Huyện Đầm Hà cần rút kinh nghiệm trong công tác quản lý đất đai

Ông Phan Đăng Cát, công tác tại Đài Viễn thông Hải Hà, có đơn khiếu nại với nội dung: Huyện Đầm Hà cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất không đúng với thực trạng thửa đất làm cho gia đình bị mất đất; khi cấp GCNQSD đất cho ông Đinh Xuân Thinh không có chữ ký hộ giáp ranh; đề nghị ông Thinh trả lại phần đất đã lấn chiếm cho gia đình ông.

Qua tìm hiểu được biết: Năm 2004, ông Phan Văn Triệu, trú quán tại xã Đầm Hà, huyện Đầm Hà đã được UBND huyện cấp GCNQSD đất với tổng diện tích 530m2, trong đó: Đất ở 328m2; đất vườn 202m2. Sau đó ông có đơn xin chuyển mục đích sử dụng 202m2 từ đất vườn sang đất ở và đã được huyện đồng ý, đồng thời cấp lại GCNQSD đất. Đến năm 2009, ông Triệu đã làm hợp đồng tặng cho con trai là Phan Đăng Cát, thường trú tại huyện Hải Hà với diện tích 202m2 đất ở. Trên cơ sở đó, huyện Đầm Hà đã cấp GCNQSD đất ở số AO 576271, ngày 21-5-2009 cho hộ ông Cát với diện tích 202m2 đất ở. Đồng thời cấp lại GCNQSD đất ở số AO 576272, ngày 21-5-2009 cho hộ ông Triệu đối với diện tích còn lại 328m2 đất ở.

Về trường hợp cấp GCNQSD đất của gia đình ông Đinh Xuân Thinh, căn cứ vào bản đồ giải thửa năm 1974 của xã Đầm Hà thì gia đình ông Thinh có 2 thửa đất gồm thửa số 200 đất ở, có nhà diện tích 455m2 và thửa số 201 diện tích 321m2 đất vườn. Hai thửa đất trên giáp ngõ đi chung với gia đình ông Triệu. Năm 2005, gia đình ông Thinh tiến hành xây một ngôi nhà mới 2 tầng kiên cố trên thửa đất 201 (diện tích 321m2). Năm 2006, ông Thinh làm thủ tục và được UBND huyện cấp GCNQSD đất số AD 258259 với tổng diện tích 730,42m2, trong đó: Đất ở 324m2, đất nông nghiệp khác 406,42m2. Ông Thinh hoàn thành việc xây nhà vào năm 2006. Từ năm 2006 đến giữa năm 2010 không phát sinh vấn đề tranh chấp. Cuối năm 2010, khi ông Thinh xây tường rào ranh giới khuôn viên ngôi nhà mới thì bắt đầu xảy ra tranh chấp mốc giới với ông Phan Đăng Cát. Ngày 22-10-2010, ông Cát có đơn khiếu nại gửi UBND huyện Đầm Hà, UBND huyện đã thành lập đoàn thanh tra, kiểm tra việc cấp giấy chứng nhận với 3 hộ: Ông Triệu, ông Cát, ông Thinh. Ngày 29-9-2011, huyện Đầm Hà ban hành kết luận thanh tra số 520/KL-UBND với nội dung “công nhận nội dung khiếu nại của ông Cát có đúng, có sai” và thu hồi 3 giấy chứng nhận đã cấp cho 3 hộ trên. Không đồng ý với quyết định giải quyết của huyện, ông Cát tiếp tục gửi đơn tới UBND tỉnh.

Xem xét nội dung khiếu kiện của ông Cát và quá trình giải quyết của huyện Đầm Hà đối với việc cấp GCNQSD đất của ông Triệu, chúng tôi nhận thấy: Khi tiến hành thanh tra và giải quyết đơn khiếu nại của ông Cát, thanh tra huyện Đầm Hà đã đo đạc, lập bản đồ hiện trạng tỷ lệ 1/500 có kích thước, diện tích của cả 3 hộ gia đình trên. Căn cứ vào bản đồ hiện trạng thanh tra đã lập, đối chiếu với thực tế trong GCNQSD đất đã cấp cho ông Triệu tại GCNQSD đất số Y 228677 là không đúng thực trạng thửa đất và các quy định của pháp luật. Mặt khác, khi huyện cấp GCNQSD đất cho ông Triệu đã không chính xác vì tổng diện tích theo bản đồ giải thửa lập 1974 tại tờ số 19 là 1.337m2, bao gồm các thửa: Số 203/798m2 (có nhà trên đất); thửa số 12/162m2; thửa số 11/87m2; thửa số 14/85m2 và thửa số 13/205m2, trong khi đó diện tích cấp cho ông Cát 530m2 sau khi trừ diện tích hành lang đường bê tông trục xã là 88,5m2.

