Liên quan đến kiến nghị của ông Trịnh Xuân Thiện (Mạo Khê, Đông Triều): Nhiều điểm cần làm rõ

Vừa qua, Báo Quảng Ninh nhận được đơn phản ánh của ông Trịnh Xuân Thiện, trú tại tổ 3, khu Vĩnh Xuân, thị trấn Mạo Khê, huyện Đông Triều về việc UBND thị trấn Mạo Khê và UBND huyện Đông Triều không thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định của pháp luật khi thực hiện Dự án Khu dân cư tự xây phục vụ nhu cầu nhà ở cho cán bộ, công nhân viên Chi nhánh Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam - Công ty Than Mạo Khê - TKV tại tổ 10, khu Vĩnh Xuân làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích của gia đình ông. Phóng viên Báo Quảng Ninh đã trực tiếp về địa phương để tìm hiểu sự việc.

Một phần diện tích đất gia đình ông Thiện khẳng định đã khai hoang, sử dụng ổn định từ năm 1990 đến nay.

Có hay không đất khai hoang?

Theo đơn thư của ông Thiện, gia đình ông là công nhân Mỏ than Tràng Bạch (thuộc Công ty Uông Bí và được đổi tên là Xí nghiệp Than Tràng Bạch - PV). Trước năm 1990, Mỏ than Tràng Bạch có phân một căn nhà tập thể cho gia đình ông Nguyễn Ngọc Cường - bà Nguyễn Thị Beng để ở. Tháng 3-1990, gia đình ông Cường giao lại nhà tập thể cho gia đình ông. Trong quá trình sinh sống, gia đình ông có khai hoang một phần đất đồi bên cạnh để trồng cây lâu năm. Gia đình đã phải đầu tư nhiều tiền của để cải tạo, đổ đất san gạt, tạo dựng mặt bằng trồng cây như hôm nay. Nguồn gốc sử dụng đất của gia đình ông cũng đã được ông Cường, ông Đào Duy Cung, khu phó khu Vĩnh Xuân và những người sống lâu năm xác nhận. “Tổng diện tích đất mà gia đình khai hoang khoảng 1.400m2, tương ứng với các lô 1, 2, 3, 4, 12, 13 trong quy hoạch. Đất do gia đình tôi khai hoang từ những năm 1990 đến nay, sử dụng ổn định, không tranh chấp với ai nhưng lại không được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi GPMB để thực hiện dự án do được xác định là đất công của Mỏ than Tràng Bạch, nay giao về cho địa phương quản lý. Trong khi gia đình có đơn kiến nghị chưa được giải quyết dứt điểm thì ngày 15-11-2013 UBND huyện Đông Triều lại ban hành Quyết định số 1600/QĐ-UBND thu tiền sử dụng đất và làm thủ tục giao đất cho 9 hộ gia đình, cá nhân trên phần diện tích gia đình tôi đang quản lý, sử dụng ổn định này” - Ông Thiện bức xúc nói.

Từ phản ánh trên, chúng tôi đã đi tìm hiểu về nguồn gốc sử dụng đất của gia đình ông Thiện. Theo bà Nguyễn Thị Bích Hải, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Mạo Khê, tại buổi làm việc ngày 6-6-2014 giữa UBND thị trấn Mạo Khê và một số hộ dân có liên quan, bà Nguyễn Thị Beng - nguyên là Phó Hiệu trưởng Trường THCS Mạo Khê II khẳng định, khu đất ông Thiện cho rằng gia đình khai hoang là không đúng, vì đất và cây trồng do ông Thể - người sinh sống trước đó đã trồng từ trước trên đất của xí nghiệp quản lý. Gia đình bà Beng sau này đến ở cũng không trồng cây tại đây. Khi gia đình bà Beng đến ở đã có bệ rửa xe của mỏ than xây dựng. Phần diện tích đất tương ứng với lô 1, 2, 3, 4 trong quy hoạch là đất trống, trước đây Mỏ than Tràng Bạch sử dụng làm nơi đỗ xe. Tại buổi làm việc, ông Cung, khu phó khu Vĩnh Xuân cũng xác nhận, tại vị trí ông Thiện nhận là đất khai hoang có tồn tại bệ rửa xe của mỏ. Ông Thiện đã chở đất đá đổ vào và lấp đi trong mấy năm gần đây. Bà Hải nhấn mạnh: “Ông Nguyễn Thanh Bình là người đến ở cùng với vợ chồng ông Thiện cùng ngày còn xác nhận thêm, trước đây, ông Giáp, nguyên là cán bộ tổ chức của mỏ đã tự xây móng nhà trái phép tại vị trí này đã bị buộc phải dừng lại, vì đây là khu đất của mỏ quản lý. Việc xác nhận ban đầu của ông Cung, bà Beng, ông Bình cho ông Thiện là do tình cảm nể nang. Chúng tôi cũng trực tiếp xác nhận nội dung với ông Nguyễn Ngọc Cường, nguyên là Phó Giám đốc Mỏ than Tràng Bạch, chồng bà Beng và nhận được ý kiến như trên”.

