Phạt nguội qua camera tại TP Hồ Chí Minh: Những chuyển biến bước đầu

Mô hình xử phạt vi phạm trật tự an toàn giao thông qua camera được thực hiện thí điểm trên 14 tuyến đường ở trung tâm TP Hồ Chí Minh được thực hiện từ ngày 10/3 bước đầu đem lại một số tín hiệu tích cực.

Những hình thức vi phạm an toàn giao thông tại 14 tuyến đường này có phần giảm đáng kể. Việc xử phạt giao thông bằng hình ảnh qua camera đã được các nước tiên tiến áp dụng từ lâu, với mô hình này sẽ làm giảm rất nhiều nhân sự, cũng như giảm được áp lực đối với lực lượng CSGT và các đơn vị xử phạt về trật tự an toàn giao thông liên quan. Tuy nhiên tại Việt Nam, mô hình này mới là thí điểm nên ý thức chấp hành xử phạt của người vi phạm giao thông bị ghi hình còn chưa cao bởi hành lang pháp lý chưa… rõ ràng.

Tại 14 tuyến đường thí điểm xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông bằng camera đều được gắn biển cảnh báo để người điều khiển phương tiện nhận diện tránh dính lỗi khi lưu thông, dừng đỗ tại 14 tuyến đường này. Bước đầu lỗi xử phạt bằng hình ảnh camera tại 14 tuyến đường này chỉ là phương tiện dừng đỗ sai phép, còn các hành vi khác như vượt đèn đỏ, lấn tuyến dường như chưa được áp dụng.

14 tuyến đường được gắn hệ thống camera xử phạt vi phạm trật tự an toàn giao thông qua hình ảnh được Sở GTVT TP Hồ Chí Minh triển khai gồm các tuyến: Lê Duẩn, Hai Bà Trưng, Lý Tự Trọng, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Điện Biên Phủ, Nguyễn Thái Học, Nguyễn Thị Minh Khai, Pasteurs, Nguyễn Thị Nghĩa, Lê Lợi...

Tất cả những hình ảnh ghi nhận vi phạm giao thông trên 14 tuyến đường này sẽ được chuyển về Trung tâm Quản lý hầm vượt sông Sài Gòn. Quy trình xử lý được thực hiện theo 6 bước. Đầu tiên trung tâm ghi nhận hình ảnh phương tiện vi phạm đến cuối ngày sẽ trích xuất clip, hình ảnh gửi Thanh tra giao thông - Sở GTVT TP Hồ Chí Minh lập hồ sơ, in và gửi thông báo đến chủ phương tiện, mời tài xế lên làm việc, lập biên bản, cập nhật kết quả xử lý và kết thúc hồ sơ.

Việc xử lý vi phạm qua camera cần được nhân rộng.

Trường hợp người điều khiển phương tiện hoặc chủ xe không đến làm việc theo thông báo, hồ sơ vi phạm sẽ được chuyển đến cơ quan đăng kiểm để cảnh báo phương tiện liên quan đến hành vi vi phạm hành chính. Người điều khiển phương tiện vi phạm có thể tra cứu thông tin trên Cổng thông tin giao thông TP Hồ Chí Minh hoặc ứng dụng trên điện thoại. Thanh tra giao thông là đơn vị trực tiếp xử phạt hành vi vi phạm giao thông qua hình ảnh trên 14 tuyến đường này.

Ngày đầu tiên thực hiện hình thức “phạt nguội” bằng hình ảnh từ camera cố định trên 14 tuyến đường chúng tôi ghi nhận, trước đây các tuyến đường này vào các khung giờ khác nhau lượng phương tiện lưu thông khá đông, chỉ cần một phương tiện dừng đỗ dễ dàng dẫn đến tình trạng ùn ứ giao thông, các phương tiện xe 2 bánh  muốn tìm đường đi phải len lỏi vào dòng xe ôtô để tìm đường thoát. Sau khi truyền thông tin việc xử phạt qua camera, các tuyến đường đều gắn biển xử lý vi phạm qua hình ảnh, tại 14 tuyến đường trên các phương tiện đã giảm hẳn việc dừng đỗ trên đường.

Một số trường hợp vi phạm khi dừng đỗ, hỏi đến đều cho biết chưa nắm được thông tin, một vài trường hợp dù biết bị xử phạt nhưng vẫn dừng đậu. Tại đường Điện Biên Phủ (quận Bình Thạnh) rất nhiều phương tiện dừng đỗ, trong đó có xe khách  xếp dở hàng hóa, xe chở hàng, xe taxi… Một bác tài chạy xe chở nước đá cho biết: “Có nghe nói tuyến đường này phạt nguội bằng hình ảnh camera nhưng do mưu sinh, không dừng đỗ giao hàng thì không biết phải làm như thế nào. Giờ chỉ còn có cách bỏ hàng thật nhanh xuống rồi đi!”. Tại tuyến đường “kết nối” Nguyễn Thái Học - Nguyễn Thị Nghĩa (quận 1) còn rất nhiều phương tiện dừng đỗ để vào uống cà phê, một số xe taxi dừng đỗ chờ khách.