Tương tự, việc cấp GCNQSD đất của ông Cát cũng có sai sót. Cụ thể là, thửa đất ở của ông Cát được hình thành và cấp GCNQSD đất từ việc tách thửa theo hợp đồng tặng cho ngày 25-4-2009, với diện tích 202m2 đất ở. Hình thể thửa đất của ông Cát được ông Triệu Văn Toản (cán bộ Phòng TN&MT) tách ra trên sơ đồ theo GCNQSD đất số AI 656980 của ông Triệu khi thực hiện thủ tục tặng cho ông Cát chứ không định vị và giao mốc trên thực địa. Vì việc cấp lại GCNQSD đất cho hộ ông Triệu và tách thửa tặng cho ông Cát chỉ dựa trên sơ đồ theo GCNQSD đất số AI 656980, nên không đúng thực tế sử dụng và không định vị các mốc giới thửa đất của ông Cát. Do đó ông Cát chỉ biết rằng đất ở của mình có chiều ngang là 10m từ bờ rào găng giáp đường xóm về phía đông.

Còn trường hợp cấp GCNQSD đất của ông Thinh, khi UBND huyện cấp GCNQSD đất số AD 258259 cho ông với tổng diện tích 730,42m2, trong đó đất ở 324m2, đất nông nghiệp khác 406,42m2. Về nguồn gốc thửa đất, theo hồ sơ địa chính cho thấy, đất ở của hộ ông Thinh được thể hiện trên tờ bản đồ dải thửa số 19 lập 1974 là số thửa 200 diện tích 455m2 (đất có nhà ở) do đó vị trí thửa đất cần được cấp GCNQSD đất ở phải là thửa số 200/455m2 chứ không phải là thửa 201/321m2. Khi cấp GCNQSD đất cho ông Thinh mặc dù là đất giáp ranh với nhà ông Triệu nhưng cán bộ địa chính “quên” không thực hiện lấy chữ ký giáp ranh của các hộ liền kề, sai với quy định khi cấp GCNQSD đất. Trong hồ sơ cũng không có tờ trình của Phòng TN&MT, không có quyết định của UBND huyện cấp GCNQSD đất cho hộ ông Thinh. Theo tờ bản đồ giải thửa số 19 được lập năm 1974 thể hiện con đường xóm từ đường trục xã vào phía trong, là ranh giới giữa hai thửa đất số 203/798m2 là đất của hộ ông Triệu và thửa 201/321m2 của hộ ông Thinh (khi cấp GCNQSD đất cho hộ ông Triệu từ năm 2004 vẫn ghi cạnh AG giáp đường xóm này). Tuy nhiên, vào thời điểm giải quyết vụ việc thì hiện trường khu vực này không còn đường xóm nữa, mà 2 hộ gia đình ông Cát và ông Thinh đã xây tường gạch để bảo vệ phần đất tự cho là của mình.

Trên cơ sở kết quả xác định vị trí con đường xóm và vị trí thửa đất số 203 của hộ ông Triệu, xác định rõ phần đất tranh chấp giữa ông Cát và ông Thinh, cho thấy con đường xóm được khôi phục lại có cạnh phía Tây giáp với phần móng hiên nhà của hộ ông Thinh hiện nay, do đó khi xây nhà năm 2005 là chưa lấn vào đường xóm. Sau khi ông Thinh đổ đất làm khuôn viên và xây tường rào năm 2010 thì đã lấn chiếm hết diện tích con đường xóm và lấn sang một phần đất của hộ ông Cát.

Từ kết quả xác minh của Sở TN&MT cho thấy, việc thực hiện cấp GCNQSD đất ở đối với 3 hộ: Ông Triệu, ông Cát và ông Thinh của xã Đầm Hà và Phòng TN&MT huyện còn yếu, dẫn đến sai sót, sai phạm trong việc cấp GCNQSD đất. Về nội dung ông Cát khiếu nại ông Thinh lấn chiếm sang đất của gia đình, kết quả thanh tra của Sở TN&MT cho thấy: Diện tích đất của ông Triệu (bao gồm cả đất tặng cho ông Cát) hiện tại đang sử dụng là 1.430m2 (đã trừ ta luy đường hiện tại 2m), trong khi theo diện tích bản đồ năm 1974 thì tổng diện tích là 1.337m2. Phần diện tích đất của ông Thinh đang sử dụng hiện tại là 881,5m2 (gồm cả diện tích ngõ xóm), tăng 105m2 so với diện tích theo bản đồ 1974 (2 thửa là 776m2). Vì vậy việc ông Cát khiếu nại cho rằng ông Thinh lấn chiếm sang đất của gia đình ông chiều ngang 3,83m là không có cơ sở.

Từ vụ việc trên cho thấy, huyện Đầm Hà cần rút kinh nghiệm và phải chấn chỉnh lại công tác quản lý đất đai và cấp GCNQSD đất. Mặt khác, cần chú trọng tới công tác vận động hoà giải bởi trong suốt quá trình giải quyết của huyện chưa thấy vai trò của công tác hoà giải, vận động, trong khi những người trong cuộc ở đây đều là anh em ruột thịt, chẳng lẽ không thể đi đến thấu tình đạt lý?

Bảo An