Trước đó, ngày 5-6-2014, tại buổi làm việc giữa UBND thị trấn Mạo Khê và Công ty Than Mạo Khê, đại diện Công ty Than Mạo Khê cũng xác định, năm 2000, Công ty được nhận bàn giao tài sản trên đất của Mỏ than Tràng Bạch thì điểm máng rửa xe của mỏ than vẫn còn tồn tại. Vị trí máng rửa xe nằm ở lô 1, 2, 3, 4 trong quy hoạch mà ông Thiện cho rằng đất do gia đình khai hoang. Công ty cũng chỉ có hợp đồng thuê nhà số 65 với gia đình ông Thiện từ năm 2004, không thanh lý hợp đồng. Đồng thời, Công ty cũng không có quyết định thanh lý nhà tập thể cho gia đình ông Thiện và các hộ ở khu vực này.

Trước những thông tin trên, bà Hải cho rằng, việc ông Thiện khẳng định phần diện tích đất 1.400m2 là đất gia đình khai hoang là không có cơ sở. Bởi, địa phương không hề có chủ trương, kế hoạch khai hoang hay giao cho bất kỳ ai khai hoang tại khu vực này. Chúng tôi xác định khu vực này là đất chuyên dùng do Công ty Than Mạo Khê quản lý trước đây, UBND thị trấn Mạo Khê thực hiện công tác quản lý theo quyết định thu hồi và giao đất của UBND tỉnh từ năm 2008. UBND thị trấn cũng đã có văn bản trả lời nhưng đến nay ông Thiện vẫn chưa đồng ý và tiếp tục kiến nghị.

Nhiều điểm cần làm rõ

Trong khi việc xác định nguồn gốc, ranh giới đất của hộ gia đình ông Thiện chưa “ngã ngũ” thì huyện Đông Triều đã tiến hành triển khai các bước của dự án với nhiều sai sót như: Không ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường GPMB và lập phương án cho các hộ hiện đang sinh sống trong khu vực quy hoạch trong quá trình thu hồi đất; tổ chức cho các hộ bốc thăm ô đất, giao đất ở mới cho các hộ dân, cấp GCNQSDĐ khi chưa GPMB; đồng thời, hộ ông Thiện vẫn có đơn kiến nghị yêu cầu bồi thường GPMB chưa giải quyết xong. Rồi việc giao đất cho các hộ dân không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định…

Mãi đến ngày 26-5-2014, những sai sót trên của UBND huyện Đông Triều mới được khắc phục bằng Quyết định số 438/QĐ-UBND thu hồi Quyết định số 1600/QĐ-UBND; trong đó, giao Phòng Tài nguyên - Môi trường tham mưu cho UBND huyện Đông Triều ban hành quyết định thu hồi các GCNQSDĐ đã cấp cho các hộ gia đình và giao cho các cơ quan chuyên môn thực hiện Thông báo số 52 theo đúng quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Theo đó, Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Đông Triều đã lập phương án bồi thường GPMB cho hộ ông Thiện như sau: Đất công không bồi thường, không hỗ trợ; cây trồng được bồi thường, hỗ trợ 41.095.054 đồng; vật kiến trúc gồm có nhà tập thể của Xí nghiệp than Tràng Bạch cũ bàn giao cho Công ty Than Mạo Khê quản lý từ năm 2000 không bồi thường, hỗ trợ và công trình cơi nới trái phép không bồi thường do vi phạm hợp đồng thuê nhà.

Tuy nhiên, đến nay ông Thiện vẫn chưa đồng ý với phương án bồi thường này và tiếp tục khiếu nại vì ông cho rằng đất do gia đình khai hoang phải được bồi thường, hỗ trợ.

Để có cơ sở giải quyết dứt điểm kiến nghị của công dân, ngày 16-10-2014, UBND huyện Đông Triều đã ban hành văn bản số 1681/CV-UBND chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của huyện, thị trấn Mạo Khê và Công ty Than Mạo Khê rà soát hồ sơ, xác định làm rõ ranh giới quản lý sử dụng đất của Công ty đã bàn giao cho huyện để quy hoạch khu dân cư; xác định rõ quá trình sử dụng đất và thời điểm xây dựng công trình của hộ ông Thiện để có căn cứ thực hiện bồi thường, hỗ trợ GPMB theo đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, theo chúng tôi, trong trường hợp cần thiết, UBND huyện Đông Triều cần tiến hành kiểm tra thực địa, đào xác định vị trí máng rửa xe của Xí nghiệp than Tràng Bạch, để có cơ sở làm rõ hơn ranh giới đất này.

Thanh Hoa