Phần diện tích gia đình bà Phạm Thị Khé (phường Bạch Đằng) cơi nới không đủ điều kiện được bồi thường về đất

Năm 2016, thực hiện dự án Khu hỗn hợp chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại và nhà ở kết hợp mua sắm tại phường Bạch Đằng, UBND TP Hạ Long đã thu hồi và không bồi thường, hỗ trợ cho gia đình bà Phạm Thị Khé, trú tại tổ 95, khu 6, phường Bạch Đằng, đối với phần diện tích 22m² đất (nằm ngoài diện tích căn hộ được thuê) do gia đình bà cơi nới, xây dựng từ năm 1990.

Dự án Khu hỗn hợp chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại và nhà ở kết hợp mua sắm tại phường Bạch Đằng.

Không đồng ý với phương án bồi thường, bà Khé đã có đơn khiếu nại gửi các cấp chính quyền. Khiếu nại của bà được UBND TP Hạ Long ban hành Quyết định số 5455/QĐ-UBND ngày 20/4/2017 với nội dung không chấp nhận khiếu nại. Không đồng ý với quyết định này, bà Khé tiếp khiếu lên tỉnh.

Kết quả xác minh của Sở Tài nguyên - Môi trường cho thấy: Tại bản chứng nhận nhà đất ngày 13/7/2015 của UBND và Ủy ban MTTQ phường Bạch Đằng, phần diện tích trong hợp đồng thuê nhà được ghi là nhà tập thể do ngành Than xây dựng và đưa vào sử dụng năm 1962. Năm 1963, ngành Than bố trí nhà ở cho bà Khé. Gia đình bà Khé sử dụng nhà ở và ký hợp đồng thuê nhà với Công ty Than Hòn Gai. Năm 2010, ngành Than bàn giao khu nhà tập thể cho UBND TP Hạ Long quản lý, bà Khé đứng tên chủ hộ ký hợp đồng thuê nhà số 87/HĐ-QLĐT do Phòng Quản lý đô thị TP Hạ Long xác nhận ngày 25/3/2011 với diện tích sử dụng 41,3m².

Đối với phần diện tích ngoài hợp đồng thuê nhà, năm 1990, bà Khé có đơn xin cơi nới và được ông Đào Quốc Quang (tại thời điểm ký là Phó Giám đốc Xí nghiệp Tuyển than Hòn Gai) ký đồng ý cho cơi nới (có chữ ký, không ghi họ tên và không có dấu của Xí nghiệp Tuyển than Hòn Gai); không có hồ sơ cho phép của đơn vị quản lý nhà nước về xây dựng. Từ năm 1963 đến năm 2008, diện tích nhà, đất trên do bà Khé cùng chồng là ông Bùi Văn Kiểm sử dụng để ở và kinh doanh. Năm 2008, ông Kiểm chết, bà Khé cùng các con sử dụng để ở và kinh doanh đến nay.

Tại văn bản số 05/UBND ngày 4/1/2016 của UBND phường Bạch Đằng bổ sung thông tin bản chứng nhận nhà, đất của các hộ dân thuộc diện GPMB dự án, xác định theo bản đồ địa chính năm 1997, phần đất và công trình kiến trúc trên thửa 94, tờ bản đồ GPMB số 1 vốn thuộc thửa đất số 142 tờ bản đồ địa chính số 13. Chủ quản lý, sử dụng đất mang tên Công ty Tuyển than Hòn Gai. Hiện trạng công trình phụ liền nhà chính gia đình xây dựng cơi nới trước 15/10/1993 không có hồ sơ cho phép của đơn vị chủ quản, không bị lập biên bản vi phạm.

Từ kết quả kiểm tra, xác minh hồ sơ, tài liệu và thực tế sử dụng đất của hộ gia đình bà Khé cho thấy, gia đình bà Khé thuộc diện thuê nhà thuộc sở hữu của nhà nước, phần diện tích 22m² là diện tích đất nằm ngoài căn hộ bà Khé được thuê và trước năm 2010; chủ quản lý, sử dụng đất mang tên Công ty Tuyển than Hòn Gai. Sau năm 2010, toàn bộ nhà và đất đã được bàn giao về cho UBND TP Hạ Long quản lý. Phần diện tích 22 m² đất trên được hộ bà Khé cơi nới mở rộng diện tích nhà để sử dụng từ năm 1990 nhưng không có hồ sơ cho phép của đơn vị chủ quản, không nằm trong Hợp đồng thuê nhà số 87/HĐ-QLĐT ngày 25/3/2011 hộ bà Phạm Thị Khé đã ký với phòng Quản lý đô thị TP Hạ Long.

Theo quy định tại khoản 4, Điều 82 Luật Đất đai 2013, trường hợp Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường về đất là trường hợp không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 2, Điều 77 của Luật này.

Mặt khác, tại khoản 1, Điều 14, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định, người đang sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước (nhà thuê hoặc nhà do tổ chức tự quản) nằm trong phạm vi thu hồi đất phải phá dỡ, thì người đang thuê nhà không được bồi thường đối với diện tích nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước và diện tích cơi nới trái phép, nhưng được bồi thường chi phí tự cải tạo, sửa chữa, nâng cấp; mức bồi thường do UBND cấp tỉnh quy định.

Theo điểm b, Mục 2 phần II Quyết định số 2946/QĐ-UBND ngày 05/10/2015 của UBND tỉnh quy định, trường hợp tự cơi nới xây dựng công trình trên đất lấn chiếm hoặc trên khoảng không, trên nóc nhà chung cư cũ thuộc khu vực dự án thì không được bồi thường về đất và vật kiến trúc.

Căn cứ các quy định trên, phần diện tích 22m² gia đình bà Phạm Thị Khé cơi nới không đủ điều kiện được cấp GCNQSDĐ, không đủ điều kiện để được bồi thường về đất. Tại các buổi đối thoại ngày 7/3/2019 và 30/10/2019, đại diện UBND TP Hạ Long, UBND phường Bạch Đằng đã thống nhất với kết quả xác minh. Các ý kiến phát biểu đã được tiếp thu và trả lời cụ thể ngay tại buổi đối thoại. Việc bà đề nghị được bồi thường diện tích 22m² gia đình bà cơi nới, xây dựng từ năm 1990 là không có cơ sở giải quyết.

Đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của UBND TP Hạ Long về vụ việc trên, ngày 4/11/2019, UBND tỉnh đã có Quyết định số 4656/QĐ-UBND không chấp nhận nội dung khiếu nại của bà Phạm Thị Khé đề nghị được bồi thường diện tích 22m² đất gia đình bà cơi nới, xây dựng từ năm 1990.

Trần Thanh