Anh Khánh (tài xế taxi nhà ở quận 4) cho hay: “Đang trong mùa dịch bệnh, khách ngại đi taxi, chạy xe lòng vòng thì tốn xăng, giờ cứ đậu chỗ này 5-10 phút rồi tìm đường vắng nào đậu tiếp. Bị phạt thì tốn tiền, chạy xe không thì tốn xăng!”.

Trên đường Lý Tự Trọng, quận 1 nhiều bác tài taxi vô tư dừng đậu xe đón khách từ trung tâm mua sắm Vincom ra. Khi được hỏi đến nhiều bác tài tỏ ra ngạc nhiên vì tuyến đường này có gắn camera phạt nguội nhưng nhanh chóng “rút kinh nghiệm” lên xe rời đi. Có một số bác tài dường như chẳng quan tâm, đến lời cảnh báo: “Đường nào mà không cấm xe dừng đậu, không bị xử phạt. Giờ bị phạt cũng chịu chứ không có khách thì đói!” - một tài xế taxi phân trần.

Tại Trung tâm quản lý hình ảnh 14 tuyến đường có gắn camera ghi hình phạt nguội hành vi đỗ sai qui định của các phương tiện xe ôtô, chúng tôi ghi nhận chỉ trong 1 giờ đồng hồ có gần 50 trường hợp bị ghi hình, có phương tiện dừng đậu khoảng 5-7 phút nhưng có xe dừng đậu cả tiếng đồng hồ mới dời đi.

Một cán bộ Phòng CSGT ĐB-ĐS  Công an TP Hồ Chí Minh cho biết, 14 tuyến đường nêu trên việc xử phạt thuộc thẩm quyền của Thanh tra Sở GTVT đảm nhận, các đội thuộc Phòng CSGT chỉ làm nhiệm vụ phối hợp. Việc phân định rõ ràng như trên tránh tình trạng chồng chéo xử lý xe vi phạm, chẳng hạn như một xe, một lỗi mà nhiều đơn vị xử lý.

Nói về việc xử lý vi phạm qua hình ảnh, một cán bộ Phòng CSGT cho hay, việc thực hiện xử lý vi phạm qua hình ảnh, Phòng CSGT đã triển khai nhiều năm nay nhưng còn nhiều hạn chế. Một trong những hạn chế đó là chưa có hành lang pháp lý về việc xử phạt qua hình ảnh cụ thể, việc đóng phạt chỉ dựa vào tinh thần tự nguyện của người vi phạm. Như trong năm 2019, Phòng CSGT đã lập hồ sơ 60.000 trường hợp vi phạm giao thông qua hình ảnh nhưng chỉ 15.000 trường hợp đến nộp phạt.

Ông Ngô Hải Đường- Trưởng phòng Quản lý hạ tầng-Sở GTVT TP Hồ Chí Minh cho biết, Sở GTVT đã đầu tư 762 camera giám sát giao thông và kết nối về Trung tâm Quản lý điều hành giao thông. Vị trí lắp đặt trên các tuyến đường trọng điểm, khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc. Trong năm 2020, dự kiến sẽ lắp thêm 170 camera ở các tuyến khác.

Việc Sở GTVT TP Hồ Chí Minh tiến hành ghi hình phạt nguội trên 14 tuyến đường chính là một trong những giải pháp nhằm hoàn thiện “Đề án thí điểm ứng dụng khoa học công nghệ để xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ trên địa bàn TP Hồ Chí Minh”.

Sau 3 tháng thí điểm, Sở GTVT TP Hồ Chí Minh sẽ tổ chức sơ kết, đánh giá kết quả để mở rộng phạm vi ghi hình xử phạt cũng như mở rộng thêm một số nhóm hành vi vi phạm khác. Sở GTVT TP Hồ Chí Minh phối hợp với Công an TP Hồ Chí Minh xây dựng và hoàn thiện đề án này để UBND TP Hồ Chí Minh trình Chính phủ phê duyệt.

Nói về đề án này, ông Võ Văn Hoan-Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, TP Hồ Chí Minh đã chuẩn bị sẵn sàng về nguồn lực, công nghệ hiện chỉ thiếu qui định pháp lý. Nếu được Chính phủ thông qua, TP Hồ Chí Minh sẽ xây dựng một quy trình rút gọn để việc phạt nguội qua hình ảnh đạt hiệu quả cao, tránh tốn kém, chồng chéo.

Theo Anh Thư (cand.com.vn)