Xử lý kiên quyết tình trạng khai thác than trái phép

Hoạt động khai thác than trái phép trên địa bàn tỉnh đến nay cơ bản đã được kiểm soát. Tuy nhiên, tại một số khu vực nằm trong ranh giới mỏ hoặc đã giao cho Vinacomin quản lý, bảo vệ, vẫn xảy ra khai thác than trái phép. Những năm qua, chính quyền trong tỉnh và các đơn vị ngành Than đã phối hợp tăng cường kiểm tra, xử lý, nhưng chưa thật sự hiệu quả và chưa đủ sức răn đe. Trong khi đó, việc kiểm soát các phương tiện vận chuyển than trên tuyến đường bộ và đường thuỷ còn gặp nhiều khó khăn, nhất là việc các đối tượng lợi dụng vận chuyển than tiêu thụ trong nước để xuất lậu. Tình trạng thông đồng, móc ngoặc giữa các lái xe với nhân viên trong ngành để lấy than bán ra ngoài còn diễn ra. Đây là những nguyên nhân chủ yếu khiến tình trạng khai thác than trái phép chưa thể triệt tận gốc.

Các lực lượng chức năng của TP Hạ Long triệt phá một điểm khai thác than trái phép tại phường Cao Xanh, tháng 10-2011.

Ở TP Hạ Long, nhất là các phường Việt Hưng, Đại Yên, Cao Xanh, Hà Khánh, Hà Tu, Hà Phong, Hà Lầm, Hà Trung... cũng do các khu dân cư nằm đan xen với ranh giới mỏ, nên đối tượng thường lợi dụng để hoạt động khai thác than trái phép. Than được lén lút vận chuyển ra các huyện, thị, tỉnh ngoài tiêu thụ. Trên tuyến biển, một số đối tượng mua than thu gom, sử dụng hoá đơn, chứng từ vận chuyển nội địa vào các tỉnh miền Trung, miền Nam, nhưng thực chất là xuất lậu sang Trung Quốc. Đã nhiều lần theo lực lượng chức năng đi dẹp than trái phép, quả thực thấy chế tài xử lý chưa đủ tính giáo dục, răn đe, thậm chí còn gây khó khăn cho lực lượng chức năng. Thực trạng này đã gây ảnh hưởng đến trật tự xã hội và đời sống sinh hoạt của nhân dân. Cử tri thành phố đã kiến nghị tỉnh, cơ quan chức năng ban hành các chế tài cụ thể để tăng cường công tác xử lý các hoạt động khai thác, vận chuyển, tiêu thụ và kinh doanh than trái phép trên địa bàn, đảm bảo công tác quản lý nhà nước về tài nguyên, khoáng sản.

Nhằm lập lại trật tự trong hoạt động khai thác than trên địa bàn, thành phố đã tổ chức kiểm tra, đánh giá tình hình, qua đó xây dựng kế hoạch, quy chế phối hợp với Vinacomin hiệu quả. Thành phố chỉ đạo siết chặt công tác quản lý tài nguyên, đất đai, tăng cường tuần tra kiểm soát (TTKS), nhất là tuyến đường, địa bàn trọng điểm; thành lập một đội cơ động và một đội chuyên trách để kiểm soát tình hình, phát hiện, xử lý các điểm lò khai thác than trái phép trên địa bàn.

Công an thành phố lập danh sách các điểm, đối tượng có nhiều khả năng vi phạm để theo dõi, quản lý; bố trí mạng lưới cơ sở nắm tình hình, chủ động phát hiện, phối hợp kiểm tra, xử lý; mở các đợt cao điểm, duy trì các chốt chặn, kiểm tra, xử lý phương tiện vận chuyển than trái phép ở ngã tư Loong Toòng, cầu Búp Sê (phường Việt Hưng), chân dốc Đèo Bụt (phường Hà Phong), cầu Bang (phường Hà Khánh)... Đội cảnh sát thuỷ, bộ, CSĐT tội phạm về kinh tế và công an các phường duy trì, đẩy mạnh công tác TTKS trên các tuyến giao thông, chủ động phát hiện, bắt giữ đối tượng, phương tiện vận chuyển than trái phép. Các đội nghiệp vụ công an phối hợp với tổ công tác liên ngành của thành phố, thực hiện hiệu quả các chuyên đề phòng chống khai thác, vận chuyển than trái phép, đấu tranh với các ổ nhóm đối tượng móc nối, trộm cắp than.

Đặc biệt, thực hiện Chỉ thị số 01 (ngày 24-1-2011) và Văn bản số 118 (ngày 13-1-2011) của UBND tỉnh “Về tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý tình trạng khai thác, vận chuyển, chế biến, kinh doanh than trái phép trên địa bàn tỉnh”, từ đầu năm 2011 đến nay, thành phố đã phối hợp tổ chức 4 cuộc thanh, kiểm tra đối với 26 đơn vị thuộc Vinacomin, qua đó xử phạt vi phạm hành chính 17 đơn vị với số tiền 221 triệu đồng; kiểm tra, triệt phá trên 800 lượt cửa lò khai thác than trái phép, thu hơn 7.000 tấn than; thu giữ hơn 370 lượt phương tiện vận chuyển trái phép trên 6.500 tấn than; khởi tố 2 vụ, 18 đối tượng vi phạm quy định thăm dò tài nguyên, trộm cắp than...

Để đạt được kết quả bền vững, thời gian tới thành phố tiếp tục chỉ đạo các địa phương, ngành chức năng vào cuộc quyết liệt hơn trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, khoáng sản, tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong xây dựng, san gạt đất vườn, đồi, rừng; phối hợp với các đơn vị ngành Than tổ chức san lấp, hoàn nguyên môi trường; quan tâm giải quyết việc làm, ổn định đời sống cho người dân, nhất là ở khu vực có tài nguyên than...

Tuấn Hương