Xây dựng nhà tang lễ: Để đáp ứng nhu cầu trong tương lai

Khi đô thi hóa diễn ra chóng vánh cùng với hàng loạt khu nhà liền kề, chung cư cao cấp xuất hiện ngày càng nhiều thì không gian để tổ chức các hoạt động hiếu, hỉ lại trở nên khan hiếm... Nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân và đảm bảo nét văn minh trong cuộc sống, TP Hạ Long là địa phương duy nhất trong tỉnh đầu tư được nhà tang lễ. Tuy nhiên, sau gần hai năm khánh thành, nhà tang lễ này hiện vẫn chưa phát huy được tác dụng. Còn các địa phương khác trong tỉnh, thì đều chưa có được quy hoạch để xây dựng nhà tang lễ.

Công trình tiền tỷ... bỏ không

Dự án Nhà tang lễ TP Hạ Long do Bệnh viện Bãi Cháy làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư gần 37 tỷ đồng; được xây dựng trên khuôn viên rộng khoảng 3.000m2 tại khu 8, phường Giếng Đáy, TP Hạ Long. Công trình gồm 2 nhà tổ chức tang lễ, các hạng mục khuôn viên, cây xanh và tường rào. Nhà tang lễ đã được bàn giao về TP Hạ Long và được UBND TP Hạ Long giao cho Ban Quản lý các dịch vụ công ích thành phố khai thác, sử dụng từ tháng 4/2016.

Mặc dù đã bàn giao về thành phố được 2 năm, nhưng đến nay chưa đám tang nào được tổ chức tại Nhà tang lễ TP Hạ Long (khu 8, phường Giếng Đáy, TP Hạ Long).

Một ngày đầu tháng 4, nhà tang lễ vắng hoe, không một bóng người. Chỉ có cổng phụ được mở để nhân viên Bệnh viện Bãi Cháy ra vào thu gom, xử lý rác thải tại lò đốt rác trong khu nhà tang lễ. Còn khuôn viên, cỏ dại mọc chen lấn trong những bồn hoa, cây cảnh. Cửa chính nhà tang lễ thì đóng im ỉm. Hàng chữ gắn phía trên đã bắt đầu có dấu hiệu mờ dần. Theo phản ánh của những hộ dân sống xung quanh khu vực nhà tang lễ, từ khi khánh thành đi vào sử dụng đến nay, chưa có bất cứ hoạt động tang lễ nào được tổ chức tại đây.

Nguyên nhân được ông Trần Quốc Minh, Giám đốc Ban Quản lý các dịch vụ công ích thành phố lý giải là do chưa có quy chế quản lý; quy chế vận hành, quy chế hỗ trợ nên chưa thể đưa nhà tang lễ vào hoạt động; đồng thời, cũng chưa thể thông báo rộng rãi về việc tổ chức đám tang tại nhà tang lễ cho người dân. Cuối năm 2017, Ban có trình các sở, ngành liên quan xem xét về cơ chế hoạt động, cơ chế hỗ trợ nhưng đến nay chưa được UBND tỉnh phê duyệt. Vì vậy, từ năm 2016 đến nay, nhà tang lễ mới chỉ phục vụ bảo quản khoảng chục trường hợp chết trôi. Trường hợp nào có người thân đến nhận thì bàn giao xác, trường hợp nào không có thì tiến hành chôn theo quy định. Cũng theo ông Minh thì đến nay, chưa thấy trường hợp nào đến đặt vấn đề tổ chức tang tại nhà tang lễ.

Nơi cần vẫn thiếu...

Ông Nguyễn Quang Hưng, khu chung cư xanh, phường Hồng Hà, TP Hạ Long cho rằng: “Với những gia đình ở khu tập thể, chung cư thì nơi sinh hoạt chung rất quan trọng. Tuy nhiên, những điểm này chỉ phù hợp tổ chức hội họp, sinh hoạt vui chơi cho các cháu; còn tổ chức ma chay thì khá bất tiện. Cứ hình dung khi có một vài đám ma được tổ chức tại phòng sinh hoạt chung, sau phòng đó lại được sử dụng tổ chức sinh hoạt hè cho các cháu, chắc chắn các gia đình sẽ e dè khi cho con, cháu vào đó. Hiện nay TP Hạ Long đang xây dựng khá nhiều chung cư nên rất cần có thêm nhà tang lễ nữa”.

