Nên áp dụng các biện pháp giáo dục trẻ phù hợp tâm lý, lứa tuổi

Để giúp các bậc cha mẹ có thêm những phương pháp giáo dục trẻ tốt nhất, phóng viên Báo Quảng Ninh đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ tâm lý Bùi Thị Ngọc Linh, Đơn nguyên Tâm bệnh - Phục hồi chức năng thuộc Khoa Nội nhi, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh.

[links()]

- Bà có lời khuyên nào cho các bậc phụ huynh trong việc giáo dục con cái được hiệu quả?

+ Bên cạnh việc thực hiện và áp dụng linh hoạt các phương pháp giáo dục hiện đại hiện nay, phụ huynh cần tránh một số quan điểm sai lầm thường gặp trong việc giáo dục trẻ. Thứ nhất, đó là việc coi trẻ giống như 1 tờ giấy trắng. Với suy nghĩ này, người lớn thường áp đặt mọi thứ lên trẻ, không cho chúng đưa ra ý kiến cũng như cơ hội để bộc lộ những ưu điểm, mặt mạnh của bản thân, khiến trẻ trở nên thụ động.

Thứ hai, giáo dục con theo kiểu "thương cho roi cho vọt". Cha mẹ cho rằng cách dạy con này sẽ có hiệu quả ngay lập tức, trẻ nghe lời và tuân theo mệnh lệnh. Tuy nhiên, cha mẹ lại không biết tới hậu quả của việc đòn roi lại làm ảnh hưởng tới tâm lý của trẻ, khiến trẻ có thể rụt rè, nhút nhát, sợ hãi, hoặc trở nên chống đối, hung hãn, xấc xược... Không những thế, phụ huynh cũng cần tìm cách kiềm chế cơn nóng giận của mình, bình tĩnh giải thích và chia sẻ với trẻ khi trẻ mắc lỗi để trẻ hiểu tường tận vấn đề, ghi nhớ và khắc phục.

Hiện không ít trẻ em chưa đến tuổi lao động nhưng đã phải bươn chải để phụ giúp kinh tế gia đình. (Trong ảnh: Trẻ em phường Cộng Hòa, TX Quảng Yên sử dụng kích điện bắt cá, ngày 14/12/2017). Ảnh: Thanh Hoa

- Một số phương pháp giáo dục hiện đại mà bà vừa nhắc ở trên là gì, thưa bà?

+ Phương pháp hiện đại được nhiều phụ huynh áp dụng là phương pháp thông minh đa năng. Trẻ sẽ được phát triển theo 8 loại hình trí thông minh: Tự nhiên, ngôn ngữ, logic toán học, không gian, khả năng vận động cơ thể, âm nhạc, năng lực tương tác, năng lực tự nhận biết bản thân; phương pháp xây dựng kế hoạch - thực hiện - đánh giá; phương pháp tiếp cận Montessori (nhằm phát triển những kỹ năng học tập, kỹ năng sống, phát triển 5 giác quan thông qua các bộ đồ chơi học tập); phương pháp giáo dục theo mô hình Nhật Bản (yêu thương nhưng không nuông chiều, dịu dàng mà cứng rắn). Mỗi phương pháp có ưu điểm và nhược điểm khác nhau, nhưng đa số đều có tác động tới trẻ nhằm hình thành và phát triển nhân cách cũng như phát triển sớm năng lực nhận biết và tiềm năng của trẻ.

- Có nên áp dụng hoàn toàn các phương pháp trên trong việc giáo dục trẻ không, thưa bà?

+ Các phương pháp này chỉ có tính tương đối, vì việc giáo dục một đứa trẻ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như gia đình, xã hội, nhất là bản thân trẻ. Dù dạy theo phương pháp nào, các phụ huynh cũng không nên áp dụng máy móc hoặc đặt kỳ vọng quá nhiều, dễ khiến đứa trẻ bị tâm lý và gây phản ứng ngược. Điều quan trọng nhất là phụ huynh cần tạo được sự liên kết với con cái mình, tạo không gian, môi trường thân thiện giữa bố mẹ và con cái để tìm hiểu, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của con. Đồng thời, chủ động chia sẻ, trò chuyện như những người bạn để tạo sự tin tưởng tuyệt đối, đưa ra những lời khuyên hữu ích khi cần thiết.

- Xin trân trọng cảm ơn bà!

Hoàng Quỳnh (Thực hiện)