh để thi công các công trình. Với sự quyết tâm cao, cùng với sáng tạo trong tổ chức thực hiện, các dự án được đầu tư từ nguồn vốn TPCP triển khai trên địa bàn tỉnh đã phát huy hiệu quả; góp phần xoá đói, giảm nghèo, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội, quốc phòng an ninh, phát triển KT-XH của tỉnh.

Đoàn ĐBQH giám sát tại công trình Hồ chứa nước Đầm Hà Động (Đầm Hà).

Điển hình như công trình “Hồ chứa nước Đầm Hà Động”. Khi công trình chưa xây dựng, diện tích đất canh tác trong vùng chỉ là 2.901ha, năng suất gieo trồng thấp, những năm hạn hán thì gần như mất trắng, đời sống nhân dân hết sức khó khăn. Từ năm 2010, khi công trình được xây dựng và đưa vào khai thác, đã đảm bảo cung cấp đủ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp cho 3.485ha đất canh tác và tạo nguồn cấp nước sinh hoạt cho 29.000 người dân trong vùng; năng suất gieo trồng tăng; đời sống nhân dân từng bước được nâng cao, giảm rõ rệt số hộ nghèo. 

Dự án “Cải tạo, nâng cấp QL18A đoạn Mông Dương - Móng Cái” đã góp phần đẩy mạnh thương mại quốc tế qua cửa khẩu biên giới Việt Nam - Trung Quốc, tạo động lực cho sự phát triển KT-XH các địa bàn dọc tuyến và trong tỉnh. Dự án “Tỉnh lộ 329 đoạn Mông Dương - Ba Chẽ” và dự án “Đường đến trung tâm xã Nam Sơn” tạo điều kiện đi lại thuận lợi đến huyện khó khăn nhất của tỉnh, góp phần thúc đẩy phát triển KT-XH của huyện và của tỉnh. Các dự án về y tế đã nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, góp phần nâng cao chất lượng các dịch vụ y tế của tỉnh, chăm sóc sức khoẻ nhân dân tốt hơn và giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên. Đặc biệt, các công trình kè bảo vệ bờ sông biên giới đã góp phần bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, bảo đảm quốc phòng, an ninh biên giới, đẩy mạnh phát triển KT-XH và nâng cao đời sống nhân dân trên tuyến biên giới.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý đầu tư, thi công công trình, dự án cũng còn có những tồn tại, bất cập, như: Một số chủ đầu tư có bộ máy quản lý dự án chưa hiệu quả, năng lực còn hạn chế, chưa bám sát hiện trường thi công. Một số công trình thiếu chính xác trong khâu thẩm định, quyết toán, chưa đảm bảo cả về chất lượng và tiến độ thi công. Vốn bố trí hàng năm thường chậm, tỷ lệ bố trí vốn cho từng đợt chưa cao, dẫn đến tình trạng thiếu vốn, nên thời gian triển khai nhiều dự án kéo dài; một số dự án phải đình hoãn khi đang triển khai dở dang... Đây là những nguyên nhân gây lãng phí trong sử dụng nguồn vốn và giảm hiệu quả đầu tư.

Từ những thực tế nêu trên, đoàn giám sát của Đoàn ĐBQH tỉnh đã đề nghị Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành liên quan có những giải pháp tăng cường hơn nữa công tác quản lý, đầu tư các dự án, công trình. Cụ thể: Bố trí đủ vốn TPCP để tập trung thực hiện dứt điểm các công trình, dự án triển khai dở dang, đảm bảo được tính đồng bộ trong đầu tư và sớm phát huy được hiệu quả đầu tư, nhất là đối với các dự án kè sông biên giới. Sớm ban hành tiêu chí, định mức phân bổ nguồn vốn TPCP với cơ chế ưu tiên cho các địa bàn đặc thù và vùng sâu, vùng xa, nơi khó khăn. Đề nghị UBND tỉnh cần chỉ đạo các sở, ban, ngành tăng cường công tác thanh, kiểm tra, giám sát các dự án XDCB, kịp thời khắc phục, xử lý những tồn tại, bất cập; chỉ đạo kiên quyết các chủ đầu tư sớm hoàn thiện các thủ tục thanh, quyết toán các công trình, dự án đã hoàn thành; ưu tiên cân đối các nguồn vốn hoặc có cơ chế thu hút đầu tư từ nguồn xã hội hoá để đưa các dự án xây dựng nhà ở sinh viên trong chương trình sử dụng TPCP nhưng chưa được bố trí nguồn vốn vào danh mục các công trình thuộc Đề án “Chương trình phát triển nhà ở của tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”; chỉ đạo rà soát, kiện toàn hoặc đổi mới mô hình các BQL dự án thuộc các địa phương, các sở, ngành...

Ngô Sỹ Khảo

(Văn phòng Đoàn ĐBQH - HĐND tỉnh)