Chị Trần Thu Mai, phố Hoàng Hoa Thám, thị trấn Quảng Hà (Hải Hà), hiện đang có nhu cầu mua căn hộ ở chung cư nhưng còn khá đắn đo. Chị chia sẻ: “Cha mẹ tôi đã cao tuổi. Do điều kiện công tác nên gia đình phải chuyển về Hạ Long sinh sống. Tôi biết là theo quy định, các khu chung cư đều có nhà sinh hoạt chung, nhưng gần như tầng một của các khu chung cư hiện nay đều tận dụng làm nơi buôn bán, nhạc hát ồn ào. Nói dại, nếu chẳng may ông hay bà nằm xuống, tổ chức đám ma rất bất tiện”.

Thực tế ngay như chung cư 12 tầng ở khu 3, phường Hồng Gai, TP Hạ Long, hiện nay chỗ sinh hoạt chung vẫn tận dụng để xe đạp, xe máy của các hộ dân, khi có đám ma thì tạm dẹp lại để các gia đình tổ chức. Không chỉ ở chung cư, mà ngay cả những gia đình ở trong những ngõ hẹp, dốc hay những gia đình thuê nhà ở, khi chẳng may có người nằm xuống vẫn rất cần có nơi rộng rãi để tổ chức tang lễ cho người thân.

Khi các chung cư cao cấp mọc lên càng nhiều thì nhu cầu sử dụng nhà tang lễ trong tương lai càng lớn. (Trong ảnh: Khu chung cư Green Bay do BIM Group đầu tư tại phường Hùng Thắng, TP Hạ Long)

Tháng 4/2016, TP Hạ Long đã có văn bản đề xuất UBND tỉnh, Sở Xây dựng xem xét, cho ý kiến để thành phố xây dựng nhà tang lễ tại khu vực dự án Đầu tư xây dựng - kinh doanh hạ tầng khu đô thị mới Cao Xanh - Hà Khánh D và khu vực Đồi hoá chất, thuộc tổ 25A, khu 4, phường Hà Khánh, nhưng đến nay cũng chưa nhận được ý kiến trả lời.

Không riêng TP Hạ Long mà đến nay, các thành phố trên địa bàn tỉnh cũng đều chưa có quy hoạch xây dựng nhà tang lễ. Ông Đặng Văn Tuấn, tổ 28, khu 3, phường Hà Trung cho biết: “Đúng là hiện nay, nhu cầu người dân sử dụng nhà tang lễ chưa nhiều. Nhưng với sự phát triển của các khu đô thị kèm theo nhiều chung cư cao tầng thì chỉ vài năm nữa, thành phố phải có một số nhà tang lễ để phục vụ nhu cầu của người dân. Hiện địa điểm nhà tang lễ bên phường Bãi Cháy chỉ có thể phục vụ khu vực dân cư phía bên đó. Còn Công viên nghĩa trang An Lạc (Hoành Bồ) cũng chỉ là nơi để hoả táng, chôn cất người đã khuất chứ không thể tổ chức lễ tang vì đi lại quá xa, quá bất tiện cho họ hàng, anh em, cơ quan, đoàn thể đến thắp hương chia buồn cùng gia đình”.

Theo Quyết định số 1838/QĐ-TTg ngày 10/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận TP Hạ Long là đô thị loại I trực thuộc tỉnh, TP Hạ Long phải hoàn thiện một số tiêu chí, trong đó phải có từ 5-7 nhà tang lễ nhưng TP Hạ Long vẫn đang nợ tiêu chí này. Hiện trên địa bàn tỉnh có 4 thành phố trực thuộc tỉnh, trong đó có 1 thành phố đô thị loại I (Hạ Long), 2 thành phố đô thị loại II (Uông Bí, Cẩm Phả) và 1 thành phố đô thị loại III (Móng Cái). Tỷ lệ đô thị hoá của Quảng Ninh đạt 64%, thuộc diện cao nhất trong toàn quốc. Thiết nghĩ, dù hiện tại nhu cầu sử dụng nhà tang lễ của người dân chưa nhiều nhưng các địa phương cũng nên sớm có phương án, quy hoạch, bố trí quỹ đất để có thể đầu tư xây dựng nhà tang lễ khi cần. Đừng để khi có nhu cầu bức thiết thì lại không còn quỹ đất phù hợp.

Thu Nguyệt