Bảo vệ rừng ngập mặn: Hãy để những cánh rừng có chủ!

Dự án trồng rừng ngập mặn do Hội CTĐ Nhật Bản tài trợ thông qua Hiệp hội CTĐ - Trăng lưỡi liềm đỏ Quốc tế tại Việt Nam. Hội CTĐ Quảng Ninh được trực tiếp triển khai tổ chức thực hiện trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh từ đầu năm 2011, kết thúc vào cuối 2015 với tổng vốn hơn 2,6 tỷ đồng (trong đó kinh phí đối ứng của chính quyền và cộng đồng gần 528 triệu đồng).

Rừng ngập mặn. (ảnh minh hoạ)

Qua 5 năm triển khai ở 8 huyện, thị xã, thành phố đã có 865,2ha rừng ngập mặn được trồng với tỷ lệ cây sống đạt cao. Riêng TP Uông Bí còn lan rộng ra thêm 20ha. Đã có trên 162.000 người được hưởng lợi từ độ an toàn trước thảm hoạ và thích ứng với biến đổi khí hậu cũng như từ nguồn lợi hải sản có giá trị kinh tế cao phát triển trong rừng. Thêm nữa là kỹ năng quản lý, ý thức bảo vệ rừng của người dân ven biển được nâng cao.

Đánh giá kết quả qua 5 năm triển khai dự án, vừa qua Hội CTĐ Quảng Ninh đã tổ chức hội thảo với chủ đề “Nâng cao tính bền vững của dự án trồng rừng ngập mặn, giảm thiểu rủi ro thiên tai”. Tham dự có đông đủ đại diện Hiệp hội CTĐ - Trăng lưỡi liềm đỏ Quốc tế, Hội CTĐ Việt Nam, đại diện chính quyền, Hội CTĐ 8 huyện, thị xã, thành phố, Sở NN&PTNT, MTTQ, Kiểm lâm, Ban Dân vận... Ông Vũ Hồng Hải, Chủ tịch Hội CTĐ tỉnh đề dẫn: Dự án hoàn thành 100% trước ngày 20-12-2015, công khai, minh bạch, đã tập hợp được sức mạnh cộng đồng cùng chung tay thực hiện. Đã nâng cao được ý thức và trách nhiệm của nhiều người dân. Cái lợi từ rừng thì đã rõ, vừa giảm thiểu được rủi ro thiên tai vừa có số lượng người được hưởng lợi cao. Vấn đề đặt ra là sau khi dự án hoàn thành, diện tích rừng này được bảo vệ, quản lý ra sao để nâng cao tính bền vững và lan toả ra những địa phương khác trong tỉnh có biển? Đã có rất nhiều ý kiến tham gia tập trung. Nào là giao lại cho chính quyền địa phương mà trực tiếp là xã, phường quản lý. Nào là thành lập các đội ứng phó thảm hoạ ở từng địa phương để trực tiếp quản lý. Có ý kiến lại đề nghị các cấp chính quyền trích ngân sách để có kinh phí bảo vệ, quản lý rừng... Tất cả những đề xuất này được hội thảo tập hợp báo cáo tỉnh trong thời gian tới đây.

Biết rằng, trồng được rừng đã quá tốn kém và vất vả. Nhưng bảo vệ và quản lý được rừng, đặc biệt là rừng trên biển lại càng vất vả và tốn kém hơn nhiều. Câu hỏi đặt ra là tại sao lại không vận dụng phương thức giao đất trồng rừng trên đất liền vào việc giữ rừng trên biển. Hãy cho những cánh rừng đều có chủ. Biết rằng chủ rừng trên đất liền được hưởng lợi từ cây trồng trong rừng, thế thì chủ rừng trên biển phải được hưởng lợi từ nguồn thuỷ sinh, hải sản sinh trưởng từ trong rừng ngập mặn. Tất nhiên là phải có thủ tục chặt chẽ, tính pháp lý cao để gắn trách nhiệm của chủ rừng với cây trồng trong rừng ngập mặn. Có như vậy mới hy vọng rừng ngập mặn sẽ được bảo vệ và có tính bền vững, chính quyền địa phương không cần lo kinh phí để bảo vệ và quản lý.

Vũ Hùng (CTV)